Sağlık Bakanlığı, kontrollü normalleşme sürecinde 100 bin nüfusa denk gelen haftalık vaka sayılarını içeren yeni haritayı açıklayacak. Kontrollü normalleşme sürecinde illere göre tedbirler bu verilere göre belirleniyor. Öte yandan illerdeki kısıtlamalar iki haftada bir güncelleniyor. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın geçtiğimiz hafta paylaştığı illere göre haftalık koronavirüs vaka sayısı haritasına göre, 100 bin nüfusta vaka sayısı en fazla olan ilk 5 il Samsun, Sinop, Giresun, Ordu ve Tokat olurken; vaka sayısı en düşük 5 il ise Hakkari, Şırnak, Batman, Mardin ve Siirt olmuştu. Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, haritalandırmada illerin maviden kırmızıya dönmesi halinde, hafta sonu 2 gün dışarıda olmak yerine 1 güne düşebilir ya da o il kendi özelinde vaka sayısı çok artarsa, hafta sonu tamamen İl Hıfzıssıhha Kurulu kararıyla kapanabilir” açıklamasında bulundu

Bugün kontrollü normalleşme sürecinin ikinci hafta sonu. Kısıtlamasız ilk haftada vatandaşlar, sokağa akın etmişti. Bugün de Sağlık Bakanlığı, kontrollü normalleşme sürecinde 100 bin nüfusa denk gelen haftalık vaka sayılarını içeren yeni haritayı açıklayacak. Kontrollü normalleşme sürecinde illere göre tedbirler bu verilere göre belirleniyor. Öte yandan illerdeki kısıtlamalar iki haftada bir güncelleniyor.

GEÇEN HAFTA EN FAZLA VE EN AZ VAKAYA SAHİP OLAN İLLER

Geçtiğimiz hafta Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın paylaştığı illere göre haftalık koronavirüs vaka sayısı haritasına göre, 100 bin nüfusta vaka sayısı en fazla olan ilk 5 il Samsun, Sinop, Giresun, Ordu ve Tokat olurken; vaka sayısı en düşük 5 il ise Hakkari, Şırnak, Batman, Mardin ve Siirt olmuştu.

27 Şubat-5 Mart tarihleri arasındaki verilerin yer aldığı haritaya göre önceki haftaya kıyasla en çok artışın görüldüğü il Sinop olmuştu. Sinop'ta artış 100 binde 154 olurken bu ili 100 binde 95 ile Kilis, 100 binde 86 ile Samsun, 100 binde 73 ile Amasya ve Edirne izlemişti.

İstanbul'un ise turuncu olan rengi 100 binde 22 artışla kırmızıya dönmüştü. Haritaya göre Ankara'daki artış 100 binde 15, İzmir'de ise 100 binde 13 olmuştu.

RENK HARİTASI BUGÜN AÇIKLANACAK

Sağlık Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre, renk kodlarının belirlenmesinde tek kriter vaka sayısı değil. Haritada vaka sayısı, nüfusa oranı, artış/düşüş oranı, aşılama oranı, yoğun bakım ve servis kapasiteleri gibi kriterler birlikte hesaplanarak açıklanacak.
 

BİLİM KURULU ÜYESİ YORUMLADI: 2 GÜN DIŞARIDA OLMAK YERİNE 1 GÜNE DÜŞEBİLİR

Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Toplum Bilimleri Kurulu Üyesi ve Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, haritalandırmada illerin maviden kırmızıya dönmesi halinde, “Şöyle düşünelim; hafta sonu 2 gün dışarıda olmak yerine 1 güne düşebilir. Ya da o il kendi özelinde vaka sayısı çok artarsa, hafta sonu tamamen İl Hıfzıssıhha Kurulu kararıyla kapanabilir” dedi.

Yerinde karar algoritmasında 4 tane önemli kriter olduğunu belirten Prof. Dr. İlhan, bu 4 kriterin illerdeki duruma göre düşük, orta, yüksek ve çok yüksek riskli olarak adlandırılması olduğunu söyledi.
 

YERİNDE KARAR ALGORİTMASINDA 4 ÖNEMLİ KRİTER

Prof. Dr. İlhan, “Yerinde karar algoritmasında 4 tane önemli kriter var. O yüzden tüm vatandaşlarımızın, örneğin maviyse eğer bulunduğu iller, mavi renkte kalması için çaba sarf etmesi gerekiyor. Sadece vatandaşlar değil, işletmecilerin, o ildeki yöneticilerin, toplumun tamamının aslında benzer bir şekilde çaba içerisinde olması gerekiyor. Şahit oluyoruz, hakikaten yöneticilerimiz çok çaba harcıyor ama toplum ve işletmecilerin de o illerde bu kurallara uyması gerekiyor. Maviyse, mavide daha az rakam nasıl oluşur, sarıysa maviye nasıl düşerim, turuncuysa sarıya nasıl düşerim, kırmızıysa turuncuya ve sarıya nasıl düşerim diye vatandaşlarımızın ve o ildeki işletmelerimizin düşünmesi gerekiyor” ifadelerini kullandı.
 

