Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Creatiny Teknoloji Topluluğu, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı’nın 3-5 Haziran 2022 tarihleri arasında İstanbul Teknik Üniversitesi Tuzla Kampüsü’nde düzenlediği 2022 ROBOTİK Otonom İnsansız Su Üstü Araçları Prototip Yarışması’nda yüzlerce takımı geride bırakarak Türkiye Şampiyonu oldu.
Navigasyon, rotayı koruma, manevra ve iskeleye geri dönüş gibi otonom görevlerini başarılı bir şekilde tamamlayarak şampiyon olan insansız su üstü aracı savunma sanayine entegre edilerek Türkiye’nin askeri gücüne katkıda bulunması için geliştirilecek. Aynı zamanda temiz enerji ile denizi ve doğayı da koruyan insansız su üstü aracının Mavi Vatan’ın koruyucusu olması hedeflenirken, üniversite öğrencileri tarafından geliştirilen bu otonom sistemi ile göçmen kaçakçılığının da önüne geçilecek. Geliştirme çalışmalarının sürdüğü insansız su üstü aracının üzerinde bulunan kamera sistemi ise tehlikeleri tespit ederek merkeze bilgi verecek. Lityum iyon pillerle çalışan insansız su üstü aracı ile ilgili bilgiler veren Gemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisi Ayşegül Akbaş, aracı bir yılda ürettiklerini belirterek, “Biz burada farklı yarışmalara projeler hazırlıyoruz. Geçen sene de Savunma Sanayi Başkanlığı'nın düzenlediği roboik adlı yarışmayı duyduk. Bu noktada dedik ki biz her alanda varken neden su üstünde olmayalım ve bu şekilde aslında yarışmaya başvurarak sürece başlamış olduk. Bir yıl boyunca aracı ürettik. Aracın yarışma isterlerine uygun hale gelmesini sağladık ve yarışmanın sonunda da rakiplerimizden çok daha öte araç yaparak Türkiye birincisi olduk. Şu anda da geliştirerek kendinizi devam ediyoruz. Projenin amacı aslında yarışmaya bağlı olarak belli bir insansız görevleri aracı yaptırabilmek. Biz burada gemi mühendisliği ile yazılım sistemlerini birleştirerek entegre bir sistem geliştirdik. Savunma sanayideki insansız deniz araçlarının yarışma versiyonu boyutunda farklı işlemler ve yazılımsal donanımsal şeyler katarak araca özellik kattık diyebilirim” dedi.
İnsansız su üstü aracının test sürecini balıkçı barınağında yaptıklarını kaydeden Akbaş, “Yarışmalardaki başarımızın en önemli şeyi testlerdeki deneyimlerimiz ve bu noktada bize balıkçı barınağında bize yardım ettiler. Bize test alanı sağladılar. Biz o denize birebir ölçekli dubalar yerleştirerek haftada en az 2-3 gün oraya giderek bir test alanı gerçekleştirdik. Gerçekten Trabzon'da bu noktada çok fazla yardım aldık. Balıkçılık barınağındaki insanlar bize çok fazla evlerini açtılar, yardım ettiler, bize inandılar yani projedeki başarımız aslında onların da destekleri sayesinde oldu diyebiliriz. Bu sektörde balıkçılık alanında da bir şeyler yapabileceğimizi fark ettik ve onların isteklerini de dikkate alarak yeni yapacağımız çalışmalarda kendimizi geliştirdik. Aracı buna göre entegre etmeye başladık diyebilirim. Yani balıkçılık sektöründe de insansız araçlara talep oluyor, ihtiyaç oluyor. Bu noktada da biz mühendislerimizi konuşturarak bir ürün ortaya çıkarıyoruz diyebilirim” şeklinde konuştu.
Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Gemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği 4. sınıf öğrencisi Ceren Yedican ise, 300 takımı geri bırakarak şampiyon olduklarını dile getirerek, “Savunma Sanayi Başkanlığı'nın duyurularını takip ediyorduk. Buradan böyle bir yarışmanın varlığından haberimiz olunca zaten ekip üzerinde sürekli teknolojiyle ilgili kendini geliştiren mekanik, elektronik yazılımsal arkadaşlarımız mevcuttu. Bir araya gelip biz bunu yapar mıyız diye tartışıp hızlıca yapmaya başladık. Üzerinde zaten ekibin yeterince kaynağı vardı, biz de bunu dışarıdan da tamamlayarak aldığımız destekler sayesinde de güzel bir araç ortaya çıkardık. Geçtiğimiz Haziran ayında İstanbul Teknik Üniversitesi’nin hemen önündeki denizde de açıkçası yaklaşık olarak herhalde 300 adet yarışma grubunda birinciliği biz aldık, derece kazandık” diye konuştu.
