Telsiz Tepe’de ki Kanlı Gazino!
Yüzyıl önce, Trabzon kent merkezindeki en görkemli yapılar az sayıda ki Müslüman ve Rum banker ile tüccarlarındı. Rum zenginler; eğitim, kültür-sanat ve eğlence sektörüne de hakimdiler.
Trabzon’da ilk Tiyatroyu Gazipaşa Caddesi’nin doğusunda Kostaki kurmuştu. Diğer bir zengin Rum Gabayanidis ve biraderlerin ise ticaret ve bankerliğin yanı sıra birde gazinoları vardı. Gabayanidis’nin yazlık konutu bugünkü Atatürk Köşkü idi. Gabayanidis’nin, Köşkün güneyindeki düzlükte, tepede bir de gazinosu vardı. Sonraları telsiz tepe olarak adlandırılan bölgedeki bu gazinoda eğlencenin yanı sıra kumar da oynanırdı. Gazinonun üç de odası vardı. Biri kumarhane müdürünündü. Diğer iki odası kumar odaları idi. Tek katlı Gazinonun bir de geniş bir salonu vardı. Müzik ve yemekli eğlence burada yapılırdı. Gazinonun bahçesinde ise golf, tenis oynanırdı!
Gabayanidis ve biraderlerinin bu gazinosunun adı belgelerde Kanlı gazino olarak geçer. Telsiz tepenin doğusundaki vadinin, doğu tarafı kayalıktır. Buradaki o büyük kayaya ‘kanlı kaya’ derler. Gabayani’nin gazinosunun adı bu ‘kanlı kaya’dan mı geliyor, yoksa gazino da kan mı aktı? Bu konuda net bilgi yok. Gazino’nun müşterileri zengin ve varlıklı kişiler olması nedeniyle, gazinonun girişinde ve çevresinde silahlı muhafızlar vardı.
xxx
1.dünya savaşı öncesi Trabzon’un suyollarının yapılması için halktan para toplanmış ve Gabayani’nin bugün Maraş ile Kunduracılar Caddesi arasında daha sonra İş Bankası Merkez şubesi olan, bankasına yatırılmış. Savaş yıllarında ve sonrasında Gabayani’nin bankası, halktan toplanan bu parayı geri ödeyemedi. Gabayani iflas etti! Bunun üzerine banka binası ve Kanlı Gazinonun arazisinin yarısı belediye kaldı. Belediye de Maraş Caddesindeki bu binayı daha sonra iş bankasına verdi! Gabayani’nin bu gün müze olarak kullanılan Köşkte ki konağını da Belediye aldı. Daha sonra Atatürk’e hediye etti. Sonra da Belediye Atatürk’ün mirasçılarından binayı bedelini ödeyerek tekrar geri aldı. Gabayanidis’in diğer mülkleri de ya satıldı ve yada borcuna gitti! Gabayanidis’in telsiz tepedeki gazinosunu ve bahçesi, Rus işgalinden bir süre sonra Rize’den Trabzon’a gelen ünlü Sadıkzade ailesi satın aldı. Sadıkzadeler’den de Hikmet Şatıroğlu ve Faik Kantarcı… Arazinin bir kısmı da Hazineye kaldı! Sonra parça parça satıldı!
xxx
Kanlı Gazinonun yerinde Şark Harekatından sonra Trabzon’a gelen Kazım Karabekir Paşa, gençlere muhabere dersi verirdi ve savaş taktiği yaptırırdı. Telsiz tepe, 1970’li yılların ikinci yarısında Trabzonspor’un da idman sahası olmuştu. Trabzonspor’un idmanından sonra sahayı Sebat gençlik kullanırdı… Kanlı Gazino’nun yeri ve arsası bugün mesken alanı oldu!