Kalandar nedir? Kalandar ne zaman kutlanır?
Trabzon'da ‘kalandar’ geleneği, asırlardır çeşitli eğlencelerle sürdürülüyor. Kalandar nedir? işte detaylar...
Karadeniz’in birçok yöresinde yeni yılın ilk günü kabul edilen 13 Ocak’ı 14 Ocak’a bağlayan gece ‘kalandar’ adı ile kutlanıyor. Her yıl yöre insanının ilginç kıyafetler giyip şenlik yaparak kutladığı ‘kalandar’ eğlenceleri; bu yıl koronavirüs tedbirleri kapsamında alınan kısıtlama kararları ile geçmiş yıllara nazaran sönük geçti. Trabzon’un Tonya ilçesinde de AK Parti İlçe Kadın Kolları üyeleri geleneği yaşatabilmek için bir araya geldi, ilçede komşularının kapılarına ‘çanta asma’ etkinliği düzenledi. Renkli görüntülere sahne olan etkinlikte, kadınların evlerin kapılarına astığı yöreye özgü el işi motifli çantalara, vatandaşlar, çeşitli hediyeler ve meyve koyup, ikramda bulundu.
‘KALANDAR’I ÇOCUKLARIMIZ YAŞASIN İSTEDİK’
Amaçlarının geleneği yaşatmak olduğunu söyleyen Tonya AK Parti İlçe Kadın Kolları Başkanı Emine Kurt, “Kalandar, Trabzon yöresinde kutlanan bir gelenek. Pandemi dolayısı ile alınan kısıtlama kararları neticesinde bu ‘kalandar’ buruk geçti. Ama biz geleneği sürdürebilmek açısından ilçe kadın kolları olarak çocuklarımızla beraber komşularımızın kapılarına çanta astık. Onlar da bize gönüllerinden kopan ikramlarını sundular. İstedik ki bu geleneği çocuklarımızda yaşasın ve gelecek kuşaklara aktarılsın. Umarım bir sonra ki ‘kalandar’lar daha neşeli ve sağlıklı geçer” dedi.
KALANDAR NEDİR?
Kalandar, Trabzon ve çevresinde hem Miladi takvime göre 14 Ocak'a denk gelen Rumi yılın ilk gününü hem de mahalli takvimde yılın ilk ayı olan ocak ayını tanımlamak için kullanılan terimdir. Trabzon'un çeşitli yörelerinde de Kalandar adetleri değişir. İnanışa göre, Kalandar sabahı, güneş doğmadan evdekilerden biri kalkar. Evin her tarafına su serper, mısır haşlar ve evdeki çocuklara yedirir. 'Rızık melekleri'nin evi ziyaret edeceği inancıyla tüm kapılar açılır. Kalandar gecesi, köyün çocukları, çeşitli tekerlemeler ve türküler eşliğinde horon oynar. Çocuklar, ev ev gezerek, kapıya iplere bağlı torbalar bırakır ve kuruyemiş, çikolata, meyve gibi yiyecekler toplar. Ayrıca ürkütücü kıyafetler giyilerek, gidilen evdeki çocukların korkutulması amaçlanır.