Osman Şişko'nun hazırlayıp sunduğu programda Trabzon'daki emlak sektörü masaya yatırıldı.

Osman Şiko'nun bugünkü konuğu Trabzon İnşaatçılar Emlakçılar Odası Başkanı ve Türkiye Emlak Müşavirleri Federasyonu Genel Başkan Yardımcısı Ayhan Taflan oldu.

Ayhan Taflan, emlak sektöründen turizm sektörüne kadar birçok konuda değerlendirmede bulundu. Programdan satır başları şu şekilde;

"KİRACI VE MÜLK SAHİPLERİ ARABULUCULARA PARA VERMESİN"

Hükümet barınma konusuna el attı. İnsanların en temel ihtiyacı barınmadır. Yüzde 25 oranındaki konutlara kira artış oranı bir sene daha uzatıldı.

Apartman düşünelim. Karşı dairedeki 2 bin liraya oturuyor. Yeni kiracı ise 8 bin liraya oturuyor. 2 bin liralık kiranın mülk sahibi muzdarip. Bizim tavsiyemiz şu olur. Mahkemeye gitmek yerine, kiracı ile mülk sahibi uzlaşmalı. Kiracı da mülk sahibi de haklı. Kendi aralarında konuşsunlar. Arabuluculara para vermesinler.

Çok vahim olaylar duyuyoruz kiracı ile mülk sahipleri arasında. Hükümet de bu işin içinden çıkamadı açıkçası.

"ESNAFLARIN DA BEKLENTİLERİ VAR"

%25'lik kira artışı konusunun iş yerlerine de uygulanması gerek. İşletmelerin çalışanı var, sigortası, elektriği, suyu, gazı, stopajı var. 20 bin lira kira veren kişi bugünkü artış ile 12 ay sonra 32 bin lira ödeyecek. Enflasyonu da hesaba katınca, esnaf diyor ki, ya personel azaltacağım ya da dükkanı kapatacağım. Dükkanlar konutlar gibi değil, giderleri fazla. Esnafların da hükümetten beklentiler var. Kira artış oranı yüzde 25 olarak düzenlensin diye bekliyorlar.

"BURADAKİ VATANDAŞLARA AYNI FİYATLAR UYGULANMASIN"

Arapların bölgemize ilk geliş sebebi; sıcak bölgelerde yaşıyorlar, doğaya ve yeşile yatkınlar. Böyle geliyordular. Gelip gördükten sonra niye burada yaşamayalım diye düşüncesiyle arsa almaya başladılar. Müstakil ev yapılaşmasına girdiler. Tarım alanı koruma kanunu kapsamında kısıtlama gelince, her beğendikleri yeri alamadılar. Bu kez dairelere yöneldiler. Sektöre canlılık kattılar. Trabzon ağır sanayisi olmayan bir şehir. Fahiş fiyatla konutlar da satıldı Araplara. Para onlar için sorun değil ama buradaki olumsuz mesele şu. Dere gider kumu kalır. Bugün varlar, yarın yoklar. Buradaki kesim hep buradadır. Buradaki vatandaşlara da aynı fiyatlar uygulanmasın.

"EVLENECEK GENÇLER EV BULAMIYOR"

İlan portallarında bir sürü günlük evler var. Vatandaş şunu diyor. Konutumu günde 5 bin liraya kiralayacağım, ayda 150 bin lira eder. Aynı parayı bir aileden alamam diye düşünüyorlar. İyi güzel de dere gider kumu kalır. Gençler evlenecekler. Evlenecek gençler ev bulamıyor. Bizi arıyorlar. Buradan kaçmak isteyen memurlar var. Niye, yaşadıkları sıkıntılardan dolayı.

Yönetmelikler var. Kanunlar var ama uygulama noktasında sorunlar var. Sadece turizmde de değil, hangi meslek grubu olursa olsun bu sorunlar var.

Her şey resmiyet içinde yapılırsa başımızın üstünde yeri var. Emlak sektöründe faaliyet gösteren meslektaşlarıma sesleniyorum. Ayakçı, emek hırsızı ve korsanla hiçbir şekilde alışveriş yapmayın. Bunları ofisinize sokmayın. Apartman yönetimlerine kartvizitlerinizi dağıtmayın. Mesleğinize ve meslektaşlarınıza saygı duyun. Atılan yanlış adımlar esnafı da vatandaşları da olumsuz etkiliyor.

