Gayrimenkul, finansal portföylerini çeşitlendirmek ve uzun vadeli kazanç elde etmek isteyen yatırımcıların en çok tercih ettiği yatırım araçlarının başında gelmektedir. Ancak, bu yatırımların getirileri ile birlikte dikkate alınması gereken önemli bir konu da Gayrimenkul Değer Artış Kazancı Vergisi'dir.
Gayrimenkul Değer Artış Kazancı, bir gayrimenkulün mülkiyetinin edinildiği tarihteki alış değeri ile satıldığı veya devredildiği tarihteki satış değeri arasındaki farkı ifade eder. Gelir Vergisi Kanunu'nun 80'inci maddesi uyarınca miras ve bağış yolu ile alınan konutlar hariç, gayrimenkul alış tarihinden itibaren tam 5 yıl geçmeden satılması ve satış yapılan yılın istisna tutarı üzerinden bir kazanç elde edilmesi durumunda bu kazanç Gelir Vergisi Kanunu kapsamında değerlendirilir ve Gayrimenkul Değer Artış Kazancı Vergisi'ne tabi tutulur.
Gayrimenkul Değer Artış Kazancı Vergisi, yatırımcılar için önemli bir mali husustur. Bu nedenle, gayrimenkul alım-satım işlemleri gerçekleştirilirken vergi yükümlülükleri dikkate alınmalı ve gerekli vergi planlaması yapılmalıdır.
Gayrimenkul Değer Artış Kazancı Vergisi Nasıl Hesaplanır?
Gayrimenkul Değer Artış Kazancı Vergisi, TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) tarafından açıklanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) oranlarına göre hesaplanır. Enflasyona göre düzeltilen gayrimenkul alış değeri ile gayrimenkul satış değeri arsındaki fark hesaplanır ve enflasyondan bağımsız olarak elde edilen "gerçek kazanç" bulunur. Bulunan bu kazançtan her yıl açıklanan istisna tutarı, satış sırasında ödenen tapu harcı ve konut kredisi kullanıldı ise ev satışına kadar ödenen faizlerin toplamı düşülür ve "vergiye tabi tutar" bulunur. Bulunan vergiye tabi tutara vergi dilimleri uygulanarak "ödenecek vergi tutarı" hesaplaması yapılır.
2023 yılı vergi tarifesinde 70.000 TL'ye kadar olan kazançtan %15 vergi alınır. Daha yüksek tutardaki kazançlar için belirtilen diğer oranlar ise %20, %27, %35 ve %40'tır ve alınan vergi miktarı, elde edilen kazanç miktarına göre değişiklik gösterir. Tüm hesaplamalar yapıldıktan sonra net vergi tutarı, bir sonraki yılın Mart ayının 25. gününde iş bitimine kadar yıllık beyanname ile beyan edilir ve 2 taksit halinde ödenir.
Değer Artış Kazancı Vergisi Hangi Tür Gayrimenkuller İçin Ödenir?
Arazi, bina, maden suları, memba suları, madenler, taş ocakları, kum ve çakıl çıkarma yerleri, tuğla ve kiremit harmanları, tuzlalar, voli mahalleri ve dalyanlar, gayrimenkul olarak tescil edilen haklar, gemi ve gemi payları ile motorlu tahmil ve tahliye vasıtaları Değer Artış Kazancı Vergisi kapsamındadır.
Değer Artış Kazancı Vergisi Ödeme Yöntemleri Nelerdir?
Değer Artış Kazancı Vergisi, yıllık olarak iki dönemde bir tahsil edilir. Her yılın Mayıs ve Temmuz aylarında 2 eşit taksitte ödenen vergi, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesinden online olarak kredi kartı ya da banka kartı ile ödenebilir. Ancak ödeme, yalnızca Gelir İdaresi Başkanlığı ile anlaşmalı bankaların kartlarından alınabilir. Ayrıca, anlaşmalı bankaların internet bankacılığı ya da cep şube platformlarından da ödeme yapılabilir. Yine anlaşmalı bankaların şubelerinde ve vergi dairelerinin tümünde Değer Artış Kazancı Vergisi ödenebilir.
