Çevre ve Şehircilik Bakanlığı evli çiftlerin eşlerinin izni olmadan evlerini satmaları engelleyen Aile Konutu Şerhi uygulamasını hayat geçirdi. Gayrimenkul sektöründe Aile Konutu Şerhi düzenlemesinden önce eşten rıza almadan evin satılması sadece mahkeme kararıyla engellenebiliyordu.

Aile Konutu Şerhi düzenlemesi ile artık evli çiftlerin birlikte yaşadıkları konutların tapuları bir kişinin değil ailenin üzerine kayıtlı oluyor. Düzenleme ile tapu sahibi eş anlaşmazlık ve boşanma durumunda ya da keyfi olarak eşinin muvafakati olmadan konutu satamayacak ve ipoteğe konu edemeyecek.

Ailenin yaşadığı konut üzerindeki tasarruf hakkını eşlerin ortak rızası kapsamına alan bu önemli uygulamanın detaylarını sizin için özetledik.

Evlilik devam ettiği sürece eşlerin yaşadığı meskene aile konutu adı verilir. Aile Konutu Şerhi ise tapuya şerh düşülerek eşlerden birinin diğerinin izni olmadan konut üzerindeki tasarruf hakkını (satma ya da kiralama gibi bir işlem yapmasını) engelleyen kanuni bir düzenlemedir.

Aile Konutu Şerhi, eşlerden tapu üzerine kayıtlı olanın kural olarak diğer eşe sormadan 3. şahıslara devir ve temlik etmesini engellemek amacı ile konulur. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun yürürlüğe girmesi ile hukuk sistemimize dahil olan Aile Konutu Şerhi düzenlemesi sadece aile hukukunda değil icra hukuku, miras hukuku, gayrimenkul hukuku gibi birçok alanda atıf yoluyla yer edinmiştir.

Bu kapsamda:
• Eşlerden biri, diğer eşin açık rızası bulunmadıkça, aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz.

• Rızayı sağlayamayan veya haklı bir sebep olmadan kendisine rıza verilmeyen eş, hakimin müdahalesini isteyebilir.

• Aile konutu olarak özgülenen taşınmaz malın maliki olmayan eş, tapu kütüğüne konutla ilgili gerekli şerhin verilmesini tapu müdürlüğünden isteyebilir.

• Aile konutu eşlerden biri tarafından kira ile sağlanmışsa, sözleşmenin tarafı olmayan eş, kiralayana yapacağı bildirimle sözleşmenin tarafı haline gelir ve bildirimde bulunan eş diğeri ile müteselsilen sorumlu olur.

Aile Konutu Şerhi evlilik birliğinin sürdürüldüğü konutta malik olmayan eşe kanunen tanınmış önemli bir haktır. Aile Konutu Şerhi ile amaçlanan, evlilik birliğinin ve eşlerin konut üzerindeki tasarruf hakkı kısıtlanarak hakların korunmasıdır. Aile Konutu Şerhi’nin etkisi evlilik birliğinin devamı süresi ile sınırlıdır.

Aile Konutu Şerhi İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?

Tapu Sicili Tüzüğü’ne göre aile konutuna şerh koymak için gerekli belgeler şunlardır:

• Konutun, aile konutu olduğuna dair muhtarlık ve varsa apartman yönetiminden alınmış belge

• İlgili tapu müdürlüğü gerekli görürse; tapu bilgileri beyan edilen taşınmazın, şerhi talep edilen taşınmaz ile aynı olduğunun kadastro müdürlüğünce tespit eder belge

• Evlilik cüzdanı veya malik kişi ile evli olduğunu gösterir nüfus kayıt örneği

• Fotoğraflı nüfus cüzdanı ve fotokopisi. Ayrıca vesikalık fotoğraf

• Eğer işlem vekil veya temsilci tarafından yapılıyorsa vekaletname

Aile Konutu Şerhi Satışa Engel Midir?

Taşınmazın tapu kaydında Aile Konutu Şerhi’nin bulunması satışa engel değildir. Ancak bu durumda taşınmazı alan kişinin gayrimenkulün aile konutu olarak kullanıldığını bildiği kabul edilir. Eş rızası olmadan böyle bir satışın yapılması halinde, rızası alınmayan eş dava açarak tapuyu iptal ettirebilecektir.