"ARAPLAR ALDIKLARI KONUTLARI SATMAYA BAŞLADI"

İnşaat ve emlak sektöründe son 10 yılın en kötü dönemi yaşandı. Gelenler daha çok turizm amaçlı geldi. Eski yıllarda yaşadığımız süreci yaşamadılar. Konut ve daire almadılar. Bu sene de aynı şekilde devam ediyor. 3 seneden beri inşaat yapılmadığı için şehirde, yeni projeler yok. Artık aldıklarını satmaya başlayanlar da oluyor.

Müteahhit yaptı ama bunun bir de karşılığı olması gerek. Kim alacak? Vatandaşların durumu ortada, bankaların durumu ortada. Vatandaşların daire alması hayal oldu diyebilirim.

"HEP HÜKÜMETTEN BEKLENMEMELİ"

Yapılan toplu konutlar kesinlikle yeterli değil. Diğer illere bakarsak biz geri plandayız. Bizim için önemli olan şu anda afet bölgesinde mağdur olan vatandaşların konutlarının yapılması. Biz ondan sonra süreci takip edeceğiz. Hep hükümetten de beklememek gerek. Belediyeler de var. Onların da bunlara el atması gerek.

"TOPLU KONUTLAR İÇİN 5 YIL ŞARTI GEREKLİ"

Toplu konutlar, mesela TOKİ'nin yaptığı konutlar, TOKİ idaresi şerh düşecek ve 5 yıl içinde satamazsın diyeceksin. TOKİ'nin amacı dar gelirli insanları konut sahibi yapmaktır. Yıldızlı'daki yukarıdaki TOKİ evleri, farklı bölgelerdeki konutlar. 500 konut varsa 400 tanesinde Arap oturuyor. Hani dar gelirliye yapılan projeydi bu. Tamamen dönüştü. 5 yıl şartı konacak, vatandaş 5 yıl boyunca satamayacak.

"KREDİ İLE KONUT ALMAK HAYAL OLDU"

22 bin lira bir maş, 22 bin lira da eşinin maaşı, 44 bin lira. İnsanlar asgari ücretin 2400 lira olduğu dönemde konut alırken, 44 bin lira maaş ile alamıyor. Vatandaş 2.5 milyona daire alacak. Cebinde 1 milyon lira var, 1.5 milyon açığı var. Kamu bankası 300 bin liradan fazla kredi veremem diyor. Özel bankaya gidiyor, 1.5 milyon lira çekince aylık 45 bin lira yaklaşık ödemesi var. 2 memurun maaşının toplamı 44 bin lira, ödeyeceği para 45 bin lira. Nasıl olacak? 43 yıllık meslek hayatımda hesap yapamaz hale gedik. Kamu banlarının 300 bin sınırını kaldırması gerek. Olan tüketiciye oluyor. Yazık bu insanlara. Kredi kapsamında konut almak hayal. Memur dahi alamaz. 1.5 milyon lira alan, 45 bin lira ödeyecek aylık.

"KAYIT DIŞI EMLAKÇILAR EMEK HIRSIZI"

Kayı dışı emlakçılar var. 2018'in altıncı ayında taşınmaz ticareti yönetmeliği çıktı. 43 yıllık meslek hayatımda geri gidince adımız simsar, tellal, itici olan şeylere çıkmıştı. Artık bu işi yapacaksan eğitimli olmak durumundasın. Kurs bitirmen gerekiyor. Mükellefiyet aranacak, esnaf odalar birliği sicil kaydı olacak. Meslek odası kaydı olacak. Üniversite mezunuysan 6 ay, değilsen 1 yıl işe başlamadan staj yapacaksın. Hizmet dökümünü alıp, evrakları harmanlayıp, bakanlığa 100 bin lirayı yükleyip onay alacaksın. Ayakçılar hırsız, açık söyleyeyim. Emek hırsızı. Yetki belgesi alamayınca geliyorlar sosyal medyaya, buralarda yayınlıyorlar. Bir cep telefonu ile bu işi yapıyorlar. Bu emek hırsızlarından ev alanlar bana gelir, bana ev satanı bulamıyorum diyor. Sokaktan geçen adama vermişsin parayı, bana niye geliyorsun? İnsanların canını yakmaya kimsenin hakkı yok. Vatandaşlar kesinlikle mükellef olmayan yerlerden alışveriş yapmasınlar. Biz elimizden gelen her şeyi yaparız ama yıllardan beri de uyarıyoruz. Ne zaman mağdur olursalar o zaman geliyorlar.