GIDA Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı geçen yıl arpa, buğday ve mercimek eken Batmanlı çiftçilere ödediği 12 milyon liralık destekleme primini, yüzde 18’lik stopaj vergisinin ödenmediği gerekçesiyle geri istedi.

 Bakanlık, stopaj ödemediğini tespit ettiği yaklaşık 7 bin çiftçiye tebligat yaparak, yüzde 18’lik stopaj vergisini yatırmamaları halinde toplam 12 milyon liralık destek priminin iadesi için savcılığa suç duyurusunda bulunacağını bildirdi.

Batman’da 2012 yılında hububat ekimi yapan ve ton başına 50 liralık destek primi alan çiftçiler, sattıkları ürünü alan firmaların yüzde 18’lik stopaj vergisini yatırmaması üzerine zor duruma düştü. Devletin ton başına 50 liralık destekleme priminden yararlanmak isteyen çiftçinin sattığı ürünü alan firmaların, aldığı ürün karşılığında devlete yatırması gereken yüzde 18’lik stopaj vergisini yatırmadığı ortaya çıktı.

Stopajların yatırılmadığını belirleyen Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Maliye Müfettişleri, destekleme adı altında ekim yapan Batmanlı yaklaşık 7 bin çiftçiye tebligat gönderdi.

PARAYI ÖDEMEYEN 5 YIL EKİM YAPAMAYACAK

Batman Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Ömer Tezcan, maliye müfettişlerinin tespit ettiği çiftçilerin listelerinin kendilerine ulaştığını söyledi. Stopaj vergisi vermeyen çiftçilerin geri ödeme yapmaması halinde Cumhuriyet Savcılığı’na suç duyurusunda bulunacaklarını belirten Tezcan şöyle dedi: "Bu sadece Batman için değil, bölgede bir çok ilde ortaya çıkan bir tablodur. Batman ve ilçelerinde tespit edilen çiftçilerin geri ödeme yapması için çalışmaya başlandı. Batman’da yaklaşık 12 milyon lira civarında geri prim ödemesinin yapılması için Maliye ve Tarım Bakanlığı geniş çaplı soruşturma başlattı. Valilik Tahkim Kurulu’nun kararıyla, geçen yıl alınan primlerin geri ödemesinin yapılması için çiftçiyi uyardık. Primi geri veren üretici hakkında her hangi bir işlem yapılmayacak. Ama prim ödemesini yapmayan üreticiye 5 yıl süreyle ceza verilecek. Hiçbir prim ve destekten yararlanmayacak ve 5 yıl boyunca ekim yapamayacak. Üreticilere en kısa sürede tebligatları ulaştıracağız."

’ÇİFTÇİNİN SUÇU YOK’

Batman Ziraat Odası Başkanı Nizamettin Aydiş, bu uygulamanın sadece Batman’la sınırlı olmadığını ifade ederek, bölge genelinde aynı sorunun yaşandığını belirtti. Aydiş şunları söyledi: "Tarım Komisyonu tespit yapsın. Faturada uygunsuzluk varsa cezasını firma çeksin. Sahte faturaların cezasını çiftçi çekmesin. Geçen yılın destek primlerine yönelik başlatılan bu uygulamaya kimsenin diyeceği yok. Pamuk ve mısır ekiminde uydu sistemi var. Bundan böyle hububat ekimi için de bu sistem devreye girecek. Artık her önüne gelen bu tür farklı arayışlara girmeyecek. Keşke daha önce hububat ekiminde de uydu sistemi olsaydı. Bu stopaj vergisinin cezasını çiftçi çekmemeli. Batman merkezde 90, il genelinde ise 7 bine yakın çiftçiden primin geri ödemesi isteniyor" dedi.

Batman Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Ebubekir Doğan da destek priminin çiftçilerden geri istenmesinin haksızlık olduğunu savundu. Doğan, "Kesilen faturalarda çiftçinin suçu yok. Hububat satışını fatura üzerinden yapan şirketlerin yüzde 18’lik stopajı ödememiş ama Maliye Bakanlığı müfettişleri cezayı çiftçiye kesiyor" dedi.

ÇİFTÇİLER ŞAŞKIN

Batman’ın Hasankeyf İlçesi’nde bulunan ve bu uygulamaya maruz kalan yaklaşık 300 çiftçi şaşkınlık yaşadı. Çiftçilerden İlhami Nergiz, "Bu sorun bizden kaynaklı değil. Ürünümüzü ektik ama ürünü sattığımız firmadan kaynaklı bir sorunla karşı karşıya kaldık. Mağdur durumdayız. Bir de geri prim ödemesi tebligatıyla karşılaşınca şoke olduk. Şu anda mazot desteği primi hesabımıza yatırıldığı halde, korkudan ceza alırız diye henüz çekmedik" diye konuştu.

Hasankeyf Ziraat Odası Başkanı Bilal Horoz bir çok ilde aynı sorunun yaşandığını ifade ederek, çiftçilerin mağduriyetinin önlenmesi için yetkililer nezdinde girişimlere başladıklarını söyledi.

VALİLİK'TEN AÇIKLAMA

Batman Valiliği ise, sadece yüzde 18'lik stopaj vergisinin ödenmemesi ile ilgili olmadığı, destekleme primi alan firmaların sahte belge düzenlediğinin de ortaya çıktığını açıkladı. Soruşturmanın Türkiye genelinde yürütüldüğü belirtilen açıklamada, bu soruşturma kapsamında Batman'da toplam 3 bin 727 üreticiye haksız olarak ödenen 4 milyon 931 bin TL'nin geri tahsil işleminin devam ettiği belirtildi.