ÖSYM'nin internet sitesinde yayımlanan Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi (ÖSYS) kılavuzuna göre,ÖSYS'nin ilk sınavı olan YGS'ye başvurular 2-15 Ocak, Lisans Yerleştirme Sınavlarına (LYS) başvurular ise 22-29 Nisan tarihleri arasında yapılacak.

 

2013-ÖSYS Kılavuzu ile aday başvuru formuna ÖSYM'nin ''http://www.osym.gov.tr'' adresinden ulaşabilecek adaylar, dağıtımı ve satışı yapılmayacak kılavuzun örneğini başvuru merkezlerinde inceleyebilecek.

 

Bu yıl adaylara ortaöğretimde zorunlu ders olan din kültürü ve ahlak bilgisinden YGS'de 5 ve LYS-4'te ise 8 soru yöneltilecek.

 

Kılavuza göre, adaylara YGS'de Türkçe'den 40, tarihten 15, coğrafyadan 12, felsefeden 8 ve din kültürü ve ahlak bilgisinden 5, temel matematikten 40, fizikten 14, kimyadan 13, biyolojiden ise 13 soru sorulacak.

 

LYS'de ise adaylara Matematik Sınavı'nda (LYS-1) matematikten 50, geometriden 30; Fen Bilmleri Sınavı'nda (LYS-2) fizikten 30, kimyadan 30, biyolojiden 30, Edebiyat-Coğrafya Sınavı'nda (LYS-3) Türk dili ve edebiyatından 56, coğrafya-1'den 24, Sosyal Bilimler Sınavı'nda (LYS-4) tarihden 44, coğrafya-2'den 14, felsefe, psikoloji, sosyoloji, mantık ve din kültürü ve ahlak bilgisinden 8'er soru yöneltilecek.

 

Yabancı Dil Sınavı'nda da adaylara (LYS-5) sözcük bilgisi ve dil bilgisinden 20, çeviriden 12, okuduğunu anlamadan 48 soru sorulacak. 

 

Kimler başvurabilecek

 

ÖSYS'ye, sınavsız geçiş dahil, 2012-2013 öğretim yılında ortaöğretim kurumlarının (lise veya dengi okullar, açıköğretim lisesi) son sınıfında okuyan öğrenciler, ortaöğretim kurumlarının son sınıflarında beklemeli durumda bulunanlar, ortaöğretim kurumlarını bitirmiş olanlar, ortaöğretimlerini yabancı ülkelerden yapanlardan durumları bu belirtilenlere uyanlar başvurabilecek.

 

YGS'ye girmeden sadece sınavsız geçiş hakkından yararlanmak isteyen adaylar da başvurularını bu kılavuzda belirtildiği şekilde yapmak zorundalar.

 

Durumları bu şartlara uyan yabancı uyruklu veya hiçbir devletin uyruğunda olmayan adaylar da ÖSYS'ye başvurabilecek. Ancak bu adaylar ÖSYS yükseköğretim programları tercih süresinin son gününe kadar TC uyruğuna geçmedikleri takdirde, 2013-ÖSYS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu'nda yer alacak yükseköğretim kontenjanlarına yerleştirilemeyecek.

 

Doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenlerin 5203 sayılı Kanun ve Türk Vatandaşlığı Kanunu ile saklı tutulan hakların kullanılmasına ilişkin belge sahibi olmaları durumunda, ÖSYS'ye başvurabilecek. Bu adaylar, kontenjan kılavuzunda yer alacak yükseköğretim programlarına yerleşme hakkı kazanmaları durumunda yerleştirilecek.

 

Meslek yüksekokulları ve açıköğretim ön lisans programlarına sınavsız geçiş hakkı olan adayların haricinde, tüm yükseköğretim programlarına girmek isteyenlerin 2013-YGS'ye girme zorunluluğu bulunuyor.

 

Başvuru, ücret yatırılmadan yapılmayacak

 

Ortaöğretim kurumu müdürlükleri ve ÖSYM sınav merkezi koordinatörlükleri başvuru merkezi olarak görev yapacak. Ancak aynı adreste birden çok ortaöğretim okulunun bulunduğu durumlarda, bu okulların hepsine hizmet veren bir başvuru merkezi bulunacak. Başvuru merkezlerinin adresleri başvuru tarihlerinde ÖSYM'nin internet sitesinde yer alacak. 

