Trabzon için 98 yıl önce petrol müjdesi! Osmanlı Salnamelerine yazılmış

Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası’nın (TTSO) kütüphanesinde yer alan 1926 tarihli Osmanlıca Türk Ticaret Salnamesi, Doğu Karadeniz bölgesinde karada petrol izlerine dair önemli tarihi bilgiler sunuyor. Salnamede, Trabzon’un şehir merkezindeki Zağnos ve Kemerkaya bölgelerinde yer alan derelerden denize petrol sızdığı ve bu nedenle balık ölümlerinin yaşandığı belirtiliyor.

Tarihi Belgelerde Trabzon’daki Petrol Sızıntısı

Araştırmacı-Yazar Mustafa Yazıcı, konuyla ilgili açıklamalarda bulunarak, Doğu Karadeniz’de karada petrol izlerinin bulunduğunu gösteren tarihi vesikalara ulaştıklarını ifade etti. Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası’nın kütüphanesinde bulunan 1926 tarihli Osmanlıca Türk Ticaret Salnamesi isimli eseri Osmanlıca'dan Türkçe'ye tercüme ettiğini belirten Yazıcı, salnamede Trabzon’un Zağnos ve Kemerkaya bölgelerindeki derelerden denize petrol sızıntılarının olduğunun açıkça yazıldığını söyledi.

Petrol Sızıntısı ve Balık Ölümleri

Yazıcı, tercüme sırasında dikkat çeken bir bölümde, denize sızan petrolün balık ölümlerine neden olduğunun belirtildiğini ifade etti. Osmanlıca belgede, “Trabzon madence Türkiye’nin en zengin şehri” ifadesinin yer aldığını aktaran Yazıcı, şu detayları paylaştı:
"Salnamede, Trabzon’daki Zağnos ve Kemerkaya derelerinden denize petrol sızdığı, bu sızıntının balıkları öldürdüğü yazıyordu. Ayrıca, Trabzon’un her yerinde maden suyu kaynaklarının bulunduğu belirtiliyordu. Bu bilgiler o dönemde İstanbul Ticaret Odası’na yazılan raporda 15 satırlık bir bölüm olarak yer alıyor."

1926 Yılındaki Petrol İzleri ve Günümüz

Yazıcı, söz konusu belgelerde geçen bilgileri araştırmak için yaklaşık 25-30 yıl önce Trabzon’da yaşlılarla görüştüğünü ifade etti. Görüşmeler sırasında, Zağnos ve Kemerkaya bölgelerinde özellikle yaz aylarında petrol kokusunun hissedildiğini öğrendiğini belirtti. Ancak günümüzde petrol sızıntısının olduğu belirtilen derelerin üzerinin kapatıldığını kaydetti.

Petrol Sızıntısı Bugüne Kadar Ele Alınmadı

Bu tarihi belgelerin bugüne kadar ele alınmadığına dikkat çeken Yazıcı, TTSO kütüphanesindeki Türk Ticaret Salnamesi’nin Trabzon’un zengin yer altı kaynaklarına dair önemli bilgiler sunduğunu belirtti. Yazıcı, konuyla ilgili şunları söyledi:
"Bu belge, 1926 yılında Trabzon’dan İstanbul Ticaret Odası’na yazılan bir raporda yer alıyor. O dönemde petrol sızıntısının karadan denize ulaştığı belirtiliyor. Bu, Trabzon’da karada petrol izlerine dair önemli bir kayıt. Ancak ne yazık ki bu konu bugüne kadar hiç ele alınmadı."