Cumhuriyet Halk Partisi Trabzon Milletvekili Ahmet Kaya, Trabzon’da fındık bahçelerinde görülen ve fındık ağaçlarının kurumasına neden olan Turunçgil uzun antenli böceği ile ilgili flaş bir iddia ortaya attı.
Haber61 TV’de ekranlara gelen, Atakan Kadıoğlu’nun hazırlayıp sunduğu ‘Aleni Sorular’ programına konuk olan Ahmet Kaya, böceğin yurt dışından İstanbul’a, İstanbul’dan da alınan süs bitkileri ile Trabzon’a geldiğini belirterek, raporlara rağmen 2015-2016 yıllarında Trabzon Büyükşehir Belediyesi’nin yurtdışından geldiği ve pahalı olduğu gerekçesiyle süs bitkilerini imha etmemesi sonucu böceğin fındık bahçelerine yayıldığı iddiasında bulundu.
“DEHŞETE DÜŞTÜM”
Böceğin yayıldığı fındık bahçesine ilk gittiğinde dehşete düştüğünü belirten Ahmet Kaya, “Türk fındığını bekleyen en büyük sıkıntı. 2019 yılı Ağustos ayında Maçka ilçe başkanımızla gittim, Esiroğlu’ndaki fındıklıkta o manzarayı gördüm. Dehşete düştüm. Bir vatandaşın fındıklığına gittik, vatandaş oradan yılda 1 tona yakın fındık aldığını söyledi. O hastalık bulaştı 400-450 kg fındık aldığını söyledi. Yarıdan da daha az. Bahçeye girdim inanamadım. Fındık dalları yerde yatıyor, hepsi kopmuş, kök diye bir şey yok. Fındık dallarının hepsinin kök kısmına yakın bölgesinde parmak sığacak büyüklükte delikler var. Sanki matkapla standart delikler açmışsın fındık dallarına. Ayrıca fındık ocaklarının içinde ‘hızar talaşı’ gibi tozlar var. Dalı tuttum elimde kaldı. Kökü yok. Böceği getirdiler. 3 cm büyüklüğünde siyah-beyaz benekleri ve antenleri olan bir böcek. İleri yaştaki birkaç üreticiye sordum onlarda böceği ilk kez gördüklerini söylediler” dedi.
AKP BÖCEĞİ DİYORLAR
Vatandaşların Turunçgil uzun antenli böceğe “AKP Böceği” dediklerini ve böceğin Trabzon’a gelişi ile ilgili açıklamalarda bulunan Kaya, “Biraz araştırma yaptık. Turunçgil uzun antenli böceği. Hak arasında dracula deniyor ama şimdi halk arasında AKP böceği diyorlar o böceğe. 80 yaşındaki teyzemiz ben bu böceği ilk kez görüyorum dedi. Böceğin nereden geldiğini araştırdık. 2015-2016 yıllarında Trabzon Büyükşehir Belediyesi’nin o dönemki yöneticileri İstanbul’dan fidanlar, süs bitkileri getiriyor. Bu fidanlarda o zaman AK Parti belediyesi olan İstanbul Belediyesine yurtdışından gelmiş. Yurtdışından bu fidanlarla birlikte böcek İstanbul’a geliyor. O fidanların bir kısmı Trabzon’a gönderiliyor. Trabzon Büyükşehir Belediyesi’nin fidanlığı da Esiroğlu’nda. Fidanları oraya koyuyorlar. Orada çalışan arkadaşlar bu böceği görüyorlar. İl Tarım Müdürlüğü’ne ve Ziraat Odasına haber veriliyor. Yetkililer geliyor, inceleme yapıyor. Diyorlar ki; “bu Turunçgil Uzun Antenli böceğidir, Bakanlığın listesinde mücadele yöntemi var. Bu bitkilerin derhal imha edilmesi lazım. Aksi takdirde önünü alma şansımız yok.” O dönem Trabzon Büyükşehir Belediyesi yetkilileri bunu ciddiye almıyorlar. O fidanları bunlar pahalı yurtdışından geldi deyip imha etmiyorlar. İmha etmeyince oradan hemen yanı başındaki fındıklığa sirayet ediyor” şeklinde konuştu.
