Prime dayanak teşkil eden gelir, çalışılan dönemlerde yapılan sigorta ödemelerinin brüt miktarını ifade eder. Bu, çalışanlara yapılan ek ödemeler ve maaşların genel adıdır. Ek olarak, çalışanların aylık maaşlarına eklenen ödemeler, prime dayanak gelir olarak kabul edilir. Bu ödemelere ikramiye, performans bonusu, ulaşım desteği ve mesai ücretleri gibi belirli ödemeler dahildir.
Ancak, bir ürün ya da hizmet karşılığında yapılan doğrudan ödemeler, evlenme yardımı veya kıdem ve ihbar tazminatı gibi ödemeler prime dayanak gelir kapsamına girmez. Bununla birlikte, kıdem tazminatları, emekli maaşları ve iş göremezlik ödemeleri gibi durumların ayrıntılı incelenmesinde prime dayanak gelir hesaplaması yapılır.
Prim Nedir?
Performansı ödüllendirmek ve motivasyonu artırmak amacıyla işverenler tarafından sunulan ek ödemelere prim denir. Bu, çalışanın hem miktar hem de kalite bazında gösterdiği başarıya göre belirlenen ek bir ücrettir. Bu sistem, temel maaşın üzerine eklenen ve çalışanları işlerine daha yoğun bir şekilde odaklanmaları için teşvik eden bir yapıdır.
Prime Dayanak Gelir (PDG) Nedir?
Prime dayanak gelirle ilgili araştırma yaparken sıkça PDG kısaltmasıyla karşılaşabilirsiniz. PDG, prime dayanak geliri ifade eder ve bu gelir; çalışanın bonusu, ikramiyesi, aylık maaşı ve benzeri ödemelerden oluşur. PDG, belirli bir alt ve üst sınırı olan bir kavramdır ve içerisine ikramiye, prim ve maaş gibi ödemeler dâhildir.
Prime Dayanak Gelir Hesaplama
Prime dayanak gelirin hesaplanması, günlük ücretin çalışılan gün sayısıyla çarpımıyla yapılır. Örneğin, asgari ücret için günlük minimum PDG 666,75 TL olarak belirlenmiştir. Buna göre, bir ay boyunca çalışan bir kişinin aylık PDG'si 20.002,50 TL olarak hesaplanır.
Brüt Ücret Nedir?
Brüt maaş, çalışanın aylık kazancının toplam brüt değeridir ve çeşitli kesintiler öncesindeki miktarını gösterir. Bu kesintiler; sosyal güvenlik primi, gelir vergisi, işsizlik sigortası primi ve damga vergisi gibi kalemleri içerir. Kesintiler yapıldıktan sonra kalan miktar net maaşı oluşturur ve çalışanın eline geçen, harcamalarda kullanabileceği miktarı ifade eder.
Prime Dayanak Gelir ve Brüt Ücret Arasındaki Fark
Prime dayanak gelir, brüt ücret anlamına gelmez. PDG içerisinde bonus ve prim gibi ödemeler yer alırken, brüt ücret bu kesintilerin yapılmadan önceki toplamıdır. Asgari ücretle çalışanlar için brüt asgari miktarı ifade eder.
Çalışanlara Yapılan PDG Ödemeleri
Sosyal Sigortalar Kanunu'na göre, prim, maaş, ikramiye ve benzeri ödemeler PDG kapsamındadır. PDG içerisinde asıl ücretler, ücretin eklentileri, ödeme şekli ve zamanına göre değişen ücret çeşitleri ve diğer ödemeler bulunur.
PDG Hesaplamalarında Dikkate Alınan Özel Durumlar
Bazı ödemeler belirli şartlar altında kısmen PDG'ye dâhil edilir. Örneğin, çocuk yardımı ve aile yardımı gibi ödemeler, belli koşullarda PDG hesaplamalarında dikkate alınır.