 

Henüz mezun olmamış, son sınıf düzeyindeki adaylar başvurularını okullarının bağlı olduğu başvuru merkezine yapacaklar ancak burası çalışır durumda değilse okul müdürü adayları bir başvuru merkezine yönlendirecek.

 

Mezunlardan, 2011 ve 2012-ÖSYS'nin her ikisine de başvurmayanlar, 2011 veya 2012-ÖSYS başvurularından en az birini bir başvuru merkezi aracılığıyla yapmayanlar, 2011 veya 2012-ÖSYS'ye başvurup son başvurusuna göre öğrenim bilgilerinin 12-18. alanlarında değişiklik olanlar, başvurularını istedikleri başvuru merkezine yapabilecek.

 

Mezun adaylardan 2011 veya 2012 ÖSYS'ye bir başvuru merkezi aracılığıyla başvuran ve öğrenim bilgilerinin 12-18. alanlarda değişiklik olmayanlar, başvurularını bireysel internet aracılığıyla yapabilecekleri gibi diledikleri bir başvuru merkezi aracılığıyla yapabilecek.

 

Başvurusunu bir başvuru merkezinde yapması gereken adaylardan, başvuruların yapılabileceği tarihler arasında sürekli zorunlu askerlik görevini yerine getiren, yurt dışında bulunan, sürekli ve ağır hastalık ya da tutukluluk, hükümlülük gibi nedenlerle başvuru merkezine gitmesi mümkün olmayan adaylar, durumlarının belgelemek şartıyla başvurularını posta yoluyla yapacak.

 

Başvurusunu bir başvuru merkezinden yapan adayların Aday Başvuru Formu'nu doldurması gerekiyor. Son sınıf düzeyindeki adaylar bu formu doldurduktan sonra okudukları okulun bir yetkilisine onaylatacak.

 

Başvuru işlemini yaptıracak adayın, başvuru merkezine gelmeden önce sınav ya da sınavsız geçiş ücretini bankaya yatırdıktan sonra kılavuzda belirtildiği şekilde başvurusunu tamamlaması gerekiyor.

 

İstanbul'u sınav merkezi olarak seçeceklere uyarı

 

YGS'de sadece Sınavsız Geçişe başvuran adaylar, sınav merkezi tercihinde bulunmayacak. Sınav merkezi tercih alanına adayın okulunun bulunduğu veya adresinde yer alan merkez, sınav merkezi olarak yazılacak. 

 

Tercih olarak seçilebilecek sınav merkezleri de sistem tarafından, adayın okulunun bulunduğu veya adresinde yer alan merkeze en yakın sınav merkezlerinden biri olarak sınırlandırıldı. Adaylar tercih alanına sadece sistemce izin verilen sınav merkezlerinden biri yazılabilecek.

 

İstanbul'da sınava girmek isteyen aday sayısının İstanbul'daki binaların kapasitesinden çok fazla olacağı öngörüsüyle İstanbul'da sınava girme tercihlerine bazı sınırlamalar getirildi. Buna göre, adres ili ve okul ilinin ikisi de İstanbul olan adaylar, İstanbul'daki bölgelerden istediklerini, sınav merkezi olarak birinci ve ikinci tercihlerinde gösterebilecek.

 

Adres ili ve okul ilinden yalnız biri İstanbul olan adaylar, sınav merkezi tercihlerinden sadece birini İstanbul'daki bölgelerden yapabilecek. Adres ili ve okul ilinin ikisi de İstanbul olmayan adaylar İstanbul'da sınava girme tercihi yapamayacak.

 

Sınava yurt içinden başvuranlar, YGS'ye girerlerse 40 lira, sınavsız geçişi tercih ederlerse 10 lirayı, kılavuzda belirtilen bankalara elden ya da internet aracılığıyla yatırabilecek. 

 

''Fotoğraf, yüzü açık şekilde çekilecek''

 

Adayın, başvuru merkezine, Aday Başvuru Formu, fotoğraf ve TC kimlik numarası bulanan nüfus cüzdanı veya pasaport, mezun öğrenciler için ortaöğretim diplomasının resmi onaylı sureti, yurt dışında öğrenim görenlerin öğrenim bilgilerinin yer aldığı diploma, transkript, karne gibi onaylı bir belge, engelli adaylar için sağlık kurulu raporlarının örneği ve engellerine ilişkin öz geçmişlerini anlatan dilekçe götürmeleri gerekiyor. 

