Ordu Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Turan Karadeniz, 2006-2007 yılı kış aylarında, ısının mevsim ortalamalarının üzerinde olması sonucu 2007 ürünü fındıkta Türkiye rekoltesinde yüzde 30'lara varan bir düşüş yaşandığını söyledi.

Karadeniz, yaptığı açıklamada, küresel ısınmanın genel bir ifade ile 'atmosferin alt kısımları ile okyanuslar, denizler ve kara yüzeyindeki sıcaklık artışı' olarak ifade edilebileceğini belirterek, ''Yerküre 4,7 milyar olan yaşı süresince birçok kere ısınmış ve soğumuştur. Günümüzde de bu döngünün devamı olan bir ısınmaya doğru gidilmektedir'' dedi.

Aslında küresel ısınma yerine iklim değişikliği ifadesini kullanmanın daha doğru olacağını ifade eden Karadeniz, şunları söyledi:

''Dünyamızın günümüzdeki ısınması önceki ısınma sebepleri olan doğal nedenlerden farklı olup, insan faaliyetleri sonucu, atmosfere yabancı gaz ve tozların salıverilmesi ve bunların sera etkisi yaparak ısının yükselmesini sağlaması şeklindedir. Bu ısınma sonucu yerkürede önemli iklim değişiklikleri meydana gelmektedir. İklim değişikliği ise ısının yükselmesi, ısının düşmesi, yağış rejimlerinin değişmesi gibi önemli değişiklikler olarak karşımıza çıkmaktadır. Öyle ki ısı yaz aylarında normal düzeyinin üzerine çıkıp kış ayları içinde de böyle devam ederken, birden bire Sibirya soğukları olarak ifade edilen dondurucu soğuklar kendini göstermektedir. Birkaç ay devam eden kuraklıkların ardından sağanak ve şiddetli yağışlarla sel baskınları artık sıklıkla görülmeye başlanmıştır.''

Karadeniz, bu düzensiz yağış rejimlerinin, ısının hem yükselmesi hem de düşmesinin tarıma olumsuz etkiler yapmaya başladığına dikkat çekerek, ''Kış aylarında yüksek sıcaklıklar meyvelerde soğuklama ihtiyacının karşılanmasına yeterli kalmamakta, meyvelerde çiçeklenme, döllenme, yapraklanma ve meyve oluşumu olumsuz yönde etkilenmektedir. İlkbaharda görülen düşük ısı yine çiçeklenme ve meyve oluşumunu etkilemektedir'' diye konuştu.

-HAVA SICAKLIKLARININ FINDIĞA ETKİSİ-


2004 yılında fındığın dondan etkilendiğini, takip eden 2005, 2006 ve 2007 yıllarında ilkbahardaki düşük ısının Karadeniz Bölgesi'nde hissedildiğini ve fındık ürününün önemli düzeyde zarar gördüğünü kaydeden Karadeniz, ''Buna karşılık, 2006-2007 yılı kış aylarında ısının mevsim ortalamalarının üzerinde olması sonucu fındıkta çiçeklenme, tozlanma ve döllenmede anormallikler görülmüş, 2007 ürününde ülkemiz rekoltesinde yüzde 30'lara varan düşüş yaşanmıştır. Isının yaz aylarında da yüksek seyretmesi, fındık meyvelerinin gereğince içini dolduramaması, normal iriliğine ulaşamaması, susuzluktan dökülmesine neden olmuştur'' dedi.

Kış aylarında çiçeklenmesi ve tozlanması ile düşük ısıdan oldukça zarar görme riski, yaz aylarında suya çok ihtiyaç duymasına rağmen düzensiz yağış rejimlerinden olumsuz yönde etkilenmesi nedeniyle fındığın, bölge insanını endişeye düşürmeye başladığını belirten Karadeniz, şunları söyledi:

''Fındıkta artık üretim fazlası olarak söz etmek, 'arz fazlası veriyor' şeklinde bir değerlendirme yapmak, son yıllar göz önüne alındığında mümkün gözükmemektedir. Zira fındığın çiçeklenmeden harmana gelinceye kadar birçok riski bulunmakta, bu riskler de her geçen gün artmaktadır.''