O HAT KURULAMADI

Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Enerji Sistemleri Modelleme Laboratuvarı Direktörü Prof. Dr. Gürkan Kumbaroğlu, yaşanan son olaylardan sonra ‘dört tarafı doğal gaz üreticileri ile dolu’ Türkiye’nin özellikle Avrupa için kilit ülke duruma geldiğine dikkat çekiyor. Katar’ın geçen yıl dünyadaki sıvılaştırılmış gazın üçte birini tek başına sattığına dikkat çeken Prof. Kumbaroğlu, 2009-2011 yılları arasında Katar-Suriye-Türkiye-Avrupa doğal gaz boru hattı projelerinin hayata geçirilmek üzere iken, Suriye lideri Esad’ın buna karşı çıkması nedeniyle hayata geçirilemediğine, sonrasında Irak üzerinden yapılan planınsa DAEŞ nedeniyle yapılamadığına dikkat çekti. 

Türkiye’de bilinen mevcut kaya gazı rezervleri bile ülkeye yıllarca yetebilir. Saha araştırmaları devam eden rezervler de devreye girdiğinde, ülkenin petrol ve doğalgaz bağımlılığı bitebilir. Söylediği rakamların ‘temkinli’ ve en azı alınarak ifade edildiğini belirten Prof. Dr. Kumbaroğlu, şöyle konuştu:

YILLARCA YETECEK KAYNAK VAR

“Türkiye’de de özellikle Güneydoğu Anadolu bölgesinde kayda değer miktarda kaya gazı rezervi bulunuyor. 83 bin139 kilometre karelik havza dahilinde 10 bin 463 kilometre karelik alanı kapsayan rezervuarlarda 2.9 trilyon metreküplük kaya gazı ve 87 milyar varil kaya petrolü bulunduğu hesaplanmış durumda. Teknik olarak değerlendirilebilir durumda olan rezerv potansiyeli ise 289 milyar metreküp gaz ve 4.5 milyar varil petrol olarak belirlenmiş. Güneydoğu Anadolu havzası Hatay’dan Hakkari’ye kadar uzanmakta olup Gaziantep, Adıyaman, Kilis, Şanlıurfa, Mardin, Batman, Siirt ve Şırnak’ı da kapsamakta ve Dadaş formasyonu olarak adlandırılan rezervuar özellikle Diyarbakır çevresinde yoğunlaşmakta. Sadece bu 289 milyar metreküplük rezerv Türkiye’nin 7 yıllık tüketimine denk gelir. Bu potansiyeli, içeriği metan olan standart kaya gazı bileşiminden hareketle temkinli, muhafazakar rakam olarak telaffuz ediyorum. Saha çalışmalarından elde edilecek sonuçlar daha yüksek miktarlarda üretim yapılabileceğini ortaya koyması muhtemel.”

Kaya gazı dışında Türkiye’de başka alternatif enerji yatakları da olduğunu söyleyen Prof. Dr. Gökhan Kumbaroğlu, “Etan ve butan gibi doğalgaz sıvıları içeren ‘ıslak gaz’ rezervi de aynı Güneydoğu Anadolu havzasında değerlendirilebilir durumda ve 195 milyar metreküp olarak hesaplanıyor” şeklinde konuştu.

KAYA GAZI REZERVLERİ

Türkiye’nin bilinen mevcut kaya gazı (şeyl gazı) rezervleri özellikle Güneydoğu Anadolu ve Trakya bölgelerinde bulunuyor.

TAŞTAN ÜRETİLİYOR

Şeyl gazı da denilen kaya gazı, organik madde yönünden zengin tortul kayaçların küçük gözeneklerinde bulunan ve özel yöntemlerle üretilen bir yanıcı gazdır.