 

Görevli, Aday Başvuru Formu'ndaki bilgiler ile adayın web kamerasıyla alınacak fotoğrafını elektronik ortama aktaracak. Kılavuzda, ''Fotoğrafın, yüzü açık, adayın kolaylıkla tanınmasını sağlayacak şekilde cepheden çekilmiş olması gerektiğinden, başvuru merkezine giderken adayların bu hususa dikkat etmeleri gerekmektedir. Sınav günü tanınmada önemli rol oynayacak, fotoğraftaki saç, bıyık, makyaj gibi görünüm özelliklerinde bir değişiklik bulunmamalıdır.

 

Sınav günü, fotoğrafınızdan kimliğinizi belirlemede güçlük çektiği takdirde salon başkanının sizi sınava almayabileceğini ya da sınavınızın geçersiz sayılabileceğini göz önünde bulundurunuz'' uyarısına yer verildi. 

 

OBP'de yeni hesaplama

 

Bu yıl Ortaöğretim Başarı Puanı'nın (OBP) hesaplanmasında yapılan değişikliğe göre, yerleştirme puanlarının hesaplanmasında adayların okul müdürlüklerinden elektronik ortamda ÖSYM'ye bildirilen diploma notları kullanılacak. Ortaöğretim bitirme notları, 5 ile çarpılarak OBP'ye dönüştürülecek. Böylece 50 olan en düşük diploma notu için OBP 250, en yüksek 100 olan diploma notu için de OBP 500 olacak.

 

50'nin altında olan diploma notları 50 olarak değerlendirilecek. OBP'nin hesaplanmasında Türkiye geneli dikkate alınacak. 

 

Nüfus cüzdanı ve pasaport uyarısı

 

Adayların ÖSYM'nin internet sitesinden sınav tarihinin 10 gün öncesinden edinebilecekleri sınava giriş belgelerinde, sınava girilecek merkez, bina, salon bilgileriyle fotoğraf yer alacak. Hiçbir aday sınava giriş belgesinde yazan salondan başka bir yerde sınava giremeyecek.

 

Sınava giriş belgesi adayların adreslerine ayrıca gönderilmeyecek. Bu belgelerini kaybeden adaylar tekrar internetten edinebilecek. Adaylar internetten edinecekleri bu belgelerin renkli ya da siyah beyaz çıktılarını sınavda yanlarında bulundurmak zorunda olacak. Ancak belgenin arka yüzünde herhangi bir yazı, resim, işaretin bulunmaması gerekiyor.

 

Adayın sınava giriş belgesinden başka yanında nüfus cüzdanı veya pasaportunu da bulundurması gerekiyor. Bu belgelerini eksiksiz bulundurmayan aday, mazereti ne olursa olsun, YGS'ye alınmayacak.

 

Engelli adayların ''engel durumunu'' bildirmeleri, tekerlekli sandalyeyle sınava gireceklerin de ''tekerlekli sandalyeyle sınava girmek istiyorum'' seçeneğini işaretlemeleri gerekiyor.

 

Sınav binalarına girişte uygulanacaklar

 

Adayların sınav binalarına bu belgeler dışında herhangi bir eşya getirmemeleri gerekiyor. Sınavda kullanılacak kalem, silgi, kalemtıraş, saatle şekerleme ve peçete bütün adaylara ÖSYM tarafından sağlanacak. Adaylar sınava şeffaf pet şişe içinde su getirebilecek.

 

Sınavların yapıldığı binalara girişte adayların ve sınav görevlilerinin üstleri emniyet görevlilerince elle ve detektörle aranacak.

 

Çanta, cüzdan, cep telefonu, saat, kablosuz iletişim sağlayan bluetooth gibi cihazlarla kulaklık, kolye, küpe, yüzük (alyans hariç) bilezik, broş, anahtar, metal para gibi metal içerikli eşyalar her türlü elektronik /mekanik cihazla ve çağrı cihazı, telsiz, fotoğraf makinesi gibi araçlar cep bilgisayarı, saat, sözlük işlevi olan elektronik aygıt hesap makinesi gibi her türlü bilgisayar özelliği bulunan cihazlar sınav binasına kesinlikle alınmayacak.

 

Sınavın yapıldığı binada sınav öncesinde, sınav sırasında ya da sınavdan sonra bu tür cihazları taşıdığı belirlenen adayın sınavı geçersiz sayılacak.

