Karadeniz Bölgesi’nde tarım ürünlerine 8 yıldır büyük zarar veren kahverengi kokarca, bu yıl mevsim normallerinin üzerinde seyreden hava sıcaklıkları nedeniyle kış uykusundan 2 ay erken uyandı. Türkiye’ye 2017 yılında Gürcistan üzerinden geldiği bilinen bu zararlı böcek, özellikle fındık bahçelerine ciddi zarar veriyor. Bitkinin özsuyunu emerek beslenen kahverengi kokarca, 300’den fazla bitki türünü tehdit ediyor.
Kimyasal ve Biyolojik Mücadele Başladı
Tarım ürünleri için büyük risk oluşturan bu böcek türüne karşı hem kimyasal hem biyolojik mücadele başlatıldı. Özellikle fındık başta olmak üzere birçok ürün için tehdit oluşturan kahverengi kokarcanın üremesini engellemek adına 2024 yılında 10 bin adet samuray arısı doğaya salındı. Bu mücadele kapsamında ayrıca zararlının yoğunlukta olduğu bölgelere feromon tuzakları yerleştirildi.
Kış Uykusundan Erken Uyanan Böcek İçin Harekete Geçildi
Hava sıcaklıklarının artmasıyla kış uykusundan beklenenden erken çıkan kahverengi kokarcaya karşı Trabzon İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ekipleri sahaya indi. İl genelinde 18 ilçede yürütülen çalışmalarda, kırsal mahallelerdeki üreticilere 5 bin adet biyosidal ürün dağıtıldı. Bu ürünler Sağlık Bakanlığı tarafından ruhsatlandırılmış olup, halk sağlığı kapsamında zararlı böceğe karşı kullanılmak üzere geliştirildi.
1 Milyon Samuray Arısı Doğaya Salınacak
Trabzon İl Tarım ve Orman Müdürü İsa Kaplan, kahverengi kokarcaya karşı yürütülen mücadeleyle ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Kaplan, "Kahverengi kokarcanın Türkiye’ye 2017 yılında Gürcistan’dan geldiği biliniyor. Başta Artvin ve Rize olmak üzere 34 ile yayıldı. Adeta bir pandemi süreci yaşadık. Bakanlığımız ilk günden itibaren çok kapsamlı bir eylem planı hazırladı ve büyük bir bütçe ayırdı. Biyolojik mücadelemizi samuray arılarıyla sürdürüyoruz. Bu yıl ülke genelinde 1 milyon adet samuray arısı doğaya bırakılacak" dedi.
Kimyasal ve Mekanik Mücadele Devam Ediyor
Kaplan, kimyasal mücadele kapsamında boş bina, depo ve meskenlerin ilaçlandığını belirtti. 2024 yılı kışlak mücadelesinde Trabzon’da 47 binden fazla yapı ilaçlandı. Ayrıca 600 lokasyona feromon tuzakları yerleştirildi. Kaplan, mekanik mücadelede ise ‘tespit et, yok et’ yönteminin uygulandığını, bu yöntemle kışlık alanlara girip çıkan kokarcaların fiziksel olarak yok edildiğini söyledi.
Sıcak-Soğuk Dalgası Üremeyi Baskılıyor
Kokarcanın kışlaktan çıkıp tekrar soğuk havayla karşılaştığında geri döndüğünü ifade eden Kaplan, bu durumun böceği öldürmediğini ancak çiftleşmesini ve üremesini baskıladığını vurguladı. Kaplan, “Geçen yıl da aynı sıcak-soğuk geçişleri yaşandı ve zararlının çoğalması baskılandı. Bu yıl da benzer bir etki olmasını umuyoruz. Tuzakları meyve vermeyen ağaçlara asıyoruz ki zirai ilaçlamadan etkilenmesin. 3-5 günde bir tuzaklardaki kokarcayı toplayıp imha ediyoruz” diye konuştu.
Geçen Yıl Yüzde 7’lik Zayiat Yaşandı
Kaplan, geçen yıl Karadeniz Bölgesi’nde tarımsal ürünlerde yüzde 7 oranında kayıp yaşandığını belirtti. Bu yıl sıcak-soğuk geçişlerinin tekrar yaşanmasıyla zararlının üreme baskısı altında kalmasının, zayiatı azaltabileceğini söyledi. Tüm bu mücadele yöntemleriyle birlikte Tarım ve Orman Bakanlığı'nın da desteğiyle bu yıl daha az zarar bekleniyor.
Kaynak: