Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası (TSO) Yönetim Kurulu Başkanı Suat Hacısalihoğlu, üretiminde ve ticaretinde Türkiye'nin dünyada söz sahibi olduğu geleneksel ihraç ürünleri arasında yer alan fındık için oluşacak ihtisas borsasının, ürünün dünya fiyatını belirlemede de ülkeyi söz sahibi yapacağını söyledi.

Hacısalihoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'de tarım sektörünün hem milli gelirden hem de istihdamdan aldığı pay dolayısıyla büyük önem arz ettiğini, sektör için yapılan her çalışmanın, bu sektörle hayatını idame ettirmeye çalışan insanları doğrudan ilgilendirdiğini belirtti.

Son yıllarda tarım sektöründe yaşanan sorunlara imkan sunmak için gündeme getirilen lisanslı depoculuk ve ürün ihtisas borsalarıyla tarım sektörüne alternatif çıkış imkanları tanındığını ifade eden Hacısalihoğlu, ''Lisanslı depoculuk sistemi ile üreticiler arzı zamana yayma fırsatı bularak, fiyat düşüşlerinden kendilerini korumayabilecekler. Ayrıca bu sistem sayesinde ürünler ticari kayıt altına alınabilecek, serbest piyasa koşulları sağlanarak rekabet ortamı oluşturulacaktır. Türkiye'de ürün ihtisas borsası ve lisanslı depoculuk konusunu düzenleyen mevzuat yaklaşık 4 yıl önce yayımlanmış, ancak henüz bu konuda somut bir adım atılamamıştır'' dedi.

Hacısalihoğlu, lisanslı depolar ile ürün ihtisas borsasının kurulabilmesi için gerekli olan maddi yükümlülüğün çok yüksek olduğunu ve depolanacak mallar için gerekli teminat ve sigortalama masraflarının mevcut şartlarda bu yatırımı cazip kılmadığını vurgulayarak, ''Ülkemizdeki kayıt dışı işlemlerin de yüksek olması bu sistemin yerleştirilmesinde zorlayıcı bir etkendir. Ancak tüm bu zorluklara rağmen tarımsal ürün ticaretinin ve fiyat tespitinin daha sağlıklı koşullarda yapılabilmesi, ürün standartlarına ilişkin güvenilirliğin sağlanabilmesi ve üreticilerin lisanslı depolara teslim edecekleri ürünler üzerinden daha cazip koşullarda kredi temin edebilmeleri açısından bu yapının ülkemize kazandırılması gerekiyor'' diye konuştu.

-''DEPOLANACAK ÜRÜNLERİN BELLİ STANDARTLARDA OLMASI GEREKMEKTEDİR''-

Türkiye'de mevzuatı tamamlanan ve 2005 şubat ayında yürürlüğe giren lisanslı depoculuk kanunu ile öngörülen amaçlara ulaşılması ve ürecinin bu sistemden daha fazla faydalanabilmesi için tarımın altyapı sorunlarının çözülmesi gerektiğine dikkati çeken Hacısalihoğlu, şöyle devam etti:
''Bu konuda özellikle depolanacak ürünlerin belli standartlarda olması gerekmektedir. Bölgemizin en önemli ürünü olan fındık açısından değerlendirdiğimizde ülkemizde fındık alanları yaygınlaşarak 700 bin hektarı aşkın bir alana ulaşmış olduğunu görüyoruz. Bu yıl yaşanan bazı olumsuzlukların fındık rekoltesini etkilemesi beklenmektedir. 2009 yılı tahmini rekoltesi 462 bin ton olarak tahmin edilmektedir. Bu rakam Türkiye ortalamasının oldukça altında bir rakamdır. Geçtiğimiz yıl Türkiye'de gerçekleşen rekolte 850 bin ton dolayında olmuştu ve halen 2008 yılı mahsulünden 340 bin ton fındık depolarda beklemektedir. Hükümetin 2009-2012 yılları arasında uygulayacağı yeni fındık stratejisi planındaki bir dizi radikal kararla, fındıkta fazla üretimin önüne geçilmesi ve ruhsatsız alanlarda fındık üretiminin engellenmesi planlanıyor. Bu uygulamada çeşitli kesimlerce olumlu ve olumsuz değerlendiriliyor, ancak fındıkla ilgili yıllardır bölgemizde yaşanan sorunlara kalıcı ve kökten bir çözüm bulunması gerçeği ile hala karşı karşıyayız.''

-''ÜRÜN İHTİSAS BORSASI VE LİSANSLI DEPOCULUK KOORDİNELİ YAPILMALIDIR''-

Hacısalihoğlu, bu anlamda üretiminde ve ticaretinde Türkiye'nin dünyada söz sahibi olduğu geleneksel ihraç ürünleri arasında yer alan fındık için oluşacak ihtisas borsasının, ürünün dünya fiyatını belirlemede de ülkeyi söz sahibi yapacağını belirterek, ''Çünkü ihtisas borsaları sayesinde fiyat alıcı tarafından değil, alıcı ve satıcının bir araya geldiği bir ortamda, ürün kalite ve çeşidine uygun olarak gerçekleşmektedir. Ürün ihtisas borsası ve lisanslı depoculuk birbirinden ayrılmaz bir bütündür ve biri olmadan diğerinin başarılı olma şansı yoktur. Bu nedenle iki konudaki yatırım girişimlerinin eş zamanlı ve koordineli bir şekilde yapılması gerekmektedir'' dedi.

Lisanslı depoculuğun Türkiye'de özel sektör tarafından ilgi görmesi için siyasi iradenin yapması ve alması gereken bazı tedbirler olduğunu anlatan Hacısalihoğlu, şunları kaydetti:
''Lisanslı depoculuk maliyeti yüksek olan bir sistemdir. Lisanslı depolara girecek ürünler için depolama yardımı, vergi indirimi gibi teşvikler sağlanmıştır. Bunlar sayesinde sistem cazip hale getirilecektir. Biz bu görüş ve önerilerimizi Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, TOBB ile gerek yazılı gerekse sözlü olarak çeşitli platformlarda paylaşıyoruz. Türkiye'de tarımsal ürün ticaretinin ilgili herkesim için güvenilir bir yapıya kavuşabilmesi ve dünya ile entegrasyonu için bu dönüşümü gerçekleştirmek zorundayız.''