Karadeniz Bölgesi'nde hava sıcaklığının mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi fındık üreticilerini endişelendiriyor.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Yönetim Kurulu Üyesi Arslan Soydan, bölgede hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde seyrettiğini söyledi.
Bölgedeki hava sıcaklığının bazı günler 18 dereceye kadar çıktığına işaret eden Soydan, "Hava sıcaklıklarının beklenenin üzerinde devam etmesinden dolayı şu anda Karadeniz Bölgesi'ndeki bahçelerde fındık püskülleri erken açtı. Fındık püskülleri maalesef hava sıcaklıklarına dayanamadı." dedi.
Soydan, birçok bahçede açan püsküllerin rüzgarlı havayla tozlarını bıraktığını belirterek, bu durumun ilerleyen günlerde bazı sorunları da beraberinde getirebileceğini ifade etti.
Tüm Türkiye'de olduğu gibi Karadenizli üreticilerin de kar beklediğini dile getiren Soydan, "Normal şartlarda bu ayların daha serin ve karlı olması lazım ki fındık kışlama ihtiyacını karşılayabilsin. Fındığın acilen buna ihtiyacı var. Özellikle bu sene fındık kışlama ihtiyacını hiç karşılayamadı diyebiliriz." dedi.
Soydan, fındıkta erken üremelerin diğer meyvelere benzemediğine işaret ederek, "Şu günlerde mutlaka kar yağışı ya da serin hava olması lazım çünkü bu şekilde devam ederse fındık dalındaki yaprak tomurcukları erken patlama yapar. Bu durum diğer meyve ve sebzelere benzemez. Erken patlama yaptığı zaman mart ayında oluşabilecek soğuk havayla birlikte don riski bizi bekliyor olacaktır." diye konuştu.
Yaşanan gelişmelerden bölge üreticisinin endişeli olduğunu kaydeden Soydan, "Üretici yaşanan bu gelişmelerin ardından 'Acaba zirai don olur mu?' diyerek endişe duyuyor. Geçmiş yıllara bakıldığı zaman üretici zirai donu acı bir şekilde tecrübe etti. Bölge olarak çok ciddi don olaylarıyla karşı karşıya kaldık. Üreticilerimizin endişesi ve tedirginliği tamamen buna dayalı." dedi.
Soydan, yaşanan bu gelişmelerin fındıkta verim ve kaliteyi olumsuz etkileyebileceğini belirterek, atılan gübrelerin de suyla toprağa karışması gerektiği aktardı.
Arslan Soydan, salgın döneminde şehirlerden uzaklaşan üreticilerin bahçelerine daha iyi bakım yaptığını, bu durumun mutluluk verici olduğunu sözlerine ekledi.
"Tozlanmanın sağlıklı olabilmesi için erkek ve dişi çiçeğin aynı zamanda açması gerek"
Giresun Üniversitesi Teknik Bilimler Meslek Yüksek Okulu Fındık Eksperliği Programı Öğretim Görevlisi Dr. Ali Turan ise fındıkta çiçeklenme başlangıç tarihlerinin, çiçeklenme sürelerinin sıcaklıkla oldukça yakından ilgili olduğunu söyledi.
Bitkilerin çiçekleri ya da yapraklarının açabilmesi için 7 derecenin altında belli bir süre soğukta kalmaları, soğuklamaya ihtiyaçları olduğunu ifade eden Turan, "Tüm bitkilerde bu vardır. Erkenci olan fındıklarda bu süre 350-400 saat civarındayken geç olanların 1000 saat ve üzerinde soğuklama ihtiyacı var. Giresun tombul fındıkta ise bu rakam 350-400 civarında." dedi.
Turan, kış aylarının ılık geçtiği dönemlerde bu soğuklama ihtiyacının karşılanmasında problemler yaşandığına işaret ederek, "Bu durum nedeniyle de erkek ve dişi çiçek açımlarımda farklılıklar oluşuyor. Bir de kışları ılık geçen dönemlerde erkek çiçekler erken açıyor ve çiçek açma süreci kısalıyor." diye konuştu.
Tozlanmanın sağlıklı olabilmesi için erkek ve dişi çiçeğin aynı zamanda açması gerektiğini kaydeden Turan, bu durumun bitki sağlığı ve düzenli verim için hayati önem taşıdığını aktardı.
Turan, yeterli soğuklama ihtiyacını gideremeyen fındık bitkisinin yaz aylarına da sağlıklı giremediğini belirterek, şöyle konuştu:
"Siz düzenli uyuyamazsanız o gününüz sağlıklı olmaz. Bitki için de dinlenme döneminde bu süreci sağlıklı geçirmek hayatidir. Bitki soğuklama ihtiyacını karşılayamıyor ve kışı sağlıklı geçiremiyor. Yaza da sağlıklı giremiyor. Soğuklama ihtiyacını karşılamayan bitkilerde genelde yaprak ve çiçek açsa da sağlıklı olmaz. Bitki bundan sonraki süreçte kar yağar ve hava uygun giderse yine de düzelebilir."