“SANKİ FINDIĞI YOK ETMEKLE GÖREVLENDİRİLMİŞ BİR BÖCEK”
Ahmet Kaya, böceğin sanki fındığı yok etmekle görevlendirildiğini vurgulayarak, “2019’da ben gittiğimde bir tane fındıklıkta vardı. Oradan çağrı yaptım. Tarım Bakanlığı’nın mücadele eylem planı burada. Bakanlık diyor ki; “ bu böcek görüldüğü yerde karantina kuralları uygulanır. O bölgedeki ağaçlar, bitki örtüsü kesilir imha edilir. 3-4 yıl burada hiçbir tarımsal faaliyet yapılmaz.” Bu kadar ciddi bir tehlike ile karşı karşıyayız. Gelin gerekli tedbirleri alın. Aksi takdirde bu yayılacak. Vatandaşların AKP Böceği ismi taktıkları o böcek günde 400-500 metre gidiyor. Fındığın dip kısmını deliyor, oradan içeri giriyor. Fındığın kök kısmına binlerce larva bırakıyor. O larvalar fındık ağacının köklerini yiyor, sonra oradan çıkıp başka yere gidiyor. Bir böceğin girdiği o delikten binlerce böcek fındıklığa yayılıyor. Her biri bu işlemi yapıyor. Bu böcek özellikle portakal, mandalina ağaçlarına dadanıyor. Artı, kiraz, vişne, şeftali, armut ağaçlarını da yok ediyorlar. Ama sanki fındığı yok etmekle görevlendirilmiş bir böcek. O gün bizim yaptığımız uyarıları ciddiye almayanlar, CHP Milletvekili “boş konuşuyor, hikaye anlatıyor” diyen ki bir tanesinin de Maçka Belediye Başkanı olduğunu duydum. Öyle söylendi bana. Geçen hafta 2 yılın üzerine oraya gittim. Millet oraklarını eline almış, Belediye ve Ziraat orası bir genelge yayınlamış, Bütün fındıklıklarınızı kesip yakıyorsunuz demişler. Vatandaşlar şimdi ekmeğimiz dedikleri, geçindikleri fındık bahçelerini kesiyorlar, dalları yakıp ocakları da iş makineleri ile gömüyorlar. 4 yıl boyunca orada fındık yetiştiremeyecekler” dedi.
“DESTEK VAR AMA ÜRETİCİNİN KAYBINI KARŞILAMIYOR”
Yayınlanan genelge ile bahçesi zarar gören üreticilere destek verileceğinin tahaahhüt edildiğini ancak bu desteğin üreticinin kaybını tam anlamıyla karşılamadığını belirten Kaya, “Bizim o dönemki çabalarımız sonrasında Cumhurbaşkanlığı’ndan genelge yayınlandı. Bu zararlının görüldüğü yerde fındık sahiplerine 4 yıl boyunca destekleme verileceği belirtildi. 4 Yıl boyunca kilogramı 15 TL’den belirledi. Henüz paralar yatmamış, yatacağı taahhüt ediliyor. 4 yıl içinde fındık fiyatı belki artacak ama üretici 15 TL’den parasını alacak. Fındık bahçelerindeki ocakların gömülmesi işlemi için fındık bahçesi sahibinden 15 TL’den yüzde 18 kesinti yapıyorlar. Yüzde 18 gitti, fiyat artışından zarar ve en önemlisi Meclise gittiğimde bu konuyu gündeme getireceğim. 4 sene sonra fidanlar dikilecek, fidanın meyve vermesi 4-5 yıl alıyor. Üreticinin kaybı 8-9 yıl. 4 yıllık para ödüyorsun. Orada ciddi bir kayıp var” dedi.
TÜRK FINDIĞI BİTME TEHLİKESİYLE KARŞI KARŞIYA
Milletvekili Kaya, ciddi önlemlerin alınmaması ve böceğin yayılması ile Türk Fındığının bitme noktasına geleceği sözlerine ekleyerek, “Böceğin adı AK Parti böceği oldu. Üretici diyor bunu. Neden? O dönemki AK Parti Belediyesi yetkililerinin duyarsızlığı bu hale getirdi. Kaynağında böcek imha edilebilirdi, edilmedi. Türkiye’ye gönderilmesinde kasıt var mı, yok mu bilemiyorum. Elimde delil yok. Kasıtlı gönderildiyse o böceği kaynağında rapora rağmen imha etmeyenler de kasıtlı davrandı. O nedenle böceğin adı AK Parti böceği oldu. Köylünün dediği bu. AK Parti Belediyesinin yurt dışından getirdiği fidanlarla bu böcek oraya yayıldı. O dönemde 5-10 dönüm bir alandaydı böcek şimdi çok daha büyük bir alana yayıldı. Yüzlerce üretici bahçelerini kesiyor. Daha vahim olanı ise; eğer bu böcek o alanda imha edilemez ise ki bir arkadaş Beşirli’de evinin önünde böceği gördüğü söyledi. Esiroğlu-Mağmat boğazı sırtlarını aştı bu böcek ve yayılırsa bu böcek büyük bir felakete dönüşür. Allah korusun Ordu’ya kadar gider. Çünkü sürü halinde bir böcek binlerce böceğe dönüşüyor. Türk fındığı tehdit altında. Geç kalınmış tedbirler daha ciddi şekilde uygulanarak böcek o alanda imha edilebilmeli, aksi takdirde bütün fındıklıklarımızın geleceği yok oluyor. Yılda 2,5-3 Milyar Dolay girdi sağlayan, milyonlarca insanın ekmeği olan Türk fındığı bitme tehlikesiyle karşı karşıya kalabilir. Bu ciddiye alınmayacak, ilgileniyoruz, bakıyoruz anlayışıyla çözülecek bir mesele değil. Bu Türkiye’nin en önemli meselelerinden biri. Pandemi, ekonomik kriz ve bu mesele” ifadelerini kullandı.
