AKYAZI STADININ NESİ İLE GURUR DUYMALIYIZ?

Akyazı Projesi’nden sorumlu yönetici Sn. Erol Ağaoğlu’nun 18 Mayıs 2014 tarihinde basına yaptığı açıklama:

‘Trabzonspor Akyazı Projesi hem Trabzon  için hem de Trabzonspor için çok önemli bir proje.

 İhale miktarı yaklaşık 250.000.000 TL

Dünyada deniz üzerine yapılan  ilk stat projesi.

Bu zemin konusu  maalesef proje başlayandan beri gündeme getirilmektedir’…….

Gerçekten de deniz üzerinde kurulan Akyazı Stadı bu özelliği ile de dünyadaki en pahalı ve en riskli statlardan biri sayılabilir.

Risklidir

Çünkü stat, Akyazı heyelan sahasının denize doğru olan uzantısında, 10-20m su derinliğinde oluşturulan dolgu alanı üzerinde kurulmuştur.

Uydu görüntüleri ve jeofizik veriler Ganita-Yıldızlı istikametinde uzanan fay ve kırıklı yapıların Dolgu alanına girdiğini gösterir.

Öte yandan, Akyazı’nın dik karayolu yamacı muhtemel deniz tarafına doğru çöken bir fay düzlemine karşılık gelir. Deniz altında çökme ve oturmalar bu tür zeminlerde kaçınılmaz risk faktörleridir.

Jeofizik verilerine göre Trabzon sahili ve denizi faylarla(kalın çizgiler) bloklara bölünmüştür. Akyazı heyelan sahasını büyük ölçüde bu faylar kontrol eder. Akyazı beldesinden başlayan denize doğru 5 basamak şeklinde devam eden faylı ve heyelanlı yapı muhtemelen deniz altında devam eder.

Uydu görüntülerinde Yıldızlı ile Kemer kaya istikametinde uzanan faylar ve kırıklar (sarı renkli çizgiler) Akyazı Koyunda denizle örtülmüştür. Üç doğrultuda uzanan fay sistemi üsteki jeofizik verileri ile desteklenir.

Risklidir

Stadın10km uzağında yer alan aktif Karadeniz Fayının tehlike faktörü zemin hesaplarında dikkate alınmamıştır

Doğu Karadeniz bölgesinde karada ve denizde varlığı uluslararası bilim camiası tarafından kabul edilen aktif, deprem üreten faylar

Son yüzyıl içinde Akyazı çevresinde gerçekleşen 4-5 büyüklüğündeki depremler Karadeniz’in deprem kaynağı olduğunun kanıtıdır.

2010 yılında Akyazı çevresinde kayıt edilen mikro depremler bölgedeki fayların deprem üretme kabiliyetini gösterir.

Pahalıdır.

Çünkü 20-30m uzunluğundaki kazıklar üzerinde oluşturulan derin temel çalışmaları maliyeti artıran en önemli faktördür.

Stat temelinin oluşturulmasındaki yöntem stat yükünü kazıklarla derindeki sağlam temel kayaya! aktarmak, zemindeki çökmeler, farklı oturmaların önüne geçmektir.

Mühendislik açısından üst düzey deneyim isteyen riskli bir proje.

Ayrıntılı denizaltı jeolojik haritasını oluşturmak proje için hayati önem taşıyor.

Başka deyişle, kazıkların çakılacağı sağlam temel için kayaçların taşıma gücünü anlamak, faylı ve kırıklı yapısı hakkında bilgi edinmek, zaman içerisinde zeminde oluşacak oturma miktarını tahmin etmek, ayrıntılı jeofizik ve derin sondaj çalışmalarını yapmak projenin en teknik ve tartışmalı kısmını oluşturuyor.

Emsal detay ve nitelikli zemin etütleri bilim dünyasına açıktır.

 Bu tür üst düzey mühendislik çalışmalarının sonuçlarını uluslararası dergilerde yayınlamak veya sonuçlarını isteyen üniversitelere vermek yapılan zemin etüdünün güvenirliğinin bir garantisi sayılır.

Örneğin Japonya’da deniz dolgusu üzerine kurulan Kansai hava alanının zemin etütlerinin yöntemlerini ve sonuçlarını saygın bilimsel dergilerde veya internet ortamında bulmak mümkündür.

Öte yandan Marmara da yapılan çok pahalı ve üstün teknoloji isteyen denizaltı jeolojik çalışmaların sonuçları deprem tahmini yapmak isteyen tüm üniversitelere veya bilim adamına açılmıştır.

Amaç, küreselleşen dünya da bilginin ve teknolojinin paylaşımıdır.

Oysa deniz üzerinde ilk kez yapılan Akyazı stadına ait olması gereken üst düzey zemin etütlerinin yöntemleri, nitelik ve nicelikleri bilimsel ortamda paylaşılmadığı gibi her kes bu teknik raporlara rahatlıkla ulaşamaz. 

Bu nedenle Akyazı stadının maliyetinden çok güvenirliği ile ilgili tartışmalar bu gün olduğu kadar gelecekte de gündem oluşturmağa devam edecektir.

Ne ile gurur duymalıyız?

Dünyada deniz üzerine yapılan  ilk stadın nesi ile gurur duymalıyız?

Görkemli görünüşü ile mi?

Pahalı olmasıyla mı?

Yoksa deniz üzerinde ilk olarak kurmayı başardığımız Akyazı stadına ait nitelikli ve güvenli zemin etüt çalışmalarının yöntemlerini ve sonuçlarını örnek olması amacıyla bilim dünyasına kazandırmaklamı?