Yaygın-ulusal medyamızın bir kısmı, Trabzonspor’un ilk yabancı futbolcusunu 1985 yılında 1.Ligde iken transfer edilen, Alman oyuncu Jürgen Groh diye yazar, durur.

Yabancı serüvenine, bordo mavililerin Alman oyuncu Groh’u, dönemin Alman teknik adamı Sunderman’ın isteğiyle kadroya katmasıyla başladığı sanılır. Ama aslında durum böyle değildir.

O gün bugündür, yerleşim olmayan Antarktika kıtasını saymazsak, geri kalan 6 kıtada yer alan ülkeler arasından toplam 54 ülkeden, bugüne kadar tam 150 yabancı uyruklu oyuncuyu kadrosuna katan ve bu oyunculara toplamda büyük meblağlar ödeyen Trabzonspor’da, size hafızalarınızdan silinmeyen 20 yabancı futbolcunun ismini sayın deseler, en fazla 10 oyuncuyu hiç unutmamışsınızdır. Belki onları sayarsınız değil mi ? Üstelik öyle ya da böyle gidenlerin çoğu, aldıkları paraların karşılığını tam olarak vermeden de gitmiştir.

*
Yaygın -Ulusal medya Trabzonspor’un, hem de 2.Ligde iken transfer ettiği bu ilk yabancı uyruklu oyuncuyu bilmediği için, bugüne kadar transfer edilen yabancı oyuncu sayısını, en son transfer Brezilyalı Vitor Hugo ile birlikte toplam 149 diye yazar ama işin doğrusu 150’dir bilin.

Bu arada Mısırlı Ayman Abdelaziz, Alman kaleci Detlef Müller, Türk vatandaşı uyruğuyla bu takımda forma giymiştir ama bu onların yabancı uyruklu olmadığını göstermez, bunu da hatırlatalım. En fazla oyuncuyu Trabzonspor’a 17 futbolcusunu gönderen ülke olarak Brezilya başı çekerken, Gürcü Şota Arveladze, bordo mavili forma altında attığı toplam 84 golle, en fazla gol atan yabancı futbolcusu olmuş ve 1995-96 sezonuna 25 golle gol krallığına da imza atmış, Trabzonspor tarihine ve müzesine adını yazdırmıştır.

Ardından Gineli İbrahima Yattara, attığı 38 gol ile unutulmazlar arasında yer alırken, Hırvat santrafor Davor Vukrinec’de 37 golle arkasından gelmiştir. Mevcut oyuncu Arjantinli Gustavo Colman 23 gol ile bordo mavili formayı giymiş, 1993 yılında ülkesine dönen Polonyalı Jacek Cyzio’da, 17 golle ilk beş unutulmayan yabancı golcü isim arasına, adını kulübün arşivine kaydettirmiştir. Bordo mavili takımın Necmi Perekli, Şota Arviladze, Fatih Tekke ve Burak Yılmaz’ın ardından olan 5 gol kralından sonuncusu ise geçtiğimiz sezon Norveçli Alexander Sorloth 24 golle olmuştu. Hami Mandıralı ise Türkiye’de ve Avrupa’da attığı toplam 273 golle, bordo mavililerin tarihinde, en fazla gol atan oyuncusu unvanını elinde bulundurmaya devam ediyor.

Yeri gelmişken bu ara bilgileri verdikten sonra, ilk yabancı transferin hikayesine dönelim. 1970-71 yılında Trabzonspor yönetiminin o tarihlerde dış transferde yetkili isimleri, takımın efsane genel kaptanı rahmetli Süha Akçay ile beraber, rahmetli Halil Günaydın ve yönetim kurulu üyesi Ergin Şahin idi. Şahin ilerleyen yıllarda İstanbul’a yerleşmiş ve kendisinden bir daha haber alınamamıştı. Onları bu konuda yönlendiren ise bordo mavili kulübün kurucularından ve kulübün ve bu dar sokakların dama taşlarından olan Sebahattin Kundupoğlu idi. Günaydın ve Şahin, Romanya 1.liginde o zamanlar estiren, şimdi 2. lig 1.grup da mücadele eden Farul Constanta takımının, daha önce izlenilmiş ve beğenilmiş 5 numaralı defans oyuncusunu, tavsiye üzerine transfer etmeye giderler. O günlerde, bugünkü gibi maç öncesi yazılmış kadrolar, esame listesi, teknik bilgiler elde mevcut değildir.

