Bilim insanları, yıllardır nükleer füzyonun sınırsız ve temiz bir enerji kaynağı olarak potansiyelini kutlarken, bu alanda ilerleme kaydetmeye yönelik en büyük zorluklardan birini yapay zeka yardımıyla aşmayı başardıklarını duyurdular. Füzyon enerjisi, güneşin ısı ve ışık üretme yöntemi olan aynı süreci kullanarak, iklim krizine karşı devrim yaratacak bir çözüm olarak görülüyor.
Ancak bu enerjiyi istikrarlı bir şekilde üretebilmek ve birkaç saniye boyunca sürdürebilmek, bilim insanları için büyük bir meydan okuma olmuştur. Özellikle plazmanın istikrarsızlıkları, bu alandaki ilerlemeyi engelleyen önemli bir sorun olarak öne çıkmaktadır.
Princeton Üniversitesi ve Princeton Plazma Fizik Laboratuvarı'ndan bir ekip, Nature dergisinde yapay zekanın bu istikrarsızlıkları öngörerek ve gerçek zamanlı olarak engelleyerek füzyon enerjisi üretiminde karşılaşılan zorlukların üstesinden gelmekte nasıl kritik bir rol oynayabileceğini açıkladı.
Araştırmacılar, yapay zeka tabanlı kontrol sistemlerinin, San Diego'daki DIII-D Ulusal Füzyon Tesisinde yürütülen deneyler sırasında, plazma yırtılmasını 300 milisaniye öncesinden tahmin edebildiğini keşfettiler. Bu, potansiyel bir yırtılmayı önleyerek, füzyon reaksiyonunun beklenmedik bir şekilde sonlanmasını engelleyebilir.
Bu buluş, plazma kararsızlıklarına yönelik çözümler bulma konusunda yapay zekanın sunduğu geniş olanakları ortaya koyuyor ve nükleer füzyonun gelecekteki gelişimi için umut verici bir temel sağlıyor. Nükleer füzyonun başarılı bir şekilde gerçekleştirilmesi, temiz, güvenli ve bol miktarda enerji sağlayarak küresel iklim değişikliğiyle mücadelede önemli bir adım olabilir.
