Tarihi çok eskilere dayanan telkâri sanatı, son yıllarda fabrikasyon hediyelik eşyalar karşısında giderek popülerliğini yitiriyor. Büyük emeklerle üretilen telkâri işlemeleri, hazır üretim ürünlere göre daha pahalı olduğu için yeterince ilgi görmüyor. Bu durum en çok telkâri ustalarını etkiliyor.
Telkâri Sanatına İlgi Azalıyor
Trabzon'da, Ortahisar Halk Eğitim Merkezi bünyesinde faaliyet gösteren Alacahan'daki telkâri kursuna katılımın az olduğu belirtiliyor. Geleneksel el sanatları, meslek edinmek veya hobi amaçlı olarak halk eğitim kurslarında yoğun ilgi görse de telkâri gibi bazı branşlara olan ilginin giderek düştüğü kaydedildi.
Ortahisar Halk Eğitim Merkezi telkâri usta öğreticisi Hüseyin Aydın, piyasada hazır hediyelik eşya satışlarının artmasının el sanatlarına büyük zarar verdiğini belirterek, telkâri ustalarının emeğinin yeterince değer görmediğini ifade etti.
Telkâri Ürünleri Pahalı Bulunuyor
Telkâri sanatının büyük emek gerektirdiğini ve el işçiliğiyle üretilen ürünlerin doğal olarak fiyatlarının yüksek olduğunu dile getiren Aydın, vatandaşların daha uygun fiyatlı hediyelik eşyalara yöneldiğini söyledi.
Aydın, konuya ilişkin şunları söyledi:
"Telkâri sanatı Trabzon'da yaygın bir meslek olup, coğrafi işareti de bulunmaktadır. Ancak diğer şehirlerde olduğu gibi bizde daha çok eşya süsleme üzerine yapılıyor. Kemençeyi bile telkâri motifleriyle süsleyebiliyoruz. Ancak vatandaşlar artık ucuz ve seri üretim hediyelik eşyalara yöneliyor. Örneğin, bizim el işçiliğiyle ürettiğimiz bir telkâri ürününe 100 TL vermek yerine, çarşıdan aynı fiyata üç parça hazır eşya alıyorlar. Bu da bizim işimizi zorlaştırıyor” dedi.
Gelir Getirmediği İçin Eleman Yetişmiyor
Telkâri sanatına olan ilginin azalması nedeniyle yeni ustaların yetişmediğini vurgulayan Aydın, mesleğin geleceği konusunda endişeli olduklarını dile getirdi.
"Telkâri artık fazla gelir getirmediği için eleman yetişmiyor. Çünkü bu meslek uzun sürede öğrenilen ve sabır isteyen bir iş. Pazarlama konusunda da sıkıntı yaşıyoruz. Günümüzde hızlı üretim yapılan hediyelik eşyalar daha çok ilgi gördüğü için el sanatlarına rağbet azalıyor. İyi bir usta olabilmek için en az 3-5 yılını bu işe vermen gerekiyor. Ancak gençler için bu artık cazip bir meslek olmaktan çıktı" diye konuştu.
Kursiyerler Gelecek Konusunda Kararsız
Telkâri kursuna katılan kursiyerlerden İbrahim Akın Bilir, sanatla ilgilenmekten keyif aldığını ancak ilerisi için kararsız olduğunu belirtti.
"Telkâri sanatını öğrenmeyi sevdiğim için bu kursa katıldım. Yaklaşık üç haftadır eğitim alıyorum. Ancak ileride bu mesleği sürdürecek miyim, henüz karar vermedim" şeklinde konuştu.
Kaynak:
