İsrail'de Gelecek Var ve Yamina Partilerinin öncülüğünde kurulan koalisyon hükümetinin güven oyu almasıyla 12 yıldır devam eden Başbakan Binyamin Netanyahu dönemi bitti.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'yu devirmeyi amaçlayan koalisyonun güven oylaması öncesi parti liderleri Meclis Genel Kuruluna hitap etti.

Kürsüye ilk olarak, yeni kurulan koalisyon hükümetinin ortaklarından olan Yamina lideri Naftali Bennett çıktı.

Netanyahu'nun blokunda yer alan milletvekilleri sık sık Genel Kurula hitap eden Bennett'e tepki göstererek konuşmasını kesti.

Bennett'e tepki gösteren bazı milletvekilleri Meclis korumaları tarafından Genel Kurul dışına çıkarıldı.

Gelecek Var Partisi lideri Yair Lapid ise Netanyahu'ya yakın milletvekillerinin, Bennett'in sık sık sözünü kesmesine tepki amacıyla konuşma yapmadan kürsüden indi.

Lapid'in ardından kürsüye gelen Netanyahu, rakibi Bennett'e yüklendi ve kurulacak koalisyonu "kısa zamanda" yıkacaklarını ileri sürdü.

Parti liderlerinin konuşmasının ardından Lapid-Bennett liderliğindeki koalisyon hükümetinin oylamasına geçildi.

Yapılan oylama sonucu, 120 sandalyeli Mecliste 60 milletvekilinin desteğiyle koalisyon hükümeti güven oyu almış oldu.

Bennett-Lapid koalisyonun güven oyu almasıyla Mart 2009'dan bu yana başbakanlık görevini yürüten Netanyahu dönemi sona erdi.

Netanyahu muhalefet için ayrılan bölüme geçti

Yapılan oylamanın ardından Netanyahu Mecliste hükümet için ayrılan koltuklardan kalkarak muhalefet için ayrılan bölüme oturdu.

Daha sonra İsrail'in yeni başbakanı olan Naftali Bennett ve koalisyon hükümetinin bakanları tek tek Meclis kürsüsüne gelerek yemin etti.

Görevi Bennett'e devredecek

Başbakanlık Basın Ofisinden yapılan yazılı açıklamada, Netanyahu ile Bennett'in pazartesi Batı Kudüs'teki Başbakanlık ofisinde bir araya geleceği belirtildi.

Görüşmeye ilişkin daha fazla bilgi verilmedi.

İsrail basınından yer alan haberlerde ise görüşmede Netanyahu'nun görevi Bennett'e devredileceği ancak Başbakanlıkta resmi bir devir teslim töreni yapılmayacağı ifade edildi.

Bennett 2 yıl başbakan olacak

Koalisyon hükümetinin güven oyu almasıyla Netanyahu'dan boşalacak koltuğu 2 yıllığına Yamina lideri Bennett elinde tutacak.

Bennett, Ağustos 2023'te koltuğu koalisyon ortağı Gelecek Var Partisi lideri Lapid'e devredecek.

Netanyahu karşıtları meclis önünde kutlama yaptı

İsrail meclisi önünde toplanan kalabalık uzun bir süre devam eden güven oylaması oturumu boyunca bazen Netanyahu karşıtı, bazen de yeni hükümete destek sloganı attı.

Akşama doğru yoğunlaşan kalabalık, güven oylamasının sonucunu bekledi.

Bu sırada küçük bir gruptan oluşan Netanyahu destekçileri ise daha fazla beklemeden meclis önünden ayrıldı.

Güven oylamasının sonucunun açıklanması sonrası, alandaki kalabalık büyük bir coşkuyla Netanyahu döneminin sona ermesini kutladı.

Uzun süre yeni hükümetin güvenoyu almasını kutlayan gruptakiler daha sonra dağıldı.

Muhalif İsrailliler, Netanyahu'nun iktidardan gitmesini değerlendirdi

Öte yandan, kutlama alanındaki muhalif İsrailliler, Netanyahu'nun şahsi çıkarlarının İsrail devletinin çıkarlarının önüne koyduğu, ülkeyi yıkıma sürüklediği ve yolsuzluklara battığı görüşünde birleşti.

Netanyahu'nun İsrail devleti ve vatandaşları için kötü biri olduğunu düşündüğünü belirten Dann Cristal, "Sadece yolsuzluk yaptığı için değil, aynı zamanda kendi rejimi döneminde İsrail toplumunu böldüğü ve toplumun farklı kesimleri arasında iç çatışmaları körüklediği için de Netanyahu'ya karşıyım." dedi.

Cristal, Netanyahu'nun ülkenin milli sermayesini ve tüm enerjisini altyapı ile ekonomi için değil, kendi rejimini ve çıkarlarını korumak için kullandığına vurgu yaparak, "Bence Netanyahu, İsrail'in gördüğü en kötü başbakandı." ifadelerini kullandı.

Öte yandan Naftali Shoshany ise "Bugün yeni bir hükümetin, yeni bir başlangıcın, yolsuzluklara karşı farklı bir tutum sergileyeceğini umut ve bunu kutluyoruz." dedi.

