Ahmet Külekçi
Trabzon'da Dangalaklar Cemiyeti!
Başlığa bakıp hemen ters yorum yapmayın,şaşırmayın.
1918’li yıllarda Trabzon’un Rus İşgali dönemimde kurulan “Trabzon Dangalaklar Cemiyeti” keşke bugünde kurulsa ve yaşatılsa...
İlk üyesi ben olurdum.
Yazıyı ön yargısız okuyun bana hak vereceksiniz...
Önüne gelenin dernek-vakıf-cemiyet kurduğu içi boş,amacı ve hedefi olmayan bir çok kuruluşlara taş çıkartırdı bu cemiyet..
Dangalaklar Cemiyeti’nin ortaya çıkışındaki en önemli sebep, I. Dünya Savaşı sırasında Trabzon ve civarında meydana gelen olaylar ve bu olayların en önemli safhası olan muhacirlikti.
Evini, yuvasını, toprağını ve her şeyini Trabzon’da bırakarak bu zorunlu göçe (!) dahil olan Trabzonlular, geri döndüklerinde farklı bir Trabzon bulmuşlar ve muhacirlik sefaletine, Trabzon’a döndüklerinde gördükleri başka sefaletlerde eklenince bir başka ekonomik ve sosyal buhranın içerisine düşmüşlerdi.
İşte bu yaşananlar, Trabzon’daki Dangalaklar Cemiyeti’nin ortaya çıkışının en önemli sebebidir. İşgal ve muhacirlik olaylarının toplumda meydana getirdiği maddi ama daha önemlisi manevi tahribat karşısında, hayatın menfiliklerini ciddiye almayarak ve bu şekilde sıkıntılarını düşünce bazında hafifletmeye çalışma fikri Dangalaklar Cemiyeti’nin kuruluşunu sağladı.
Aslında Dangalaklar Cemiyeti, işgale ve onun getirdiklerine karşı sivil bir karşı koyuş anlamı da taşımıştı.
İşgale ve muhacirliğin topluma yaşattığı kabusa karşı; muzipçe, ciddiye almadan, dert etmemeye çalışarak, üzüntüden uzak durarak, yaşananları dikkate almayarak ortaya konulan bir karşı koyuştu
Dangalak ifadesini biraz da Trabzonluların esprileri ve muzipliğinde aramak gerekir.
Cemiyete üye olanlar, devrin Trabzon’unun en kültürlü insanları idi.
Zaten cemiyete üye olmanın en önemli şartı, kültürlü olmak idi.
Cemiyete üye olanlar veya toplantılarına katılanlar, bir veya birkaç yabancı dil bilmekteydi. Üyelerin önemli bir kısmı bir veya birden fazla enstrüman çalabilmekteydi.
Cemiyete mensup olanlar, ceketlerinin yakalarına deriden yapılmış siyah bir kopça takardı. Bu kopça, cemiyete mensubiyetin işaretiydi.
Şu inceliğe bakar mısınız?
Şimdi nerede bu özellikler..
Şimdilerde ne dil bilmene gerek var,ne kültürlü olmana,ne müzikten anlamana nede sanatla uğraşmana..
Paran varsa,reklamını yapmak istiyorsan koy bir dernek yap şovunu..!
Trabzon’da bine yakın dernek var?
Çıksın biri desin ki “ben gerçek amaçlar doğrultusunda hizmet veriyorum..”
Lokaller kumar salonu olmuş,hedefler 180 derece sapmış,”biz” değil “ben” olgusu oluşmuş..
Ne yerel de bir direniş,tavır ve politika var..Ne de genel ülke sorunlarına yönelik bir duruş..
Herkes eşeği sağlam kazığa bağlama derdinde..
Herkes tiki kurnazlığı peşinde..
Şimdi beni anladınız mı?
Şimdi fark ettiniz mi 1918’de kurulan Trabzon’da Dangalaklar Cemiyetini niye yazdığımı