Türk Dil Kurumu (TDK), ''Türk Dili Tetkik Cemiyeti'' adıyla 12 Temmuz 1932'de Atatürk'ün talimatıyla kuruldu.

Cemiyetin kurucuları, hepsi de milletvekili ve dönemin tanınmış edebiyatçıları olan Samih Rifat, Ruşen Eşref, Celal Sahir ve Yakup Kadri idi. Kurumun ilk başkanlığına Samih Rifat getirildi. Türk Dili Tetkik Cemiyetinin amacı ''Türk dilinin öz güzelliğini ve zenginliğini meydana çıkarmak, onu yeryüzü dilleri arasında değerine yaraşır yüksekliğe eriştirmek'' olarak tespit edilmişti.

BELLİ BAŞLI ÖTEKİ OLAYLAR

11 TEMMUZ

1789- Fransız devrimci Lafayette, ''İnsan Hakları ve Vatandaşlık

Hakları Bildirgesi''ni, Devrimci Milli Meclise sundu.

1921- İngilizler, Suriye'de istenmeyen Faysal'ı Irak'ta

kral ilan etti.

1958- İstanbul'da 1930'dan beri birleşik olan valilik ve

belediye başkanlığı birbirinden ayrıldı.

1963- Türkiye'de veremle savaşın öncülüğünü yapan Prof. Dr.

Tevfik Sağlam 82 yaşında İstanbul'da öldü.

1975- Eski Çin'in başkenti Xian'da yüzlerce yıl öncesinden

kalma aslı ile aynı boyda, savaş donanımlı, kilden

yapılmış 6000 kişilik ordunun heykelleri bulundu.

1978- Suikasta uğrayan Doç. Dr. Bedrettin Cömert 38 yaşında

katledildi.

1989- Aktör Laurence Olivier 82 yaşında öldü.

1991- Aktüel dergisi yayımlanmaya başlandı.

2005- Gazeteci Kenan Onuk vefat etti.

12 TEMMUZ

1536- Düşünce ve özgürlük kavramlarının savunucularından

Desiderius Erasmus öldü.

1878- Osmanlı Devleti, Kıbrıs adasının yönetimini İngiltere'ye

devretti.

1923- İstiklal Marşı için Ali Rifat (Çağatay) Bey'in bestelediği

eser seçildi. Bu marş yedi yıl okunduktan sonra 1930'da Osman Zeki

(Üngör) Bey'in bestesiyle değiştirildi.

1925- İlk ''antika otomobil'' yarışı Münih'te düzenlendi.

Yarışta, dünyanın petrolle çalışan en eski otomobili olan 1886

model Benz'i, yapımcısı Karl Benz kullandı.

1932- TÜRK DİL KURUMU: Türk dilinin öz güzelliğini ve zenginliğini

ortaya çıkarmayı amaç edinen Türk Dil Kurumu, Cumhurbaşkanı

Atatürk'ün isteğiyle ''Türk Dili Tetkik Cemiyeti'' adıyla kuruldu.

TDK'nin ilk başkanı Samih Rifat oldu.

1936- Berlin Olimpiyatları'nda Türkiye'ye ilk olimpiyat

madalyasını, güreşte 71 kiloda üçüncü olan Mersinli Ahmet getirdi.

1944- İstanbul Yüksek Mühendislik Okulunun yeniden düzenlenerek

İstanbul Teknik Üniversitesi haline getirilmesini sağlayan

kanun kabul edildi.

1960- Celal Bayar, vatana ihanet suçuyla Yüce Divana sevk edildi.

1961- Türkiye'nin, Ortak Pazar'a katılma önerisi reddedildi.

1972- Deniz Kuvvetlerine ait Gölcük Tersanesi'nde yapılan Berk

firkateyni donanmaya katıldı.

1975- Atatürk ile iki yıl evli kalan Latife Uşaklıgil 75 yaşında öldü.

1982- Türkiye'nin Los Angeles Başkonsolosu Kemal Arıkan'ı

katleden Ermeni terörist Hanping Herry Sasunyan, Los

Angeles'deki yargılama sonunda altı yıl hapisle cezalandırıldı.

1993- Arzum Onan, Avrupa Güzellik Kraliçesi seçildi.

1993- Hülya Avşar, ''Berlin in Berlin'' filmindeki rolüyle

Moskova Film Festivali'nde ''En İyi Kadın Oyuncu'' ödülünü kazandı.

2006- İsrail, iki askerini kaçıran Hizbullah'a karşı savaş başlattı.

34 gün süren savaşta bin 200 kişi öldü, 15 bin ev yıkıldı. BM Güvenlik

Konseyi'nin 11 Ağustostaki 1701 sayılı kararı 14 Ağustosta yürürlüğe

girdi ve savaş sona erdi. Karar, Lübnan'ın güneyinde çok uluslu güç

askerlerinin konuşlandırılmasını öngörüyordu.

13 TEMMUZ

1793- Fransız Devrimi önderlerinden Jean-Paul Marat, muhalifi

Charlotte Corday tarafından bıçaklanarak öldürüldü.

1878- Osmanlı Devleti ile Rusya, Almanya, Avusturya, Macaristan,

İngiltere, Fransa arasında ''Berlin Anlaşması'' imzalandı.

1927- Birinci ulusal mimarlık akımının önde gelenlerinden

Mimar Kemalettin Bey 57 yaşında öldü.

1930- İlk Dünya Futbol Şampiyonası Uruguay'da başladı.

1936- Yazar Fatma Aliye 74 yaşında öldü.

1937- Fransa Hatay'ın bağımsızlığını resmen ilan etti.

1949- Papa Pius, Komünist Parti'ye üye olanların aforoz

edileceğini söyledi.

1959- Trabzon'da bir Amerikan hava üssü kuruldu.

1959- ''Lüküs Hayat'' operetinin yazarı Ekrem Reşit

Rey 59 yaşında öldü.

1971- Profesör Mümtaz Soysal ile yazar Sevgi Soysal,

Mamak Cezaevinde evlendi.

1976- Yumurtalık Savcısı Sefa Mutlu'yu öldürmekten sanık

Yılmaz Güney, 19 yıl hapse mahkum edildi.

1979- Mısır'ın Ankara Büyükelçiliğini basan dört Filistinli, bir

polisle bekçiyi öldürdü ve büyükelçi ile öteki personeli rehin

aldı. 14 Temmuzda elçilikten kaçmaya çalışan bir Mısırlı öldürüldü.

Filistinli eylemciler, aynı gün FKÖ yetkilileriyle görüştükten

sonra ikisi Türk üç rehineyi serbest bıraktı. İçişleri Bakanı

Hasan Fehmi Güneş'in de bulunduğu operasyonda eylemciler, 45

saat sonra rehineleri bırakarak teslim oldu ve yargılama

sonunda 23 Aralık 1980'de idama mahkum edildiler.

1985- Afrika'daki açlar için ''Live Aid'' konseri düzenlendi.

1986- Öykücü ve romancı Mehmet Seyda 67 yaşında öldü.

1993- Diyarbakır'da, Ergani çevresindeki kazılarda bulunan 9 bin

yıl öncesine ait kumaş parçasının en eski kumaş kalıntısı olduğu

açıklandı.

1994- Sinema ve tiyatro sanatçısı Ayfer Feray 66 yaşında öldü.

1995- Isparta'nın Senirkent ilçesindeki sel felaketinde 74 kişi öldü.

2002- Şair Ece Ayhan 71 yaşında İzmir'de yaşama gözlerini yumdu.

14 TEMMUZ

1683- Osmanlı Orduları, Viyana'yı ikinci kez kuşattı.

1789- Silahlanan Paris halkının, krallık baskısının simgesi

olarak gördükleri Bastille Hapishanesi'ni ele geçirmesiyle

Fransız Devrimi başladı.

1926- Mustafa Kemal Paşa'ya yönelik İzmir Suikastı girişimi

gerekçesiyle Ziya Hurşit ve arkadaşları idam edildi.

1936- Türkiye, olimpiyatlarda ilk altın madalyayı aldı. Yaşar

Erkan, Berlin Olimpiyatları'nda güreşte 61 kiloda birinci oldu.

1942- Atılay denizaltısı battı; 39 subay ve er şehit oldu.

1948- Yerli Film Yapanlar Cemiyetince düzenlenen ilk film

festivalinde, Şakir Sırmalı'nın yönettiği ''Unutulun Sır''

birinciliğe değer bulundu.

1958- Irak'ta General Abdülkerim Kasım yönetimindeki ihtilalci

ordu birlikleri, kanlı bir darbeyle yönetimi ele geçirdi.

Kral Faysal, Kral Naibi Prens Abdulilah ile Başbakan Nuri

Said öldürüldü. Bağdat Paktı Konferansı dolayısıyla Ankara'da

bir araya gelen Cumhurbaşkanı Celal Bayar, İran Şahı Pehlevi ve

Pakistan Cumhurbaşkanı Mirza, Irak'taki ihtilali görüştüler.

1960- Eski Konya Valisi Cemil Keleşoğlu, Yassıada'da intihar etti.

1966- Meclis, Yassıada mahkumları ile siyasi firarileri affetti.

1968- İsmail Dümbüllü, İstanbul Açıkhava Tiyatrosu'nda

düzenlenen gecede sahneye veda etti.

1971- Kültür Bakanlığı kuruldu. İlk bakan Talat S. Halman oldu.

1971- Atatürk'ün yakın arkadaşı Kılıç Ali vefat etti.

1982- Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Turgut Özal,

Maliye Bakanı Kaya Erdem ile İmar ve İskan Bakanı Şerif Tüten

görevlerinden istifa etti.

1983- Brüksel Büyükelçiliği İdari Ataşesi Dursun Aksoy katledildi.

1987- Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da sekiz ili bünyesinde toplayan

Olağanüstü Hal Bölge Valiliği kuruldu. OHAL Valiliğine

Diyarbakır Valisi Hayri Kozakçıoğlu atandı.

1995- Yazar Bilge Karasu 65 yaşında öldü.

1997- İstanbul Harbiye Orduevi'ne lav silahıyla ateş açıldı.

1997- Anadolu Ajansı muhabiri, gazeteci Murat Koç trafik

kazasında vefat etti.

2001- Türk basınında ilk kadın foto muhabiri Eleni Küreman,

İstanbul'da öldü.

2004- Organize suç örgütü elebaşı Alaattin Çakıcı,

Avusturya'nın Granz kentinde, eski MİT mensubu Faik Meral

adına düzenlenmiş pasaportla yakalandı.

2004- Tiyatro sanatçısı İsmail Hakkı Sunat (38), gürültü

yüzünden tartıştığı komşusu tarafından tabanca ile öldürüldü.

2005- Van Cumhuriyet Başsavcılığının kararıyla Yüzüncü Yıl

Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yücel Aşkın'ın evinde

Emniyet Müdürlüğü ekiplerince arama yapıldı.

15 TEMMUZ

1099- Haçlılar Kudüs'ü işgal etti.

1683- Osmanlı Ordusunun Viyana taarruzu başladı.

1795- Fransız şair Rougel de Lislie'nin yazıp bestelediği

''Marseillaise'' Fransa'nın ulusal marşı ilan edildi.

1840- Osmanlı devleti ile İngiltere, Prusya, Avusturya ve Rusya

arasında, ''Londra Mukavelesi'' imzalandı. Osmanlılar, Mısır'ı

veraset, Suriye'yi kaydı hayat şartıyla Mehmet Ali Paşa'ya verdi.

1904- Modern kısa öykünün en önemli ustalarından Rus yazar

Anton Çehov öldü.

1908- Fransız biyolog Dr. Alexis Carrel, hayvandan hayvana

ilk organ naklini yaptı.

1928- İskoç Dr. Alexander Fleming penisilini buldu.

1932- Kültür ve sanat dergisi ''Varlık''ın ilk sayısı çıktı.

1956- Kurtuluş Savaşı komutanlarından Orgeneral Cemil

Cahit Toydemir öldü.

1963- Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu ile

Sendikalar Kanunu kabul edildi.

1968- Bir yıl sonra yeniden İstanbul'a gelen ABD 6. Filosu,

üniversite öğrencilerince protesto edildi.

1969- Türk havacılığının kurucularından Vecihi Hürkuş 80

yaşında İstanbul'da öldü.

1974- Kıbrıs'ta Yunanlı subayların yönetimindeki Ulusal

Muhafız Örgütü, Cumhurbaşkanı Makarios'u devirdi ve EOKA-B

lideri Nikos Sampson'u Cumhurbaşkanı ilan etti.

1975- Junko Tabel, Everest'in zirvesine çıkan ilk kadın dağcı oldu.

1980- CHP İstanbul milletvekili Abdurrahman Köksaloğlu

öldürüldü.

1983- Ermeni terör örgütü ASALA'nın Paris Orly Havaalanı'nda

düzenlediği bombalı saldırıda ikisi Türk altı kişi öldü,

63 kişi yaralandı.

1997- Modacı Gianni Versace evinde ölü bulundu.

2005- Eski Basın Yayın ve Enformasyon genel müdürlerinden,

Gazeteci yazar Ömer Tarkan vefat etti.

2010- Osmanlı padişahlarından 2. Abdülhamit'in torunu

Osman Nami Osmanoğlu, 93 yaşında yaşamını yitirdi.

16 TEMMUZ

622- Hazreti Muhammed ve beraberindeki ilk Müslümanlar,

hicretlerini tamamlayıp Medine'ye vardı: ''Hicri

Takvim''in başlangıcı.

1683- Viyana'ya taarruz eden Osmanlı Ordusu, Avusturya

Ordusunu mağlup etti. Böylelikle Viyana kuşatması sürdürüldü.

