Haber61 - Okan Çıtlak - Özel Haber
Trabzon ve doğu Karadeniz’de son zamanlarda sıkça görülen yılanlar insanları tedirgin ediyor. Son zamanlarda sıkça görülen yılanlar hakkında bir çok soruya vatandaşlar cevap arıyor.
1 Haziran 2020 tarihinde Trabzon’un Dernekpazarı ilçesinde, çay bahçesinde temizlik yaptığı sırada yılanın ısırdığı Karadeniz Özel Eğitim Mesleki Eğitim Merkezi Müdür Yardımcısı 43 yaşındaki Recep Ali Düzenli’nin yılan ısırması sonrası gündeme gelen ve o tarihten itibaren bir çok alanda görülmeye başlayan yılanlar hakkında bir çok soru sorulurken, çeşitli spekülasyonlar da halk arasında dillendiriliyor.
Trabzon’da görülen yılanlar zehirli mi? Bir Yılan ile karşılaşıldığında neler yapılmalı? Bu yılanlar Trabzon dağlarına helikopterle mi bırakıldı? Gibi bir çok sorunun cevabını arayan vatandaşlar Haber61’i adeta mesaj yağmuruna tuttular.
Trabzon'da, Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Orman Fakültesi Yaban Hayatı Ekolojisi ve Yönetimi Bölümü Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Mehmet Kocabaş Haber61’e özel oolarak yaptığı açıklamada yılanların insanların karşısına çıkmayan hayvanlar olduğunu belirterek “Bunları rahatsız etmediğiniz sürece insana saldırmıyor ama rahatsız ederseniz ısırıyor, sokuyor. Ülkemizdeki özellikle Doğu Karadeniz bölgesindeki en zehirli tür Vipera cafcasıa türüdür. Bu yılanı mümkün olduğunca insanların rahatsız etmemesi gerekir. Bizim yaylaları kullanan insanlarımız, yaylacıların olduğu bölgede eskiden beri kendi bilgileri dahilinde olan şey, ekstra olarak ortaya çıkmıyor. Her sene bu tip vakalar az da olsa çıkıyor.” İfadelerini kullandı.
“En Büyüğü bile insandan kaçıyor…”
Yılanın insanların gözünde soğuk ve tiksindirici bir hayvan olduğunu söyleyen Kocabaş “Ancak bu hayvanı Allah öyle bir yaratmış ki en büyük pitonu bile insandan kaçmaya çalışıyor. Normalde siz bunu rahatsız etmediğiniz sürece size herhangi bir rahatsızlığı olmaz bunu bir kere bilin ama gidip yaşam alanında bunu rahatsız ederseniz, size karşı tek direnç gösteren türü Vipera türüdür. Bunlar gece avcısıdır genelde gece çıkarlar avlanmaya, yedikleri şey fareler, kuşlar, kurbağalar, böcek yavrusu. Zaten böcek yiyor yani doğal bir hayvan. Doğada biyolojik mücadelede kullanılıyor.” Şeklinde konuştu.
“Doğada çok düşmanı var”
Yılanların insan haricinde doğada bir sürü düşmanı olduğunu belirten Trabzon'da, Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Orman Fakültesi Yaban Hayatı Ekolojisi ve Yönetimi Bölümü Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Mehmet Kocabaş “Yapılan bilimsel çalışmalarda -benim okuduğum gördüklerimi söylüyorum- yaklaşık olarak 10-15 tane yumurtadan bir tanesi ergin birey olabilir. Kuş yiyor, tilkisi yiyor, bir sürü hayvan bunu yiyor yani doğada da çok düşmanı var insanı demiyorum bile, araba yollarında ezilenleri de demiyorum. Mesela ok yılanı diye geçer, bizim buralarda çok söylerler kafası yukarda gider, kafayı kaldırır uçar gibi gider ama zararlı değil. Ama gidip hayvana vuruyorlar. Yazık bu canilik başka bir şey değil. Uzmanına söyleyip doğaya bırakılması gerekiyor sen onu öldürüyorsun hayvanın o hale gelebilmesi için üç senesi gidiyor. Ben geçmiş yanlışlıkla araçla üzerinden geçip bir tane öldürmüştüm ama çok üzüldüm. Hiçbir zararı yok. Bu gider kuş yer, kurbağa yer. Doğada bir denge bunlar ekosistem içerisinde bir denge. Ayrıca bu cafcasıa türü de nesli tükenmekte olan türden. “ ifadelerini kullandı.
