Ailelerin borç yükü ile bu paralelde tüketici kredisi ve kredi kartı borcunu ödeyemeyen yurttaşların sayısı son dört yıllık dönemde adeta katlanarak arttı.

Merkez Bankası verilerine göre 2004-2007 döneminde hane halkının toplam borcu yüzde 258 oranında 72.5 milyar YTL artarak 100.6 milyar YTL'ye ulaşırken, harcanabilir gelirindeki artış ise yüzde 55.8'de kaldı. Bu dönemde hanelerin harcanabilir toplam geliri 218.8 milyar YTL'den 340.8 milyara çıktı. Bu gelişmelerle borç yükünün harcanabilir gelire oranı yüzde 12.8'den yüzde 29.5'e yükseldi.

Hane halkının faiz ödemelerinin yüzde 115.8 artışla 72. milyar YTL'den 15.6 milyara yükseldi. Hane halkının geri ödeme gücünün göstergelerinden biri olan faiz ödemelerinin harcanabilir gelire oranı da yüzde 3.3'ten yüzde 4.6'ya çıktı.

Halen halkı borç yükü (Milyon YTL)

2004 2005 2006 2007

Hane halkı faiz ödemeleri 7.219 10.209 12.109 15.576

Hane halkı borcu 28.073 50.033 73.537 100.564

Hane halkı harcanabilir geliri 218.752 255.640 292.775 340.786

Faiz öd./Hh. Harcanabilir gelir (%) 3,3 4,0 4,1 4,6

Borç/Hh. Harcanabilir gelir (%) 12,8 19,6 25,1 29,5

YÜZDE 67'Sİ KREDİ VE KART BORCU

Bu yılın Mart sonu itibariyle hanelerin borcunun yüzde 30.6'sını konut kredileri, yüzde 27.8'ini kredi kartı borçları, yüzde 8.4'ünü taşıt kredileri, yüzde 33.3'ünü ise diğer borçlar oluşturuyor. Ancak bu artışın bir kısmı negatif nitelikli ferdi kredi ve kredi kartlarına ilişkin asgari bildirim limitinin 2007 yılı Ekim ayından itibaren kaldırılmasından kaynaklandı.

Hane halkı borcunun gelişimi türlerine göre incelendiğinde, 2007 yılında 2006 yılına göre konut kredilerindeki yüzde 39,4'lük artışa rağmen, diğer kredilerin yüzde 67,6 artış göstermesi nedeniyle toplam krediler içinde konut kredilerinin payının sınırlı bir artış gösterdiği, diğer kredilerinin payının yüzde 24,3'ten yüzde 29,8'e yükseldiği, taşıt kredileri ve kredi kartıbakiyelerinin payında ise gerileme olduğu görüldü. 2008 yılı Mart ayı itibariyle ise 2007 yılı sonuna göre kredilerin dağılımında önemli bir değişim olmadığı gözlendi.

Konut ve taşıt kredilerinde işleme konu varlık doğrudan teminat olarak kabul edilirken, payı yüzde 58,4 olan diğer bireysel krediler somut bir teminata dayanmıyor. Ancak, bu tür krediler genellikle ücretli kesime ve kefalet karşılığı verildiğinden kredi riskinin konut ve taşıt kredilerinden daha yüksek olmadığı belirtiliyor.

BORCUNU ÖDEYEMEYENLERDE REKOR ARTIŞ

Öte yandan 2008 yılı ilk çeyreği itibariyle tüketici kredisi ve kredi kartı borcunu ödemeyenlerin sayısında geçen yılın aynı dönemine göre önemli bir artış olduğu belirlendi. Kredi kartı borcunu ödeyemeyenlerin sayısı bu yılın Ocak-Mart dönemi itibariyle geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 88,2 artışla 139 bin 895'e, tüketici kredisi borcunu ödeyemeyenler de yüzde 160,3 artışla 32 bin 927'ye yükseldi.