Shoshany, Netanyahu'nun politikalarına ve yolsuzluklarına karşı olduğuna vurgu yaparak, "Mesele Netanyahu değil, onun temsil ettikleridir. Dolayısıyla Netanyahu'ya değil, onun politikalarına ve yolsuzluklarına karşıyız." şeklinde konuştu.

Naftali Bennett ve Yair Lapid ortaklığındaki hükümetin uzun ömürlü olacağına inandığını ifade eden Shoshany, "Bu hükümetin ortaklarının ideolojik farklılıklarına rağmen uzun ömürlü olacağını sanıyorum, çünkü bu kadar farklılıklarına rağmen bir araya gelmeyi başardılar ve yüzleşeceği bütün zorluklara rağmen bu birliğe bağlı kalacağına inanıyorum." dedi.

İsrailli Betti Levy de Netanyahu'nun eski başbakan İzak Rabin'e karşı kışkırtmalarda bulunduğunu aktararak, "Netanyahu'yu, bizim suikasta uğrayan başbakanımız İzak Rabin'e karşı kışkırtmalara başladığı günden beri protesto ediyorum." ifadelerini kullandı.

Ülkenin Netanyahu'nun başa geldiğinden beri gerildiğini ve her şeyin daha kötüye gittiğini belirten Levy, "Onun bizim hayatımıza müdahale eden ailesine de dayanamıyoruz. İçinde bulunduğumuz dakikalar Netanyahu'nun son dakikaları olduğu için çok mutluyum. Kısa bir süre sonra ondan kurtulacağız." diye konuştu.

Levy, "Netanyahu bizi yıkıma sürüklemeye ve solcu demokrasimizi ortadan kaldırmaya çok yaklaşmıştı." ifadesini kullandı.

Yeni kurulan hükümetin uzun süreli olup olmayacağı umurunda olmadığına vurgu yapan Levy, "Her şeyden önce Netanyahu'dan kurtulmak istiyorduk, şimdi her şey ancak daha iyiye gidebilir, kötüye değil. Netanyahu, birbirinden farklı kesimleri ve partileri kendi karşıtlığında birleştirmeyi başardı. Çünkü tehlike çanları çaldığını ve ondan kurtulmak istediğimizi hissettik." şeklinde konuştu.

Koalisyonun uzun soluklu olup olmayacağı merak konusu

Bennett-Lapid koalisyonu, Netanyahu karşıtlığında birleşmiş, farklı görüşlere sahip 8 partiden oluşuyor.

Hem sandalye sayısının kritik eşikte olması hem partilerin bazı konularda tamamen farklı görüşlere sahip olması nedeniyle İsrail'de koalisyonun ömrünün uzun soluklu olup olmayacağı tartışılıyor.

Bennett'in partisi Yamina aşırı sağ görüşleriyle öne çıkıyor ve işgal altındaki Batı Şeria'da yasa dışı Yahudi yerleşim birimlerini destekliyor.

Koalisyonun ortaklarından İsrail vatandaşı Filistinlileri temsil eden Birleşik Arap Listesi (Ram) ise buna karşı çıkıyor.

Bir diğer koalisyon ortağı Meretz ise sol blokta yer alan bir parti.

Bu nedenle koalisyon hükümetinin uzun soluklu olmayacağı ve bu yılın sonunda İsrail'in yeniden erken seçime gitmek zorunda kalabileceği yorumları yapılıyor.

Meclis Başkanlığına Netanyahu karşıtı partilerin desteklediği Levy seçildi 

Bu arada, İsrail'de Başbakan Netanyahu karşıtı partilerin desteklediği Mickey Levy, yeni Meclis Başkanı oldu.

Meclis Başbakanlığı için, Netanyahu'nun öncülük ettiği blokta yer alan partilerden Şas Partisi milletvekili Yaakov Margi ve Netanyahu karşıtı blokta yer alan Gelecek Var Partisi milletvekili Levy yarıştı.

Yapılan oylamada 120 milletvekilinden 67'sinin desteğini alan Levy, yeni Meclis Başkanı olarak seçildi, Margi ise 52 oyda kaldı.

Büyük ihtimalle başbakanlık koltuğunu kaybetmesi beklenen Netanyahu, son gelişmeyle de yeni bir yenilgi aldı.

Levy'den önce Meclis Başkanlığını Netanyahu'nun partisi Likud milletvekili Yariv Levin yürütüyordu.

ABD Başkanı Biden'dan İsrail'in yeni Başbakanı Bennett'a tebrik telefonu 

Beyaz Saray'dan yapılan açıklamaya göre, Joe Biden, Bennett ile telefonda görüştü.

Bennett'i yeni görevi nedeniyle tebrik eden Biden, ABD ve İsrail arasındaki ilişkiye ve İsrail'in güvenliğine "sarsılmaz" desteğini yineledi.

Biden, Bennett'a bölgenin karşı karşıya olduğu birçok zorluk ve fırsatlar karşısında ABD ve İsrail arasındaki iş birliğini derinleştirme konusundaki kararlılığını iletti.

İki lider ayrıca bölgesel güvenlik ve İran konusunda da istişare içinde olunması konusunda anlaştı.

Biden, ABD'nin İsrailliler ve Filistinlilerin barış, güvenlik ve refahı için İsrail hükümetiyle yakından çalışacağı mesajı da verdi.