Kafeinsiz kahve, kahve çekirdeklerinden kafeinin özel işlemlerle çıkarılmasıyla üretilir. Bu süreçte, kahvenin kendine has güçlü aroması korunmaya özen gösterilir. Ancak, kafein severler için 'kafeinsiz' etiketi genellikle cazip gelmez.
Bir fincan kahvede ortalama 70-140 mg kafein bulunur ve günlük 400 mg kafein tüketimi kabul edilebilir olarak görülür; yani günde yaklaşık 5-6 fincan kahve içilebilir. Fakat kahvedeki kafein, kalp atışlarında hızlanma, uyku sorunları, sinirlilik, mide rahatsızlıkları gibi yan etkilere yol açabilir ve hamilelik ile emzirme dönemlerinde önerilmez.
Eğer çeşitli sebeplerden dolayı kafein tüketmek istemiyorsanız ve kahveden vazgeçemiyorsanız, kafeinsiz kahve iyi bir alternatif olabilir. Özellikle esansiyel tremor ve Huzursuz Bacak Sendromu gibi durumları olanlar için kafeinsiz kahve önemli bir seçenektir. Başlarda 'decaf' ürünlere mesafeli yaklaşan bir kahve tutkunu olsam da, kafeinsiz kahve hakkında yapılan araştırmaları okuyarak, bu ürünlerin beklediğimden daha iyi olabileceğini fark ettim.
Kafeinsiz kahve üretimi, 1905 yılında Ludwig Roselius'un benzen ve hidrokarbon kullanarak kahve çekirdeklerini işlemesiyle başlamıştır. Ancak bu yöntem toksik olduğu için terk edilmiştir. Günümüzde, kafeinin çıkarılmasında daha sağlıklı yöntemler tercih edilmektedir. Doğrudan kafeinsizleştirme yönteminde, çekirdekler buharla işlenip kimyasal çözücülerle yıkanır. Dolaylı yöntemde ise, kahve çekirdeklerine kimyasal maddeler dokunmadan, kafein yüklü su arındırılır. Her iki yöntemde de kavurma işlemi sırasında kimyasal çözücüler buharlaşır.
Swiss Water Process (SWP) ise tamamen su ve karbon filtrasyonu kullanılarak kafeinin çıkarıldığı bir yöntemdir. Bu yöntemde, kahve çekirdekleri sıcak suda aromalarını ve kafeinlerini bırakır, daha sonra bu su bir karbon filtreden geçirilerek kafeinsiz hale getirilir. SWP, organik kahve çekirdeklerini kafeinsizleştirmek için kullanılan ana yöntemdir.
Dünya genelinde en yaygın iki kahve çekirdeği türü Arabica ve Robusta'dır. Robusta'nın daha yoğun aroması olduğundan, kafeinsiz kahveler genellikle bu türden yapılır. Uygulanan işlemlere rağmen, kafein yalnızca %97 oranında çıkarılabilir, dolayısıyla kafeinsiz kahvelerde az miktarda kafein bulunabilir.
Kafeinsiz kahve, enerji verici etkisi azaltılmış olsa da, geliştirilmiş yöntemler sayesinde güçlü aromalarını koruyabilir. Kavrulma işlemi de kahvenin lezzetini etkileyen önemli bir faktördür. Kaliteli kafeinsiz kahve tükettiğinizde, lezzetinden ödün vermeniz gerekmez.
Kafeinsiz kahvenin plasebo etkisi ile uyanıklık sağlayıp sağlamayacağına dair yapılan araştırmalar, katılımcıların kafeinsiz kahve içtiklerini bilmeden daha iyi bilişsel aktivite gösterdiklerini ortaya koymuştur. Bu, kafeinsiz kahvenin beklenen faydaları sağlayabileceğini gösterir.