“Sınır ihlali yapan bir gemiyi aracın kameraları direkt olarak tespit edip bize bildiriyor”
İnsansız su üstü aracının Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayi Başkanlığı için üretilmiş bir araç olduğu için bu pek çok kullanıma hizmet ettiğini kaydeden Yedican, “Bunlardan birkaçı yarışmanın isterlerini karşılamak olsa da bizim hedeflediğimiz amaç genel bir askeriyenin eserlerini karşılaması hususundaydı. İnsansız bazı görevleri icra edebilmesini istiyorduk. Herhangi bir kitlenme, hedef araç alabilmesi gibi ritüeller düşünüldüğünde bu araç pek çok can kaybının önüne geçip aynı zamanda zorlu görev koşullarını da insan olmadan yerine getirebilecek kapasitede herhangi birinin orada olmasına ihtiyaç duymadan görüntü alıp bunları istediğiniz zaman bizlere aktarabilecek sistemlere sahip üzerindeki kameralar yer tespit cihazları sayesinde. Şu anda ülkemiz 3 tarafı denizlerle çevrili bir ülke olduğu için de bu tür araçlara ihtiyacımız olduğunu düşünüyoruz. Çünkü insanı faydalı yerlerde kullanıp sadece zaman kaybedeceğimiz unsurlarda bu tür insansız mekanizmaları devreye sokup üzerindeki cihazlarla bunları alabileceğimizi farkındayız. Çünkü bu teknolojik evreyi artık geçtik. Bu Türkiye sularında ne işe yarabilir diye düşündüğümüzde Yunanistan'da sınırlarımız kıyısında sürekli hareketlilik halinde farklı gemiler bizim sınırlarımıza giriyor biz bunları sürekli olarak devre dışı bırakıyoruz ya da bizim bazen kendi gemilerimizi karşı, diğerlerini tehdit unsuru oluşturabiliyor. Biz bunları da bu tür araçlarla savunucu güçlere sahip olabiliyoruz. Büyük gemiler göndermemize, büyük kontrol sistemlerine ihtiyaç kalmıyor. Sınır ihlali yapan bir gemiyi bunun kameraları direkt olarak tespit edip bize bildiriyor. Biz sadece oraya gerektiği zaman araç gönderiyoruz ya da herhangi bir zaman göçmen kaçakçılığı gibi olaylar da üzerindeki kameralarla sürekli izlemeye sahip oluyoruz. Bunun dışında da onlar Mavi Vatan kapsamında olan projelerde de yer tespiti yapmakta aynı zamanda işte hani zorlu görevleri, deniz şartları ne yazık ki sürekli sabit değil, değişiyor ve büyük gemilerde de hem insan sürekli çalıştırıyorsunuz bu insanları yoruyorsunuz. Aynı zamanda çevreyi sürekli olarak petrol türevi yakıt kullandığınız için bir zarar veriyorsunuz. Karbondioksit gibi gazlar doğaya veriyoruz. Bunun da önüne yeşil enerjiyle geçiyoruz. Teknemiz lityum iyon pillerle çalışıyor. Elektrikle çalıştığı için doğaya zarar verilmeden aynı görevi yerine getirebilmek için güzel bir güç de kazandırmış oluyor” dedi.
Amerika’daki yarışmaya katılacaklar
Türkiye Şampiyonu olan insansız su üstü aracı ile Amerika’da düzenlenen yarışmaya katılacaklarını vurgulayan Yedican, “Öğrenciler adına ilk kez böyle bir proje yapıldı. Şuanda pek çok tersane firması bunun için daha büyük boyutta gemiler üretmeye başladı. Biz ise bunun küçük versiyonlarını öğrenciler olarak yaptık. Türkiye birinciliğini elde ettikten sonra önümüzdeki Mart ayında Amerika'da gerçekleşecek olan, şu an katıldığımız yarışmadan farklı bir versiyonuna katılıyoruz. Bunun için hem sponsorluk çalışmalarımızı başlattık. Bu sene şirketleşmenin yanı sıra hem de ona uygun yeni teknolojilere ayak uydurup tasarımı falan şu an gerçekleştiriyoruz ki belki bir şampiyonluğu elde edebiliriz” ifadelerini kullandı.
