Vali İsmail Ustaoğlu, Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Heyelan Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürlüğünce, KTÜ Prof. Dr. Osman Turan Kongre ve Kültür Merkezi'nde gerçekleştirilen panelin açılışında, bölge ve Türkiye açısından bu tür organizasyonların çok önemli olduğunu söyledi.
KTÜ Heyelan Uygulama ve Araştırma Merkezi'nin bölge ve Trabzon için önemli olduğunu ifade eden Ustaoğlu, şöyle konuştu:
"Maalesef türkülere, destanlara konu olmuş bölgemizde acı hatıralar var. Her zaman doğal afet noktasında riskli bölgede yaşadığımız bir gerçek. Afetlerden sonra Karadeniz'den binlerce insanımız, ülkenin farklı yerlerine göç etmek zorunda kalmış. Tüm bunlara baktığımızda, bölgemiz açısından doğal afetlere hazırlıklı olmak adına her birimize düşen sorumluluklar olduğu ortada. Bilimsel araştırmalarımızın merkezleri olan üniversitelerimizin yapacağı çalışmalar, araştırmalar bize de rehberlik ediyor."
Ustaoğlu, Türkiye'nin afetle mücadelede geldiği noktanın gıptayla bakılacak seviyede olduğunu belirterek, afetlerde devletin tüm kurumlarının ekipmanlarıyla bölgede olduğunu gördüklerini dile getirdi.
"Doğu Karadeniz'de 70 binin üzerinde dere yatağı var"
AFAD başta olmak üzere ilgili kurumların afet konusunda kapasitesinin çok güçlendiğini vurgulayan Ustaoğlu, şunları kaydetti:
"Doğu Karadeniz'de 70 binin üzerinde dere yatağı var. Bunların hepsi taşkın, heyelan dediğimiz potansiyele müsait. Trabzon özelinde de en az 20-25 bin civarında dere yatağımız var. Bunların hepsi potansiyel anlamda Allah korusun bir doğal afet noktasındaki alanlarımız. Alacağımız tedbirler, yapacağımız çalışmaların hepsi önemli. Bunlara önleyici tedbirler açısından baktığımızda can kaybının yaşanmadığı, bir kişinin bile burnunun kanamadığı döneme hazırlıklı olmamız lazım. Panelde hocalarımızın tavsiyeleri, telkinleri önümüzdeki dönem için bizlere rehber olacak."
Panelin açılış bölümü, Vali Ustaoğlu ile KTÜ Rektörü Prof. Dr. Hamdullah Çuvalcı'nın, konuşmacılar DSİ 22. Bölge Müdürü Cengiz Han Kılıçaslan, AFAD İl Müdürü Ömer Kıratlı ve KTÜ İnşaat Mühendisliği Hidrolik Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ömer Yüksek ile etkinliğin moderatörlüğünü de üstlenen KTÜ Heyelan Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Arzu Fırat Ersoy'a plaket vermesi ile tamamlandı.
Daha sonra kürsüye çıkan AFAD İl Müdürü Ömer Kıratlı ise Doğu Karadeniz Bölgesi'ni en fazla etkileyen afetlerin, jeolojik kökenli sel, heyelan ve kaya düşmesi gibi afetler olduğuna işaret etti.
"Yapı ve ikamet yasağı koyduğumuz 753 alan var"
Ülke genelinde kaya düşmesi ve heyelan oranının toplam yüzde 33, Trabzon'da ise yüzde 83 olduğunu aktaran Kıratlı, şu bilgileri paylaştı:
"Türkiye genelinde selden etkilenenlerin oranına baktığımızda yüzde 10 iken, ilimizde bu oranın yüzde 15 olduğunu görüyoruz. Genel anlamda baktığımızda, sel ve heyelanların ilimizde son derece etkili olduğunu görüyoruz. Yapılan jeolojik etütler sonucunda, yapı ve ikamet yasağı koyduğumuz 753 alan olduğunu görüyoruz. Doğa kaynaklı afet olayları sonucunda 3 bin 623 konutun nakledilmiş olduğunu görüyoruz ki bunlardan en fazla 523 konutla Araklı, 490 konutla Düzköy, 461 konutla da Maçka ilk üç sırada yer alıyor."
Kıratlı, Türkiye'deki heyelanların dağılımına bakıldığında yüzde 35'inin Doğu Karadeniz Bölgesi'nde olduğuna işaret ederek, "AFAD olarak yaptığımız Heyelan Duyarlılık Haritasına baktığımızda, ilimizin yüzde 47'sinin heyelana karşı çok yüksek ve yüksek duyarlılıkta olduğunu görüyoruz. Türkiye geneline baktığımızda olay bazlı heyelanlarda Trabzon ve Rize'nin en yoğun iller olduğunu görüyoruz." dedi.
Heyelanlara neden olan en önemli faktörün kazılar olduğunu dile getiren Kıratlı, heyelanların yaklaşık yüzde 80'inin yol açmak için yapılan kazılar nedeniyle meydana geldiğini tespit ettiklerini aktardı.
"Sel ve heyelanlarda son 90 yılda 385 can kaybımız var"
Türkiye'de sel, heyelan ve kaya düşmesine en fazla maruz kalan illerin başında Trabzon'un geldiğini tespit ettiklerini vurgulayan Kıratlı, "Sel ve heyelanlarda son 90 yılda 385 can kaybımız var. Bunlar, sadece sel ve heyelanlarla ilgili, diğer afetleri kattığımızda zannediyorum bu 600'ün üzerinde, öyle hatırlıyorum." diye konuştu.
DSİ 22. Bölge Müdürü Cengiz Han Kılıçaslan da görev alanları Trabzon, Bayburt, Giresun, Gümüşhane ve Rize'de yaptıkları çalışmaları anlattı.
Kılıçaslan, son yıllarda yaşanan taşkınlar ve alınan tedbirler, klasik ve yenilikçi taşkın uygulamaları ile taşkın erken uyarı sistemlerine ilişkin de sunum yaptı.
KTÜ İnşaat Mühendisliği Hidrolik Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ömer Yüksek'in afetlerin tarihçesi ve alınabilecek önlemlere ilişkin fikirlerini paylaştığı panel, katılımcıların sorularının yanıtlanmasıyla tamamlandı.
