Diyanet İşleri Başkanlığı Din Hizmetleri Dairesi'nin "kurban ibadeti" hakkında derlediği bilgilere göre, akıllı, buluğ çağına ermiş, temel ihtiyaçlarından ve borcundan başka 80.18 gram altına, ya da buna denk bir paraya veya mala sahip Müslümanlar, kurban kesmekle yükümlü sayılıyor.

Bu şartlara sahip karı kocaların, "ibadetlerde ceza ve ödül bireyseldir" anlayışından hareketle ayrı ayrı kurban kesmesi gerekiyor.

Yolcular ise kurban kesmekle mükellef kılınmıyor.

Kurban kesmek yerine sadaka vermek, kurban ibadetinin yerine geçmiyor.

Bu ibadet için kurban olacak hayvanın usulüne uygun kesilmesi gerekiyor.

İhtiyaç sahiplerine yardım etmek, Müslümanlığın önemli vazifelerinden biri olsa da bu iki ibadetin birbirinin alternatifi olarak sunulması doğru görülmüyor.

Kurban taksitle de alınabiliyor. Kişinin mülkiyetinde bulunan ve kurbanlık vasfı taşıyan tüm hayvanlar, kurban olarak kesilebiliyor.

İster peşin ister taksitle satın alınsın, hayvan kişinin mülkiyetine geçtiğinden kurban edilmesinde sakınca bulunmuyor.

Kurban ibadetinde koyun, keçi, sığır, manda ve deve dışındaki hayvanlar kesilemiyor. Koyun ve keçi cinsinden hayvanlar bir, sığır ve manda 2, deve ise 5 yaşını tamamladıktan sonra kurban edilebiliyor.

Kesim sırasında, hayvana acı çektirilmemesi, hayvanların ehil kişiler tarafından, süratle kesilmesi önem taşıyor. Kurban, akıl ve temyiz gücüne sahip kadın-erkek tüm Müslümanlar tarafından kesilebiliyor.

Kurban edilecek hayvanın erkek veya dişi olması önem taşımıyor. Ancak hangi cins hayvanların öncelikli olarak kurban edileceği belirlenirken, ekolojik dengenin ve toplumun ihtiyaçlarının göz önünde bulundurulması gerekiyor.

Koyun ve keçi sadece bir kişi için; deve, sığır ve manda ise yedi kişiyi aşmamak üzere ortaklaşa kurban edilebiliyor. Kişi, tek başına kesmek üzere aldığı büyükbaş hayvana, sonradan 6 kişiye kadar ortak kabul edebiliyor.

Kurban edilecek hayvanın, sağlıklı olması, hem ibadet hem de sağlık bakımından önem taşıyor. Bu nedenle, kötürüm derecesinde hasta, zayıf ve düşkün, bir veya iki gözü kör, boynuzları kırık, dili, kuyruğu, kulakları ve memesi kesik, dişlerinin tamamı veya çoğu dökük hayvanlardan kurban edilemiyor. Ancak, hayvanın doğuştan boynuzsuz olması, şaşı, topal, hafif hasta, bir kulağı delik veya yırtılmış olması, kurban edilmesine engel teşkil etmiyor.

Sağlıklı olduklarını belirtmek amacıyla marka takılması için hayvanların kulaklarının delinmesi ise bir kusur olarak görülmüyor.

Kurban keserken çevre temizliği ve ekolojik dengenin korunması için gerekli tedbirlerin alınması gerekiyor. Kesim işlemi tamamlandıktan sonra çevre temizliğinin yapılması, hayvanın artan parçalarının toprağa derince gömülmesi, hem kurban ibadetine gösterilecek saygının gereği olarak hem de sağlık kuralları ve çevre temizliği açısından önem taşıyor.

Hayvanların diğerinin kesimini görecek şekilde yan yana bulundurulmamalarına özen gösterilmesi gerekiyor.

Eziyet vermemek için hayvanın kesim sırasında uygun tekniklerle bayıltılmasında ise bir engel bulunmuyor. Ancak, henüz kesilmeden şok etkisiyle ölen hayvan, kurban edilemiyor.

Kesimden önce kaybolan kurbanlığın yerine yenisi alınır, birinci hayvan bulunursa, bunlardan sadece birini, mümkünse daha iyi olanını kesmek gerekiyor.

Kurbanlık niyetiyle alınan hayvan kesilmeden önce ölürse, maddi durumu iyi olan bir kişinin yeniden kurbanlık alması gerekiyor, maddi durumu iyi olmayan biri içinse İslam'da böyle bir şart getirilmiyor.

Kurban sahipleri, yanlışlıkla birbirlerinin hayvanlarını keserlerse, kendi kurbanları gibi geçerli oluyor. Etler dağıtılmamışsa değişim de yapılabiliyor.

Kurban, bayram namazının kılınmasından, bayramın 3. günü akşamına kadar kesilebiliyor. Aydınlatma yetersizliği hata, sıkıntı ve zorluklara yol açmayacaksa gece de kurban kesilmesinde sakınca bulunmuyor.

Kurban etinin üç eşit parçaya bölünmesi, bir parçasının kurban sahibi ve bakmakla yükümlü olduğu kimselerce tüketilmesi, bir parçasının eş, dost ve akrabayla paylaşılması, üçüncü parçanın ise kurban kesmeyen ve maddi durumu iyi olmayan kimselere dağıtılması tavsiye ediliyor.

Kişinin bakmakla yükümlü olduğu kimselerin kalabalık olması veya ihtiyaçlarının bulunması halinde kurban etinin kimseye dağıtılmadan evde tüketilmesinde de sakınca görülmüyor.

Kurban etinin ve diğer parçalarının satılması veya sahipleri için gelir getirici işlemlerde harcanması ise dinen doğru bulunmuyor.

Kurban mal ile yapılan bir ibadet olduğundan vekalet caiz görülüyor.

Vekalet yoluyla kurban kestiren kişi, hem bulunduğu yerde birisine hem de başka bir yerdeki kişi veya kuruma vekalet verebiliyor.

Vekalet, sözlü veya yazılı olarak ya da telefon, internet, faks ve benzeri iletişim araçlarıyla verilebiliyor.

Kesim sırasında psikolojik açıdan etkilenmemeleri için çocukların kesim yerinden uzak tutulması, dikkat edilmesi gereken konular arasında yer alıyor.