Haber61 – Haber Servisi – Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Farabi Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Selçuk Kaya koronavirüs salgını ile ilgili önemli açıklamalarda bulundu.

Haber61 TV’de Genel Koordinatör Tuncay Lakot’un konuğu olan Prof. Dr. Selçuk Kaya Vatandaşların son derece sabırlı ve özverili olmaları gerektiğini söyledi.

Prof. Dr. Kaya şunları söyledi.

MASKE NASIL KULLANILMALI?

Hijyen çok önemli. Ellerin ağır burun ve göze çok getirilmemesi gerek. Maskenin kullanımı çok önemli. İnsanlar maske taktıklarında korunduklarını düşünüyorlar ama bu böyle değil. Akşama kadar aynı maskeyi takanlar var. Maske taktığında sürekli dokunuyor. Çıkarıp gelişi güzel atıyor. Bunlar doğru şeyler değil. İnanılmaz bir salgın ve korkunç bir ihtiyaç söz konusu. Ülkeler kendi imkanları çerçevesinde kendi malzemelerini üretmeye başladılar. Yakın zamanda ispanya’ya yardım yaptık. Türkiye’de de inanılmaz düzeyde ihtiyaç var. Maske belli koşullarda takılması öneriliyor. Sentetik malzemeden olmaması gerekiyor. Pamuklu malzemeden olabilir. Belirli şekilde dezenfekte edilerek kullanılabilir ama bunlar şuanda kullandığımız tıbbi maskeler için geçerli değil. Bunların ömürleri maksimum 4 saattir. N95 ve diğer üst düzey maskeler vatandaşlara önerilen maskeler değil. N95 ve diğer maskeler vatandaşlar için uygun değil.

HASTALIĞIN TESPİTİNDE TEST VE TOMOGRAFİ ÇOK ÖNEMLİ

Sahip olduğumuz bazı handikaplar var. Elimizdeki bazı donelerin eksiliğinden kaynaklanıyor. Ateş, Öksürük, nefes darlığı varsa vaka üzerinde dikkatle duruyoruz. Bizi kesin kanıya vardıran şey testler. Şuanda uygulanan PCR testi var. Yüzde 60-70 gibi bir doğruluğu var. Şüphesi devam eden vakalarda tekrar testler alınıyor. Israrla PCR örnekleri negatif çıkıyor bunlara kesin negatif diyebilir miyiz? Burada tomografi devreye giriyor. Tomografinin duyarlılığı yüzde 80-90. Gerekli tedaviye erken başlanması açısından tomografi çok yararlı. Biz bir servis oluşturduk. Bu serviste testleri ısrarla negatif olup tomografi bulguları kovid olduğunu işaret edenleri tuttuğumuz bir servis. İnfluenzanın yıkıcı sonuçları çok daha güçlü. Bütün dünyada bu kadar yayılınca her anlamda rakamsal olarak plana çıktı.

20’Lİ YAŞLARDAKİLERE DURUMU ÇOK İYİ ANLATMAMIZ LAZIM

20’li yaşlara kadar vakaların görülmeye başladığını görüyoruz. İçinde geçtiğimiz zor dönemin vahametini iyi kavramamız ve onlara anlatmamız lazım. Bizim el yıkama alışkanlığında çok iyi olduğumuz söylenemez. Ellerimizi çok iyi yıkamamız lazım. Biz hastalara müdahale sırasında alkol bazlı el dezenfektanlarına başvuruyoruz. Yoğun çalışılan ortamlarda her seferinde el yıkama zaman kaybı olacağından kullanılıyor. 

3 ÇEŞİT TEST VAR

3 test var. Bir tanesi hızlı test 15 dakika içinde sonuç verdiği söyleniyor. Ama bunların doğrulukları sıkıntılı. PCR testi çok daha güvenlikli ve önerilen bir test. Bir hastalığa en güvenli tanı koymanıza yardımcı olan test PCR testi. PCR testinde zamanlama çok önemli. 3. Grup testler antikor saptamaya yarayan testler. Her yerde uygulanmıyor. Hastalığın geçirme evresi nedir? Gibi soruları beraberinde getiriyor. Testler arasında PCR en önemlisi ama tomografi ve radyoloji ile desteklenmesi lazım. 

BAZI ŞEYLERİ ÇOK DAHA CİDDİYE ALMAYA BAŞLADIK

Aslında Tıpta yüzde 100 kesinlik yoktur. İçinden geçtiğimiz çok ciddi bir salgın var. Yapmamız gereken en önemli şey korunma. Bugün hastane enfeksiyonları da çok ciddi bir durum. Bu pandemi döneminde bazı şeyleri çok daha fazla ciddiye almaya başladık. Bazı bulgular vatandaşların var olan hastalıkları ile örtüşebilir. Kronik akciğer hastalıkları, immün sistemi baskılayıcı ilaç kullanılan hastalıklar ve yaş faktörü çok önemli. Kaybedilen vakaların da büyük çoğunluğunu 65 yaş üstü grubun oluşturduğunu görüyoruz. İnsanlar bu süreçte biraz bunalacak ama bundan kurtulmamızın başka çaresi yok. 

ÜMİDİMİZİ KAYBETMEYELİM

Bizim yapmamız gereken şey koruyucu önlemlere dikkat etmemiz. Sağlık çalışanlarının koruyucu ekipmanlarına dikkat etmesi lazım. Korumak için cerrahi maske yeterli. Bu virüsün alt solunum yollarına ilgisi var. Virüs hücreye girdiğinde siz istediğiniz kadar burun ve ağzınızı dezenfekte ederseniz edin bunu yok etme şansınız yok. Gönül istiyor ki yasaklara harfiyen uyalım ve bundan hemen kurtulalım. Başka haziran başı gibi rahatlarız diyorduk ama bazı ülkelerde çok büyük bir kontrolsüzlük var. Alınan tedbirlerin hemen yansımasını da beklememek lazım. Ümitsizliğe düşleyelim. Azami düzeyde çabayı gösterelim. Toplum olarak hepimizin üstüne görevler düşüyor. 

SAMİMİYETTEN BİRAZ UZAK DURMAMIZ LAZIM

Samimiyeti çok seven bir toplumuz. Sarılmayı öpüşmeyi seven insanlarız. Bunlardan biraz uzaklaşmamız lazım. Bazı yerler var insanların bir arada oldukları, buraların ciddi şekilde temizlenmesi lazım. Cep telefonları her yere koyuyoruz. Eller çok önemli, sık aralıklarla yıkamamız ve yüzeylerin temizlenmesi lazım. Herkes kendi evinin önünü süpürürse bu salgının önüne geçebiliriz. 

EN BASİT BİR MİKROP BİLE ÇOK FARKLI BİR SEYİR GÖSTEREBİLİYOR

En basit bir mikrop bile çok farklı bir seyir gösterebiliyor. Aynı mikronu 10 tane insana enjekte edin. Biri hiçbir semptom vermeden diğeri çok hafif diğeri ise ölebilir. Salgınlar konsonunda ülke olarak deneyim kazandık. Ama iş vatandaşın bilinçlenmesinde bitiyor. 10 kişiden 3’ü 4’ü lakayt yaşantısına devam ediyorsa bu işi başaramayız. Tedavi noktasında bir sürü ilacın ülkemizde erken aşamada bulunabiliyor olması çok iyi bir şey. 

VİRÜS MUTASYONA UĞRAR MI?

Bu virüs ile ilgili çok şeyler ortaya atıldı. Çin mi üretti deniyor, onlara çok zarar verdi. ABD deniyor, onlarda da çok ciddi yerlere gitti. Grip virüsleri biraz mutasyona yatkın oluyorlar. Ama koronavirüslerde çok görülmedi. İleriye dönük bu mutasyon söylentileri takip gerektiren durumlar. 

VATANDAŞLAR SABIRLI OLMALI

Vatandaşların son derece sabırlı ve özverili olmaları lazım. Havaların ısınması bizim için iyi bir faktör olsa da yüzde yüz öldürmüyor. Yaz döneminin başına kadar bu olayı kontrol altına almamız gerektiğini çok önemsiyorum. Onun için çok itinalı olalım bu hepimizin meselesi. Herkesin anne babası, çoluk çocuğu var. Temizliğe dikkat edelim. Sosyal açlığımızı iletişim araçlarıyla gidermeye çalışalım. İnşallah güzel günler yakındır diyorum. Her şey iyi olacak yeter ki biraz sabırlı olalım. Toplu kalabalıklar olmasın. İnşallah bunun üstesinden geleceğiz. Çok yoruluyoruz. Telefonlar susmuyor ama çalışmaya, elimizden gelenin fazlasını yapmaya çalışıyoruz. Kulaktan dolma bilgilere değil, otoritelerin ve özellikle Sağlık Bakanlığı’nın tavsiyelerini önemseyelim.