“VAKA SAYISI ÇOK ARTARSA, HAFTA SONU TAMAMEN KAPANABİLİR"

Yerinde karar mekanizmasıyla vatandaşlara daha çok iş düştüğünü belirten Prof. Dr. İlhan, eğer vaka sayıları artar ve haritalarda renkler değişirse izlenecek yol haritasını şu sözlerle anlattı: “Renkler değişirse; bir kere hafta sonu kısıtlaması;

‘Düşük ve orta riskli’ illerde kalkmış durumda.

‘Yüksek ve çok yüksek’ yani ‘turuncu ve kırmızı’ olan illerde ise pazar günü devam ediyor.

Hafta sonu iki gün dışarıda olmak yerine bir güne düşebilir ya da o ilin kendi özelinde vaka sayısı çok artarsa, hafta sonu tamamen İl Hıfzıssıhha Kurulu kararıyla kapanabilir.

Yine önemli bileşenlerden bir tanesi, liselerdeki eğitim. Orta ve düşük riskli illerde liselerde eğitim devam ediyor. Renk turuncu ve kırmızıya dönerse yani yüksek ve çok yüksek riskli olursa, bu sefer bu illerimizde liselerdeki yüz yüze eğitim kapanabilir. Biz eğitimde yüz yüze eğitimin ne kadar önemli olduğunu ve bir an önce açmak gerektiğini iyi bir şekilde biliyoruz.

Bir diğer önemli husus, restoran, kafeterya, lokanta gibi yerler. Gerçekten buraların esnafları da çok zorlanmıştı, çok zor durumdaydı. Devlet bir algoritma geliştirdi ve buna göre bir açılma söz konusu oldu. Elbette saat kısıtlaması var, kapasite kısıtlaması var. Kırmızıya dönüldüğü takdirde buradaki işletmelere baktığımızda buraların kapanması söz konusu olacak.

Hafta sonları da yine aynı şekilde bir kapanma söz konusu olursa, yine vatandaş sosyalleşmekten geri kalacak ve yine işletmelerimiz zor durumlar yaşayabilirler.

Bir diğer önemli grup ise 65 yaş üzeri büyüklerimiz ve 20 yaş altı gençlerimiz. Biliyorsunuz bu grup için ‘orta ve düşük’ düzeyli, yani ‘mavi ve sarı’ renklerde sokağa çıkma kısıtlaması kaldırılırken, bu illerdeyse zamanın geniş olarak dışarıda bulunmalarıyla ilgili genişletilmesine gidildi. Ama bu illerimiz yine turuncu ve kırmızıya dönerlerse bu sefer büyüklerimiz ve 20 yaş altı gençlerimiz dışarıya çıkmakta zorlanacaklar. O yüzden bu dört bileşen yönünden baktığımızda açıkçası renk değişiminin özellikle, turuncu hatta kırmızı renk değişiminin illerde toplumun daha çok zorlanmasına neden olacağı bilinciyle, hepimizin önlemlerin büyük bir bölümünde; toplum, işletmeciler ve kamu yöneticilerinin daha çok çaba sarf etmesi gerekiyor. Tabi çabaların sonu hiçbir zaman söz konusu değil.”
 

HARİTADA BÖLGESEL BAZLI DEĞİŞİKLİKLER

Haritada bölgesel bazlı değişikliklerin gözlemlendiğini belirten Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, “Harita ilk açıklandığı zaman Trakya Bölgesi’nden başlayarak gidersek, önce Edirne orada kırmızıydı, diğer illerimiz daha açık renkteydi. Edirne’den başlayıp Sakarya’ya giden bir koyu renk söz konusu. Aynı zamanda Karadeniz’de de aynı durum söz konusu. Karadeniz’de vaka sayları sabit olan iller var, daha aşağı doğru çeviren iller var. Ama yukarı doğru ivmelenen illerimiz de söz konusu. Bunun ötesinde yine Ege ve İç Anadolu Bölgesine baktığımızda da yine renklerde koyulaşma söz konusu. Keza Doğu Anadolu’ya geldiğimizde orada da mavi renkten sarıya doğru bir yol alma söz konusu. Akdeniz Bölgesi’nde de yine rengi koyuya doğru dönen illerimiz var maalesef. Bu dönem açıkçası hepimizin çok daha fazlaca kurallara uyması gereken bir dönem” diye konuştu.
 

"RENKLERDE DEĞİŞİM SÖZ KONUSU OLABİLİR"

Şu an oluşan vakaların büyük çoğunluğunun normalleşme öncesi vakalardan oluştuğunu ve normalleşme sonrası vaka değişikliğinin anlık olarak takip edildiğini vurgulayan Prof. Dr. İlhan, “Şu anki vakaların normalleşme dönemi öncesi vakalardan çoğunlukla oluştuğunu da bilmemiz gerekiyor. Biliyorsunuz 1 Mart itibariyle normalleşme dönemi başladı ülkemizde. 10 günü sayarsak 11 Marttan itibaren bu normalleşmenin vakalara ne kadar etkili olup olmadığı ortaya çıkacak. Önümüzdeki 15 gün için geçerli olacak olan harita açıklanacağına göre hepimizin hemen şu andan itibaren kurallara uymak konusunda çaba göstermesi, bunun yanında kapalı ortamların mutlaka iyi havalandırılması gerekiyor. Aksi halde yine renklerde değişim söz konusu olabilir” şeklinde konuştu.