Damacanadaki Tehlike: Buz Dağının GörünenKısmı

Son günlerde görsel ve yazılı basında tartışılan damacanalarındaki pislik insan sağlığını tehdit eden su kirliliğinin sadece görünen küçük bir kısmıdır.

Çünkü söz konusu olan damacana kirliliği canlılar tarafından oluşturulan biyolojik su kirliliğidir.

Oysa içtiğimiz su doğadaki kayaçlardan kimyasal olarak da kirletilebilmektedir.

Sudaki arsenik gibi zehirleyici veya normalden daha fazla miktardaki demir, bakır, kurşun, antimuan gibi çeşitli kanser hastalığına neden olan ağır metaller, insan sağlığını tehdit eden, kimyasal su kirliliğinin henüz açığa çıkmamış, toplum tarafından çok az bilinen, çok daha önemli bir diğer kısmıdır.

Dünya Sağlık Örgütü kimyasal su kirliliği konusunda tüm dünyayı uyarırken her gündaha da azalan temiz içme suyundaki kimyasal standartları da belirlemektedir.

Öte yandan AB'ye uyum süreciyle ilintili olarak 25 Şubat 2005'te yürürlüğe giren "İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkındaki Yönetmelik": bağlayıcı kararlar içermektedir.

Madde 14 — Yetkili mercilerce içme-kullanma sularına ilişkin olarak tüketicilere yeterli ve güncel bilgiler sağlanır ve bu doğrultuda Bakanlık bilgilendirilir.

Suların kalitesi hakkında, tüketicileri bilgilendirmek için üç yılda bir rapor yayınlanır.

Bütün bu bilgilerden sonra musluk suyu içmeyin kaynak suyu ve damacana suyu için!

Veya  damacanalar kirli musluk suyu daha temiz, musluk suyu için demenin bir anlamı var mı?

Şüphesiz hayır.

Musluk suyu da damacana suyu da temiz veya kirli olabilir.

Önemli olan suyu biyolojik ve kimyasal olarak modern tesislerde dünya standartlarına göre arıtabilmek ve temiz suyu tüketiciye şebekelerde veya damacalar da kirletmeden verebilmektir.

Elbette ki dünya standartlarına göre temiz su elde etmenin maliyeti de yüksektir.

Ancak geri kalmış toplumlarda halk içme suyunun kalitesini değil de fiyatını sorguluyorsa,  pasif muhalefet de suya yapılan zammı siyası bir fırsat olarak değerlendiriyorsa belediyelerin de temiz içme suyuna yapacağı yatırımlar oldukça cılız kalır.

Bu nedenle Türkiye de genel olarak musluk suları klasik yöntemlerle ve yalnızca biyolojik olarak arıtılmakta, kimyasal kirlilik sorgulanmadığı gibi kimyasal arıtmada yapılmamaktadır.

Özetle sağlığımız için biyolojik ve kimyasal yönden arıtıldığından emin olmadığınız suyu içmememiz gerekir.

Yasa gereği içerik açıklayıcı etiketi olmayan veya standartlara uymayan damacana ve pet şişelerini kullanmayınız.

Öte yandan biyolojik olarak arıtılmış ancak ve kimyasal olarak kirlenmiş veya ağır metallerce arıtılmamış musluk sularının da sorgulayıcısı ve takipçisi olun.

Çünkü vücudumuzda uzun süre biriken ağır metaller her türlü kanser hastalığının nedenidir.

Unutmayınız sağlıklı su, sağlıklı yaşam için elzem bir unsurdur.

Not: İnsan sağlığını etkileyen sudaki arsenik ve ağır metallerle ilgili eski yazılarımızı okuyarak bu konuda daha fazla bilgi sahibi olabilirsiniz.

Prof. Dr. Osman BEKTAŞ

obektas@ktu.edu.tr