Sabahın erken saatlerinde 2 bin 200 rakımda bulunan Sivrikaya Yaylasına çıkan kuş gözlemcileri ve doğaseverler hem dağ horozunu gördüler hem de çevrede bulunan yabani hayvanları seyrettiler. Nesli tükenmekte olan ve sadece Karadeniz’de görülen dağ horozu için İkizdere Dağ Horozu Şenlikleri yapıldı.

Bu yıl onuncusu yapılan şenlikte, dağ horozunu korumak ve turizme kazandırmak amaçlanıyor. İkizdere’nin 2 bin 200 rakımda bulunan Sivrikaya Köyü Yaylasında her yıl bu aylarda gözlenen dağ horozu, Rize, Trabzon, Artvin ve Ardahan illerinin yüksek kesimlerinde yaşıyor.

Gece saat 03.00’de İkizdere ilçe merkezinde buluşan kuş gözlemcileri ve doğaseverler buradan Sizvrikaya köyüne ardından da yaylasına gitti. Saat 05.00’de ulaşılan yaylada katılımcılar ilk yarım saatte dağ horozunu görmekte bir hayli zorlandı. Bu arada karşı tarafta iki domuz gören kuş gözlemcileri dürbünlerini çevirerek bir süre onları izledi. Saat 05.00’te yapılan etkinliğe Rize Vali Yardımcısı Şefik Aygöl, Rize İl Kültür ve Turizm Müdürü İsmail Hocaoğlu, Rize Afad İl Müdürü Şakir Kurk, İkizdere Kaymakamı Adil Koç, İkizdere Belediye Başkanı Hasan Köseoğlu, bürokratlar, doğa dernekleri ve vatandaşlar katıldı.

Dağ Horozu Şenliklerinin bu yıl onuncusunu yaptıklarını söyleyen İkizdere Belediye Başkanı Hasan Köseoğlu; sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu şenliğin önemi, dünyada endemik olan bu kuşun avlanmamasını amaçlıyoruz. Her yıl yerli ve yabancı birçok turist gelip bu dönemlerde bu kuşu burada gözetliyor. Özellikle Avrupa’dan gelen çok meraklısı var. Biz önemini yeni kavradık. 10 yıldır dağ horozu ismiyle bir şenlik ortamında etkinliğini yapıyoruz. Türkiye’nin birçok yerinden gelen doğa ve kuş dernekleri şenliğe katılıyor. Sabahın erken saatlerinde ve Haziran ayı içerisinde bu kuşu görmek mümkün oluyor. Sonrasında kuluçkaya yattığı için pek görülmez. Daha sonra Eylül, Ekim aylarında da görülebiliyor. Maksadımız bu güzelliği ve zenginliği herkesle paylaşıp duyurabilmek. Herkesin gelebileceği ve zevkle seyredebileceği bir ortam sağlıyoruz. Bundan böyle ileriki yıllarda yine Haziran ayının ilk haftasında yapılacak olan etkinliğe herkesi davet ediyoruz.”

“DAĞ HOROZUNUN BURADA YAŞADIĞINI İNGİLİZLER TESPİT ETTİ”

Sivrikaya köyünden kuşçu Mustafa olarak bilinen Mustafa Sarı, 1977 yılında İngiliz biyoloji hocalarının ilçeye geldiğini söyleyerek şöyle konuştu: “12 kişilik bir İngiliz gurup buraya geldi. Onlar bu kuşların burada olduğunu tespit etmişlerdi. Onlarla beraber biz gündüz vakti buraya gelerek kuşları görmek istedik ama göremedik. Ardından sabahın erken saatlerinde tekrar gelince bu kuşları ilk kez o zaman gördük. Sonrasında sürekli Avrupa ülkelerinden buraya birçok turist geldi, bende onları buraya getirip rehberlik yaptım. 2002’ye kadar bu görevi yalnız sürdürdüm. O tarihte Biyoloji Uzmanı Cihan Şekercioğlu, bu bölgede bir araştırma yaptı ve sonrasında o zamanki Rize Valisi Enver Salihoğlu, ilçe Belediye Başkanımız Hasan Kösoğlu ve ilçe kaymakamımız harekete geçti. Bir festival yapılma kararı alındı ve şu an devam ediyor."

“DÜNYANIN HİÇBİR YERİNDE BU KUŞU GÖREMEZSİNİZ”

Dağ horozu hakkında bilgi vermeye devam eden Sarı, sözlerini şöyle sürdürdü: “Artvin’in Şavşat ilçesi ve Trabzon’un Çaykara İlçesi yaylaları arasında bu kuş görülebilir. Sadece Kaçkarlarda bu bölgede yaşar. Dünyanın başka bir yerinde bu kuşları göremezsiniz. Bu kuşun farklı türlerini farklı yerlerde görebilirsiniz. Burada yaşayanlar üç kilodan fazla olmaz. Avrupa’da yaşayan farklı türler 4 buçuk kilo civarındadır. Bizdekilerin kuyruk kısmı on beş santim yere doğru çatal gibidir. Omuzlarında iki benek vardır. İbikleri kırmızı olur. Farklı yerlerde yaşayan farklı türler bizdeki dağ horozuna göre farklılıkları çoktur. Yaz kış bu bölgede yaşarlar. Şu an bu kuşlar korumamız altındadır. Bu kuşları bu ayların haricinde görmek mümkün değildir. Gün içinde dışarıda olmazlar. Güneşin hemen doğması ve batışı ardından kısa sürede dışarı çıkar ve yuvalarına dönerler. Dişisi ile erkeği toplam 200 tane bu bölgede yaşamaktadır. Bu kuşun öncelikle meraklıları İngilizler, Almanlar, Hollandalılar, İsviçreliler ve Fransızlardır. Sırf bu kuşu görmek için ülkemize geliyorlar.”

DAĞ HOROZUNUN ÖZELLİKLERİ

Dağ horozu 2 bin 200 rakımda yaşayan bir hayvan türüdür. Sıcağı sevmez, üç kilo ağırlığındadır. Eti ve yumurtası yenilir. Bu kuşların erkeğine dağ horozu denir dişisine huş tavuğu denilir onun tüyleri kahverengidir. Tilki, sansar, şahin, atmaca bu kuşların düşmanıdır. Orman gülü içerisinde yuva yapar. 21 günde yavrusu yumurtadan çıkar. Yuvasına insan eli değince bir daha o yuvayı kullanmaz. Yavrular yumurtadan çıktıktan sonra renkleri aynı anneleri gibi kahverengi olur iki ay sonra erkekleri siyaha döner.”