 

Sınav binaları veya salonları ÖSYM tarafından kurulacak güvenlik kameralarıyla izlenebilecek. Kamera kayıtları gerektiğinde kanıt olarak kullanılabilinecek.

 

Bina girişinde yığılmaya yol açılmaması için adayların çanta ve benzeri eşyalarını sınava girecekleri binalara getirmemeleri, sınava metal aksesuar içermeyen sade bir kıyafetle gelmeleri gerekiyor.

 

Sınav salonu terk edilmeyecek

 

YGS, 24 Mart 2013 Pazar günü tek oturumda yapılacak. Saat 10.00'da başlayacak sınav, 160 dakika sürecek. Kimlik ve güvenlik kontrolleriyle salona giriş işlemlerinin zamanında yapılabilmesi için adayların sınava girecekleri binanın kapısında en geç saat 09.00'da hazır bulunmaları gerekiyor.

 

Sınav başladıktan sonra adayların ilk 120 dakika ve son 15 dakika içinde sınav salonunu terk etmeleri yasak. Sınav sırasında adaylara, kısa bir süre için bile olsa (tuvalete gitmek dahil) sınav salonundan ayrılmaları için izin verilmeyecek. Sınav salonundan her ne sebeple olursa olsun çıkan aday bir daha alınmayacak ve sınavın ilk 120 dakikası dolana kadar sınav binasında bekletilecek.

 

Soru kitapları adaylara poşet içinde rastgele dağıtılacak

 

YGS'de uygulanacak testler, bir kitapçık halinde adaylara verilecek ve adaylar cevaplarını cevap kağıdına işaretleyecekler. Her bir soru kitapçığı matbaada özel olarak poşetlenecek. Soru kitapçıkları sınavda adaylara salon görevlilerince poşeti kapalı ve rastgele dağıtılacak. Adayların kendilerine verilen açılmış poşeti kabul etmemeleri gerekiyor. Kendisine daha önceden açılmış poşet verilen aday, bunun açılmamış bir poşetle değiştirilmesini salon başkanından isteyecek.

 

Her soru kitapçığının ''soru kitapçık numarası'' farklı olacak. Farklı numaralarda basılan soru kitapçıklarındaki sorular birbirinin tamamen aynı olacak ancak soruların veya sorulardaki seçeneklerin sıralanışıyla doğru cevabın yeri değişebilecek. Bu nedenle her adayın cevap anahtarı da farklı olacak.

 

Cevap kağıtlarında ise her adayın fotoğrafı, TC kimlik numarası, adı ve soyadı basılı olacak. Cevap kağıdı kendine ait olmayan aday, salon başkanına başvurarak kendi adına düzenlenmiş cevap kağıdını edinecek.

 

Sınavını tamamlayan her aday kullandığı soru kitapçığıyla cevap kağıdını görevlilere teslim edecek. Soru kitapçığı veya cevap kağıdı eksik çıkan adayın sınavı geçersiz sayılacak. Adaylar, salon görevlilerinin cevap kağıtlarıyla soru kitapçıklarını paketlemelerini de izleyebilecek.

 

140'ın altında puan alanlar için Y-YGS hesaplanmayacak

 

YGS'de en az bir puan türünde 140 ve üzeri puan alamayan adayların; YGS puanlarıyla bir yükseköğretim programını tercih etme (sınavsız geçiş hakkı olanlar hariç) ve LYS'lere girme hakları bulunmuyor. YGS puanlarından 140'ın altında olanlar için ilgili yerleştirme puanı (Y-YGS) hesaplanmayacak.

 

YGS'de 140 ve 180 arasında puan alanlar, sadece meslek yüksekokulu ön lisans programlarıyla açık öğretim programlarını tercih edebilecek. YGS puanlarından en az biri 180 ve daha fazla olanlar, LYS'lere girme hakkı kazanacak.

 

Sınavda 180 ve üzeri puan alanlar, hem meslek yüksekokulu ön lisans programları ile açık öğretim programlarını hem de YGS puanı ile öğrenci alan lisans programlarını tercih edebilecek.

 

Özel yetenek sınavıyla öğrenci alan yükseköğretim programlarına başvurabilmek için de YGS puanlarından en az birinin 140 ve üzeri olması gerekiyor.

 

YGS sonuçları ''http://sonuc.osym.gov.tr'' internet adresinden öğrenilebilecek. Adaylara sonuç belgesi gönderilmeyecek