1888- Sözleri Paris Komünü'nün yıkılmasından sonra komüncülerin

mücadelesi adına Eugene Pottier tarafından yazılan

Enternasyonal'i, Pierre Degeyter marş olarak besteledi.

1918- Rus Çarı Nikola ve Romanof hanedanının öteki üyeleri,

Bolşevikler tarafından, Urallar'daki Yekaterinburg

kasabasında öldürüldü.

1922- Gazi Mustafa Kemal, Anadolu ve Müdafaa-i Hukuk Grubu

toplantısında doğal başkan, Ali Fuat (Cebesoy) Paşa ise Grup

Başkanı oldu. ''Misakı Milli'' temel ilke kabul edildi.

1926- İlk renkli su altı çekimleri National Geographic

dergisinde yayımlandı.

1945- ABD'de Robert Oppenheimer'ın geliştirdiği ilk atom

bombası, New Mexico yakınlarında, çölde patlatıldı.

1955- Söke'de 7.0 büyüklüğündeki depremde 23 kişi öldü.

1964- Kurtuluş Savaşı kahramanlarından, eski başbakan

Hüseyin Rauf Orbay öldü.

1971- Deniz Gezmiş ve arkadaşlarının yargılanmasına başlandı.

1974- Türkiye, Kıbrıs'taki darbeye karşılık, İngiltere'ye iki

garantör devlet olarak Kıbrıs'a müdahale önerdi. Londra'ya giden

Başbakan Bülent Ecevit'in, İngiltere Başbakanı Wilson'a yaptığı

öneri kabul görmedi. Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk, Meclisi

olağanüstü toplantıya çağırdı.

1975- Atatürk'ün silah arkadaşlarından emekli general

Fahri Belen öldü.

1979- Saddam Hüseyin Irak Devlet Başkanı oldu.

1994- ''Shoemaker Levy'' adlı kuyruklu yıldız Jüpiter'e

çarptı; NASA çarpışmayı naklen yayımladı.

1998- 12 Eylül 1980 askeri harekatını gerçekleştirenlerden

eski Jandarma Genel Komutanı emekli Orgeneral Sedat Celasun,

Çanakkale'de kalp krizi sonucu öldü.

17 TEMMUZ

1907- Resim sanatında Kübizm akımı doğdu.

1929- Hükümeti devirme iddiasıyla yargılanan komünistlerin

davası sonuçlandı: Dr. Hikmet (Kıvılcımlı), Hüsamettin (Özdoğu)

ve Laz İsmail beyler dörder yıl altışar ay hapse mahkum edildi.

24 sanık çeşitli hapis cezalarına çarptırıldı.

1936- İspanya'da, solcu ''Halk Cephesi''nin seçimleri kazanması üzerine

Falanj partisinin hazırladığı askeri ayaklanma patlak verdi. İspanyol

Fası'nda, General Francisco Franco önderliğinde başlayan ayaklanma,

kısa sürede yarımadaya yayıldı ve iç savaşa dönüştü.

1945- ABD Başkanı Harry Truman, Sovyetler Birliği lideri Josef

Stalin ve İngiltere Başbakanı Winston Churchill, Almanya'nın

Potsdam kasabasında bir araya gelerek II. Dünya Savaşı'ndan

sonra dünyanın bölüşümünü belirlediler.

1955- Dünyanın en ünlü eğlence parkı Disneyland, Kaliforniya'da

açıldı. Yaklaşık 30 hektarlık bir alanı kaplayan Disneyland'de,

belirli temalara göre düzenlenmiş çeşitli bölümler vardı.

Disney Company, 1971'de de Florida'da Disneyworld'u açtı.

1961- Anıtkabir'in mimarlarından Prof. Emin Onat 53 yaşında öldü.

1963- Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) kuruldu.

1968- Üniversite öğrencileri, 6. Filo askerlerini dövüp denize attı.

Polis eylemlerin merkezi durumundaki İTÜ yurdunu bastı; çıkan

çatışmada 53 öğrenci yaralandı.

1975- ABD uzay aracı Apollo, Sovyet uzay aracı Soyuz 19 ile

kenetlendi. Astronotlar, iki gün boyunca ortak deneyler yaptı.

1992- Slovak Parlamentosu bağımsızlık ilan etti. Çekoslovakya,

Çek ve Slovak cumhuriyetleri adlarıyla iki devlet oldu.

2006- ''Güzin Abla'' olarak bilinen, gazeteci

Fatma Güzin Sayar 85 yaşında vefat etti.

2006- Endonezya açıklarında denizin dibinde meydana gelen

Richter ölçeğine göre 7,7 büyüklüğündeki depremin ardından

gelen tsunami, Java Adası'nda 620 kişinin ölümüne yol açtı.

2010- Fransız aktör Bernard Giraudeau 63 yaşında öldü