O gün, söz konusu oyuncu sakattır. Yerine 5 numaralı formayı orta saha oyuncusu Reculen Koska Constantıne giyer. Bordo mavili yöneticilerin bundan haberi yoktur. Koska, o gün orta sahada ilk kez giydiği 5 numaralı forma ile çok iyi oynar ama yanlışlıkla yapılan transferle, evli ve 31 yaşında olan Koska, ismi öğrenilemeyen takım arkadaşının yerine kendini bir anda Türkiye’de, Trabzonspor’da bulur. Bugün böyle istemeden yanlışlıkla bir transfer yapılmış olsa, sanırım ülke basının da manşet olur ve o haberi yapan gazeteci yarışmada ödül kazanırdı. Gerçi o zaman ki şartlarda bu kadar kusur, kadı kızında da olurdu! Yanlışlıkla da olsa iyi ki transferi gerçekleşmiş olan 1.80 boyundaki Koska, transfer edildikten sonra takımına faydalıda olur ama bir ara kesik yiyince, sitem etmeden de geri kalmaz. ''Var ben Romanya milli takımında oynamak ama Ahmet Suat hoca beni kesmek, oynatmamak. Ben bu işten bir şey anlamamak''

Şehirdeki ilk yabancı! transferinin ardından, söz konusu Rumen takımıyla bir hazırlık, dostluk maçı oynanmış, yanlış hatırlamıyorsam bu maç berabere bitmişti.

*

Osmanlı İmparatorluğu döneminde, 1551-1699 yılları arasında neredeyse bir buçuk asır Osmanlı toprağı olan, Romanya’nın Batı tarafında ki Arad kentinde, 1939 yılı sonbaharında 17 Eylül günü dünyaya gelen Koska’nın, Trabzon’dan ayrıldıktan sonra en son ülkesi Romanya’da yaşamına devam ettiğini ve ne ilginçtir ki tam 61 yaşında, 2000’i, 2001 yılına bağlayan onların Noel gecesinin sabahında maalesef vefat ettiğini biliyoruz. Ayrıca daha genç yaşlarda çok daha iyi olduğu ve Romanya Milli takım formasını giydiğini de biliyoruz. Gerçi Trabzonspor’da da oynarken, futbolcu özellikleri yine iyi bir oyuncu olduğunu göstermişti.

Trabzonspor’da 1970-71 sezonunda bir yıl defans ve orta sahada forma giymiş ve iki gole de imzasını atmıştı. Kente geldiğinde Hacıkasım Mahallesi’nde sarışın eşi ile birlikte müstakil bir eve yerleştirilmişlerdi. Ardından stadyumun Kavakmeydan Mahallesi tarafında tam kale arkasının karşısında ki, cadde üzerinde halen yerinde duran Gonca Apartmanı’nda oturmuşlardı. İki çocuğunu Romanya’da büyüklerine bırakıp gelmişlerdi.

Sanırım 10-11 yaşlarındaydım, Trabzonspor’un minik takımında oynuyordum. O zamanki adıyla Trabzon Şehir Stadyumu’nda(H.Avni Aker) deniz tarafındaki kale arkasında ki, tribünlerin önünde bulunan tel örgülerin arkasından ayakta, Reculen Koska Constantıne’yi bir maçta bu yabancı oyuncu nasıl biri? Nasıl oynuyor? Sanki uzaydan gelmiş gibi meraklı gözlerle gidip izlemeye çalışmıştım.

Gonca Apartmanı’nda ikamet ettikleri günlerde, boş ve istirahat zamanlarında mahallenin ufak tefek hayta çocuklarını kapıya çağırır onlara para verir, kendisine bir şişe rakı almalarını isterdi. Rakı ve para üstü mahallenin bir ufaklığı tarafından teslim edilirken, ismi tam telaffuz edilemeyip ’’Kosca abi, ahan aldım. Aha da paranın usti’’ denilince, Koska ‘’Tamam para ustu senin, kalsin çocuk’’ der. Bahşişi verir, gazete kağıdına sarılı şişe ile istirahatlı gününü demlenerek! öyle değerlendirirdi.

Koska yaşasaydı bugün 82 yaşında olacaktı. Türk futbolunun yokluk zamanında oynayan ve tesadüfen kendini bir anda güzel eşiyle, bu kadim şehrin takımı Trabzonspor’da bulan ama tarihine geçen sana, en derin saygılarımızla, lütfen kabul buyur.

Şehirdeki ilk yabancı; Rumen Koska!