“Bir yılanın zehirli olup olmadığını anlamak…”
Vatandaşların bir yılana bakınca zehirli olup olmadığını anlamanın zor olduğunu belirten Kocabaş “Sizin yılana bakınca zararlı olup olmadığını anlamanız biraz zor. Mesela şimdi engereklilerde boy kısa küt bir boyu var. Genelde zehirli yılanların renkleri canlı olur, parlak olur. Doğu Karadeniz için o şekilde değil, benim söylediğim yılan türü bunu karşılamıyor. Bakınca anlamayabilirsiniz yani. Ama sahile yakın bölgelerde yaşayanlar zehirsizdir.” Şeklinde konuştu.
“Karşınıza bir yılan çıkarsa…”
Herhangi bir şekilde karşısına yılan çıkanların ne yapması gerektiği konusunda da açıklamalar yapan Kocabaş, yılanların zaten kaçma eğilimlerinde olacağını söyleyip iki adım geri çekilin o zaten gidecektir ifadelerini kullandı. Kocabaş “Yılanı gördüğünüzde zaten o sizden kaçmaya çalışacaktır. Doğaya gidecektir, yani yuvasına gidecektir. Bir dişi yılanın bıraktığı yumurtaların ancak 1 2 tanesi ergin birey olabilir, dolayısıyla bizim bunları yok ederek elimize ne geçiyor. Eli yok ayağı yok, sürünerek gidiyor bu hayvan. Gördünüz, önünüze çıktı, biraz geri çekilin o zaten kaçar beklemez, inanın bana durmaz orda. Görünce yılanı Milli Parklar’a haber vereceksiniz, gelip alacaklar onu. Siz müdahale etmeyin uzmanı gelip alır. Bunların zaten yazın çıkıyor, kışın kış uykusuna yatıyorlar. Taşlıkların altında orda kıpırdamadan duruyorlar. Sizin gidip onu yuvasında rahatsız etmediğiniz sürece zararı olmayacaktır, orda uykusunda zaten. ” Diyerek vatandaşları uyardı.
“Doğu Karadeniz’e yılanlar bırakıldı iddiası…”
Son zamanlarda halk arasında kulaktan kulağa yayılan “Fareleri öldürsünler diye, toprak havalansın diye Karadeniz dağlarına helikopter ile yılan bırakıldı” iddialarını yorumlayan Kocabaş “Öyle bir şey yok! Yılanı kim üretiyor ki gelip oraya bırakacak ama fare popülasyonunda artış var. Niye? Çünkü bahçeleri ilaçlıyoruz, gübreliyoruz fare bunlara bağışıklık gösteriyor ama yılan gösteremiyor.” Dedi.
Neden çok görülmeye başlandı?
Son olarak hayvanların yaşam alanlarının azaldığını belirten Kocabaş “Nüfus arttı, köylerde yerleşim yerleri arttı, hayvanların yaşam alanı azaldı. Hayvanda ortada görünür olmaya başladı. Yılan zehirlenmesi her sene yaşanan bir olaydır, küçük vakalar şeklinde küçük enfeksiyonlar şeklinde oluyor. Ama engerek türünde böyle bir zehirlenme ölüme götürebilecek kadar zehirli olabilir. Bunu bilelim ama oda çok ender görülür ki zaten hemen sağlık ocaklarına ulaşıldığın toksini uygulanır.” İfadelerini kullandı.
