Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunun 100. yılında, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından hazırlanan "Cumhuriyetin 100. Yılında Geçmişten Günümüze Sayılarla Eğitim" başlıklı çalışma, ülkenin eğitim alanında kaydettiği büyük ilerlemeyi detaylarıyla ortaya koydu. 1923 yılındaki 361 bin 514 olan öğrenci sayısının, 2023'te 53 kat artış göstererek 19 milyon 126 bin 106'ya ulaştığı belirtildi. Öğretmen sayısı ise aynı dönemde yaklaşık 93 kat artarak 12 bin 266'dan 1 milyon 146 bin 177'ye yükseldi.
Eğitimdeki bu dönüşüm sadece öğrenci ve öğretmen sayılarıyla sınırlı kalmayıp, altyapısal gelişmelerle de kendini gösterdi. 1923-2023 yılları arasında derslik sayısı 343 bin 194'ten 613 bin 785'e çıktı. Özellikle son 20 yılda, önceki 80 yılda inşa edilenden daha fazla derslik yapıldığı kaydedildi. Okul sayıları da Cumhuriyet'in ilk yılından itibaren 5 bin 133'ten, 100. yılda 74 bin 549'a yükselerek önemli bir artış gösterdi.
Eğitimdeki niceliksel büyümenin yanı sıra, kalitatif gelişmeler de dikkat çekici. İlköğretimde okullaşma oranı 1927'de %23 iken, 2023'te %95,29'a ulaştı. Şehir ve köy okulları arasındaki oransal dağılımda da büyük bir dönüşüm yaşandı. 1931-1932 yıllarında %18 olan şehir okulu oranı, 2022-2023'te %75,87'ye yükseldi.
Burs miktarlarının artışı da eğitimdeki desteklerin boyutunu gözler önüne seriyor. 2002-2003 eğitim öğretim yılında 13,06 lira olan burs miktarı, 2023-2024'te 1514,13 liraya çıktı. Aynı dönemde burs alan öğrenci sayısı da 109 bin 894'ten 365 bin 703'e yükseldi.
Kütüphane, Bilim Sanat Merkezi (BİLSEM), spor salonu ve laboratuvar gibi eğitim altyapısının önemli unsurlarında da kayda değer artışlar yaşandı. Kütüphane sayısı 20 yılda 3 kat artarak 46 bin 828'e ulaşırken, BİLSEM sayısı 24,5 kat artışla 393'e, spor salonu sayısı yaklaşık 4,3 kat artarak 12 bin 206'ya, laboratuvar sayısı ise yaklaşık 2,42 kat artışla 52 bin 954'e yükseldi.
Bu veriler, Türkiye'nin eğitim alanında son 100 yılda kaydettiği büyük ilerlemeyi ve dönüşümü gözler önüne seriyor. Cumhuriyet'in kuruluşundan bu yana eğitime yapılan yatırımların meyvelerini topladığımız bu dönemde, Türk eğitim sistemi geleceğe umutla bakmaktadır.
Kaynak:
