Suriye’nin düşürdüğü askeri uçakla ilgili yeni bir ihtimal ortaya çıktı. Genelkurmay uçağın elektronik harp sistemleri kullanılarak düşürülme ihtimali üzerinde yoğunlaştı. Elektronik harp destek merkezi bu olasılığı mercek altına aldı

Akdeniz’de düşürülen Türk Askeri uçağına ait 9 kritik parçayı denizden çıkaran Genelkurmay Başkanlığı’nın, uçağın elektronik harp sistemi kullanılarak düşürülüp, düşürülmediği konusunda incelemelerine ağırlık verdiği öğrenildi.

Askeri kaynaklardan edindiği bilgilere göre, radar ikaz alıcısı gibi bazı parçaları inceleyen Ankara Elektronik Harp Destek Merkezi teknik çalışmalarını, uçağın elektronik harp sistemi kullanılarak düşürülüp düşürülmediği üzerinde yoğunlaştırdı. Aynı kaynaklar, incelemenin bu yönde yoğunlaşmasının altında, uçağın elektronik sistemlerinin tamamen devre dışı kalmasının ardından düşmesinin yattığını vurguladı.

Teknik inceleme yapılıyor

Teknik inceleme sonucunda uçağın füze veya uçaksavarla mı ya da elektronik harp sistemleri mi kullanılarak düşürüldüğü ortaya çıkacak.

Uçağın düşmeden önce elektronik sistemlerinin tamamen iptal olması, füze veya uçaksavar atışı sonucunda devre dışı kalması ya da elektronik harp sistemleri kullanılarak düşürülebilme ihtimallerini doğuruyor. Ancak Genelkurmay Başkanlığı’nın daha önce yaptığı açıklamada, “Malzemeler üzerinde petrol türevi herhangi bir yangın başlatıcı ve hızlandırıcı madde profiline, organik ve inorganik patlayıcı madde artığına ve herhangi bir mühimmata ait olduğu değerlendirilen bir bulguya rastlanmamıştır” ifadelerini kullanması, uçağın elektronik harp sistemleri kullanılarak düşürülme olasılığını güçlendiriyor. Bu olasılık da Suriye’nin dışında bu teknolojiye sahip Rusya ve İsrail gibi ülkeler üzerinde de kuşku uyandırıyor.

Arınç söylemişti

Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, denizden çıkan 9 kritik parçanın her birinin ilgili birimler tarafından elektronik incelemelerle karşılaştırılarak, özellikle bazı parçaların Ankara Elektronik Harp Destek Merkezi koordinesinde incelendiğini belirtmişti. Arınç, uçak enkazından çok önemli sayılan malzemelerden radar ikaz alıcısı ve sağ motor kompresör giriş kısmı, kuyruk kısmı, sağ, sol motor kompresör kısmı, sağ dış kanat, sağ kanatçık bölgesi gibi malzemelerin başarılı şekilde çıkarıldığını bildirmişti. Arınç gazetecilerin, “Uçak enkazından 9 kritik parçanın çıkarılması, uçağın düştüğü veya düşürüldüğü yönünde bir şey söylüyor mu?” sorusuna, “Hayır” yanıtını vermişti. İncelemelerin devam ettiğini, elde edilen malzeme listesinin elinde olduğunu belirten Arınç, “Bunların önemli olduklarını ve özellikle olmazsa olmaz sayılabilecek 9 kritik malzemenin bulunduğunu söyleyebilirim” demişti. Uçağın çıkarılan parçalarını içeren listeden örnekler sayan Arınç, kokpit ön sperliği, 41 adet muhtelif küçük parça, plastik küçük havalandırma borusu gibi malzemelerin çıkarıldığını ifade etmişti.

İran ABD uçağı düşürmüştü

Amerikan ordusunun 2003 yılında Irak’ta elektromanyetik silahları kullandığı biliniyor. ABD bu silahlarla Irak elektronik sistemlerini bozmak ve yok etmek amacını taşıyordu. Silahlar yüksek güçte mikro dalgalarla hedefleri etkisiz hale getirebiliyordu. En son İran, geçtiğimiz yıl aralık ayında ülkenin doğusunda düşürdüğü RQ-170 tipi insansız ABD casus uçağının görüntülerini yayınlamıştı. Görüntülerle birlikte verilen haberde uçağın, elektronik muharebe sistemleriyle indirildiği için fazla zarar görmediği belirtilmişti. ABD ve İran dışında Rusya, Çin ve İsrail’in de elektronik harp sistemleriyle uçak düşürecek teknolojiye sahip olduğu biliniyor.

Elektronik harp nedir?

Elektronik harp (EH), elektromanyetik yayınların algılanması ve teşhis edilmesi ile bu enerjinin düşman tarafından kullanılmasının engellenmesi veya etkisinin azaltılması, dost kuvvetlerin etkin olarak yararlanmasının sağlanması işlevlerini kapsıyor. EH temel olarak üçe ayrılıyor: Elektronik Destek (Electronic Warfare Support), Elektronik Atak (Electronic Attack) ve Elektronik Koruma (Electronic Protection). Elektronik Destek, sinyallerin tespit edilmesi, yerlerinin belirlenmesi ve düşman haberleşme ve radar sinyallerinin dost kuvvetlerin çıkarları doğrultusunda kullanılmasını içeriyor. Komutanın acil ihtiyaçları doğrultusunda, düşmanın niyetinin anlaşılması ve tehditle ilgili bilgilerin toplanması amacına hizmet ediyor. Elektronik Destek faaliyetleri Elektronik Atak, Elektronik Koruma ve diğer taktik faaliyetlerdeki anlık kararlar için bilgi kaynağı oluyor. Elektronik Atak, elektromanyetik enerji kullanarak bozmak, zarar vermek, karıştırmak amacını içeriyor. Düşman etkinliğinin azaltılması ve etkisiz hale getirilmesi işlevini de yerine getiriyor. Elektronik Karıştırma, düşman cihazlarının etkinliğinin zayıflatılması amacıyla, Elektronik Aldatma düşmanı şaşırtmak, yanlış yönlendirmek amacıyla ve Elektronik Etkisizleştirme düşman cihazlarına geçici veya kalıcı hasar vermek amacıyla yapılan elektromanyetik yayınlar. Elektronik Koruma, personel, yetenek veya ekipmanların dost ve düşman haberleşme veya radar sinyallerinden kaynaklanan enerjilerden dolayı EH kabiliyetlerinin azalmasının veya yokolmasının engellenmesini amaçlıyor. İyi elektromanyetik önlemler düşman ataklarına karşı koymak için başarılı bir savunma oluşturuyor.

ASELSAN 1984’te başladı

Aselsan elektronik harp sistemleri konusunda 1984 yılında çalışmaya başlayarak, bu güne kadar geniş bir ürün yelpazesi oluşturdu. Türkiye, elektronik harp konusunda kendi tasarımını ve üretimini yapan dünyanın önde gelen ülkeleri arasına girdi. Aselsan’ın geliştirdiği JAMINT Serisi, değişik frekans bantlarında ve platformlarda geliştirilen Karıştırma Sistemi Serisi Elektronik Atak amaçlıdır. Geliştirilen değişik sistemlerin bir bölümü haberleşme sinyallerinin karıştırılmasına, bir kısmı da radar sinyallerinin karıştırılmasına yönelik.

Geçtiğimiz aylarda ise HAVELSAN tarafından Kore Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri için gerçekleştirilen Elektronik Harp Test ve Eğitim Sahası’nın teslimatı yapılmıştı. HAVELSAN’a önemli referans sağlayan ve Türkiye ekonomisine 100 milyon dolar ihracat girdisi sağlayan projenin bir benzeri Pakistan için tasarlanıyor.