Trabzon'da Turbalık korunacak
Yöre halkı tarafından yakacak ihtiyacını karşılamak için kullanılan Trabzon'un Ağaçbaşı Yaylası'ndaki turbalık (sulak alanların etrafındaki bitkilerin su altında oksijensiz kalarak çok yavaş şekilde çürümesi sonucu oluşan kaliteli yanıcı madde) alanın kor
Yöre halkı tarafından yakacak ihtiyacını karşılamak için kullanılan Trabzon'un Ağaçbaşı Yaylası'ndaki turbalık (sulak alanların etrafındaki bitkilerin su altında oksijensiz kalarak çok yavaş şekilde çürümesi sonucu oluşan kaliteli yanıcı madde) alanın korunması için başlatılan çalışma devam ediyor.
Sürmene ilçesine bağlı 7 köy ile Köprübaşı ilçesine bağlı 1 köy tarafından kullanılan Ağaçbaşı Yaylası'nda yaklaşık 17.5 hektar alana yayılmış durumdaki turbalığın korunması için Doğal ve Tarihi Değerleri Koruma Derneğince hazırlanan, Doğal Hayatı Koruma Vakfınca hibe desteği sağlanan Ağaçbaşı Yaylası Turbalık Alanın Jeolojik ve Ekolojik Miras Olarak Koruma Altına Alınması Projesi hızla yürütülüyor.
Doğal ve Tarihi Değerleri Koruma Derneği Başkanı ve Karadeniz Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Coşkun Erüz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yayladaki turbalık alanın yaklaşık 30 yıldır halk tarafından yakacak ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kullanıldığını belirtti.
Erüz, turbalığın 1950-2000 rakımlı yaylanın kuzey doğuya bakan yamaçlarında bulunduğunu ifade ederek, ''Yayladaki turbalık alanın, 17.5 hektar olması nedeniyle Türkiye'nin sahip olduğu en büyük ve tüm özellikleriyle gerçek bir turbalık olduğu düşünülmektedir. Alanın Türkiye'deki en büyük yüksek rakımlı turbalık olması nedeniyle koruma altına alınması son derece önemli'' dedi.
Yayladaki yerleşimin, turbalığın kenarlarında oluştuğuna dikkati çeken Erüz, ''Yöre halkı tarafından 'tezek' olarak bilinen turba çok iyi bir yakacak maddesidir. Kokusu olmayan turba, çürümüş organik maddelerden oluşmaktadır. Bu alanın civarında yazlarını geçiren köylüler tarafından yakacak olarak kullanılmak üzere turbalıkların kesilip çıkarılması, alanın sahip olduğu tüm özellikleri tehdit etmektedir'' diye konuştu.
''ÇOK DEĞERLİ OLAN GENETİK ÇEŞİTLİLİK TAHRİP OLMAYACAK...''-
Erüz, bu alanın ekoturizmi için büyük potansiyele sahip olduğunu vurgulayarak, şöyle devam etti: ''Yörede kesilerek doğal kömür olarak kullanılan turbalık alanı koruma altına alarak, bölgenin ekolojik tarihi müzesini korumayı amaçlıyoruz. Bulundukları bölgenin 10 bin yıllık ilkim değişikliklerini ve bitki türlerini içinde barındıran turbalık alanlar, yakacak olarak yok edilmemelidir. Halkı ikna ederek bu alanları yakacak olarak değil, koruyarak gelecek nesiller için yayla, eko ve bilim turizmine kazandırmalıyız.''
Turbalığın korunmasının yöre halkına çok sayıda fayda sağlayacağını anlatan Erüz, şunları söyledi:
''Yapılacak çalışmalarla turbalık ekosisteminde devam eden ekolojik süreç tahrip edilmekten kurtulacaktır. Sadece burada yaşayan bitki ve hayvan türlerinin de yok olma tehlikesi ortadan kalkacaktır. Turbalık alanda yapılan bilimsel araştırmalarla elde edilebilecek 10 bin yıl öncesine dayanan ekolojik bilgilerin tahrip olması önlenecek. Çok değerli olan genetik çeşitlilik tahrip olmayacak. Turbalık alan ekosistemi için hayati önem taşıyan doğal su dengesi bozulmayacak. Yaylanın Türkiye'deki eko turizm alanları arasında yer alması sağlanarak, yöre halkının turizm getirilerinden faydalanması için yapılacak faaliyetler desteklenecek.''
Erüz, Ağaçbaşı Yaylası'nda henüz tahrip edilmemiş turbalıkların koruma altına alınması gerektiğini belirterek, ''Bu alanların içerdiği çok değerli bilgilerin tespit edilip ortaya çıkarılması için arkeoloji, biyoloji ve iklim bilimi gibi değişik disiplinlerden bilim insanlarını araştırma yapmaya yöneltmeyi amaçlıyoruz'' dedi.
Erüz, yörede Araklı ve Dernekpazarı ilçelerinde de turbalık alan bulunduğunu, bu alanları da korumak için çalışma yapmayı planladıklarını kaydetti.
WWF-TÜRKİYE 5 BİN DOLAN HİBE SAĞLADI-
Doğal Hayatı Koruma Vakfı (WWF-Türkiye) Karadeniz Projeler Sorumlusu Hayrettin Necati Uysal da Trabzon'un Ağaçbaşı Yaylası turbalığını korumayı amaçlayan projeye, Doğu Karadeniz Havzası Küçük Ölçekli Hibe Programı kapsamında destek verildiğini söyledi.
Uysal, 10 Ağustos 2007'de başlatılan proje çalışmasının 31 Mart 2008'de tamamlanmasının hedeflendiğini belirterek, 5 bin dolar hibe sağlanan projede 6 bilim adamının görev yaptığını ve çalışmayla turbalık alanın korunmasının hedeflendiğini kaydetti.