Gelir İdaresi Başkanlığı, yaptığı düzenlemelerle 1 Ocak 2020 ve sonrasındaki dönemlerde mükellef grupları ile sektörler itibarıyla e-belge uygulamalarına geçilmesini kararlaştırdı. Bazı mükellefler ise brüt satış hasılatlarına göre bu uygulamalara geçiş yapacak.

Buna göre, 2018 hesap dönemi brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı) 10 milyon lira ve üzerinde olan mükellefler, 1 Ocak 2020'den itibaren e-fatura uygulamasına geçmek zorunda olacak. 2018 veya 2019 hesap dönemleri brüt satış hasılatı 5 milyon lira ve üzeri olan mükellefler için ise zorunluluk 1 Temmuz 2020'de başlayacak. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan (EPDK) bayilik lisansı dahil lisans alan mükellefler de 1 Temmuz'dan itibaren kapsamda olacak.

Komisyoncu ve tüccar olarak sebze ve meyve ticaretiyle iştigal eden mükellefler 1 Ocak'a kadar başvuru ve fiili hazırlıklarını tamamlayarak e-fatura uygulamasına geçecek.

Halihazırda e-fatura uygulamasına dahil olanlar 1 Ocak'ta, bu tarihten sonra e-faturaya geçenler ise e-fatura uygulamasına başladıkları tarihte e-arşiv fatura kapsamında işlem yapacak. Aracı hizmet sağlayıcıları, internet ortamında ilan yayınlayanlar ile internet reklamcılığı hizmet aracıları da 1 Ocak'tan itibaren e-arşiv fatura kapsamında olacak.

Pek çok sektör e-irsaliyeye geçecek

E-Dönüşüm çalışmaları kapsamında e-irsaliye uygulamasına da geçilecek. Buna göre, EPDK'den lisans alan mükellefler, alkollü içecek, gazoz ve meyve suyu üreticileri, maden üretimi faaliyetinde bulunanlar, şeker imali gerçekleştirenler, demir ve çelik sektörü temsilcileri, gübre üreticileri gibi çok sayıda gerçek ve tüzel kişi 1 Temmuz 2020 itibarıyla e-irsaliye uygulaması kapsamına girecek.

Meyve ve sebze komisyoncusu ya da tüccarı olanlar için e-irsaliyeye geçiş tarihi ise 1 Ocak olacak. Bu mükellefler, yine yılbaşından itibaren e-müstahsil makbuzu uygulamasına da geçiş yapacak.

E-Fatura uygulamasına geçmek zorunda olan mükelleflerden, müstahsil makbuzu düzenleme zorunluluğu bulunanlar 1 Temmuz'da e-müstahsil makbuzu düzenleyecek.

Sinemalar e-bilet, bankalar e-dekont verecek

Şehirler arası tarifeli yolcu taşımacılığı faaliyetiyle iştigal eden D1 yetki belgeli işletmeler ise 1 Ocak 2021'e kadar, 2021'den sonra faaliyete başlayanlar da işe başladıkları ayı izleyen 4'üncü ayın başında e-bilet uygulamasına tabi olacak.

Yerli ve yabancı film gösteriminde bulunan sinema işletmeleri, 1 Temmuz 2020'de e-bilet uygulamasına geçiş yapacak. 1 Temmuz'dan sonra faaliyete başlayanlar da bu ayı izleyen 4'üncü ayın başına kadar uygulamaya dahil olacak.

Sigorta, emeklilik ve reasürans şirketleri Gelir İdaresi Başkanlığınca kendilerine iletilen sürelerde e-sigorta komisyon gider belgesi ve e-sigorta poliçesine zorunlu olarak girecek.

Başkanlık tarafından e-döviz alım ve satım belgesi uygulamasına zorunlu dahil olacağı belirtilen müesseseler kendilerine iletilen süre içinde e-belge uygulamasına geçecek.

Yine Başkanlıkça belirlenen bankalar da belirlenen süre içinde e-dekont uygulamasına zorunlu geçiş yapacak.

Riskli mükellefe e-belge şartı

E-Fatura uygulamasına geçmek zorunda olan mükellefler de hasılatlarına göre 1 Ocak'tan itibaren e-defter uygulamasının kapsamında olacak. e-Defterin kapsamına yılbaşından itibaren bağımsız denetime tabi şirketler ile 2018 yılında internet üzerinden mal ve hizmet satışı yapan ve brüt satış hasılatı 5 milyon lira ve üzerindeki mükellefler de girecek.

Öte yandan, yapılan analiz ve çalışmalar sonucunda riskli ya da vergiye uyum düzeyi düşük olduğu tespit edilen mükellefler, ciro ve sektörlerine bakılmadan kendilerine verilecek 3 aylık geçiş sürecinin ardından, zorunlu olarak e-fatura, e-arşiv, e-irsaliye, e-müstahsil makbuzu ve e-defter uygulamasına geçecek.

Bu çalışmalarla e-belge kullanan mükellef sayısının 140 binden 300 bine yükselmesi bekleniyor. Belgelerin elektronik ortama taşınmasıyla anlık izleme yapılarak, sahte veya yanıltıcı belge kullanımında azalış gerçekleşeceği tahmin ediliyor.