Koronavirüs (Covid-19) salgınının ardından uzmanlar, kullanımı artan maske ve eldivenlerin gelişigüzel çevreye ve çöp kutularına atılmasının sağlık açısından risk oluşturduğu yönünde uyarılar yaptı. Uzmanlar, koronavirüs ve tüberküloz gibi hastalıkların yayılma riski bulunan eldiven ve maske gibi tıbbı atıkların dezenfekte edilerek, evsel atığa dönüştürülüp toplanması kuralına uyulmasını istedi.
Koronavirüs salgını nedeniyle kullanımı artan maske ve eldivenlerin gelişigüzel çevreye ve çöp bidonlarına atılıyor. Hızlı bulaşan ve insan sağlığı için büyük tehdit oluşturan koronavirüsten korunma yollarından biri olarak kullanılan eldiven ve maskeler, tıbbi atık olarak kabul ediliyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın yayınladığı genelge kapsamında kullanılan maskelerin çift naylon poşette 72 saat bekletildikten sonra evsel atık olarak yönetilmek üzere belediyelere teslim edilmesi gerekiyor. Uzmanlar, koronavirüs ve tüberküloz gibi hastalıkların yayılma riski bulunan eldiven ve maske gibi tıbbı atıkların dezenfekte edilerek, evsel atığa dönüştürülüp toplanması kuralına uyulmasını istedi.
‘TÜBERKÜLOZ BAKTERİSİNİ SOLUYABİLİRİZ’
Koronavirüsten korunmak için maske takmanın genelgeyle zorunlu hale geldiğini söyleyen Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Farabi Hastanesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Faruk Aydın, "Artık hasta olan da olmayan da covid-19 dışında solunum yolu, ağız enfeksiyonu gibi hastalıkları olan insanlar da maske kullanıyor. Maskeler sadece covid-19 açısından risk oluşturmuyor. Doğru şekilde bertaraf edilmemesi durumunda başka solunum yolu hastalıkları, ağız yolu enfeksiyonlarına neden olan mantar, bakteri gibi ajanların da maskelere bulaşması ve bunların iyi imha edilmemesi nedeniyle de insanların dokunması, rüzgarın esmesi ve başka mekanik etkilerle mikroorganizmaların havaya karışmasına neden olabilir. Bunlar doğada dayanıklı mikroorganizmalar da olabilir. Mesela tüberküloz, doğaya dayanıklı bir mikroorganizma ve tüberküloz mikroorganizması taşıyan bir hasta maskesini herhangi bir sokağa, durağa atıyor. Rüzgarın esmesi veya başka mekanik etkiyle mikrobun havalanması sonucu bir tüberküloz bakterisini de soluyabiliriz” diye konuştu.
'MASKEYİ KURALINA GÖRE İMHA ETMEYİNCEDE YAPTIRIM GELEBİLİR'
Çevreye atılan maskelerin ciddi bir halk sağlığı tehdidi oluşturabileceğini belirten Aydın, “Maskenin nasıl imha edileceği konusunda bakanlığımızın genelgesi var. Bir naylon poşetin içerisinde 3 gün bekletip atığa atmak veya çamaşır suyunda bekletip atmak mümkün. Belediyeler atıklar için kutular oluşturdular. Lütfen maskelerimizi naylon poşette bekletip bu tıbbi atıklara atalım. Kurallara uymak hepimiz için zorunlu bir durum. Kuralı cezaya endeksleyerek uygulamaya çalışıyoruz. Nasıl maske takmadığımızda bir ceza alıyorsak maskeyi imha etmediğimizde de bir yaptırım gelebilir. Buna hiç fırsat vermeyelim” dedi.
'SOKAKLARI KİRLETMEMİZE GEREK YOK'
Trabzon’da çevreye gelişigüzel atılmış maskeler gördüğünü söyleyen Züleyha Çolak “Çevre temizliği diye bir şey var. Ben de sokakta gördüm. Maskeyi kullanıyorsanız çöpe atın. Maskelerle sokakları kirletmemize gerek yok. İnsanlarımızın duyarlı olmaları lazım" diye konuştu.
'YERE MASKE ATMAK İLE TÜKÜRMEK EŞDEĞER'
Maskeleri çevreye atanlara ceza uygulanmasını isteyen Alp Coşkun da, “Kesinlikle tehlikeli. Ağzımızda inanılmaz sayıda bakteri biriktiriyoruz. Sürekli soluk alıp veriyoruz. Şu an bile konuşurken ter halindeyiz. Tek başımıza kalsak da nefes alsak diyoruz. Kesinlikle uygulanmalı. Öğrencilerime ilk öğrettiğim şey, yere çöp atmayın ve asla tükürmeyin. Sadece maske değil. Yere tükürdüğünüz zaman bir müddet sonra o buharlaşıp toza karışıyor ve biz onları yutuyoruz. Yere maske atmak ile tükürmek eşdeğer geliyor bana" dedi.
