Kışlık ayakkabı alırken dikkat!
Soğuk kış günleri yaklaşırken, yazlık ayakkabılara göre kapalı ve daha sert malzemeden yapılan kışlık ayakkabıların seçiminde dikkatli edilmesi gerektiği bildirildi.Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Recep Akdu
Soğuk kış günleri yaklaşırken, yazlık ayakkabılara göre kapalı ve daha sert malzemeden yapılan kışlık ayakkabıların seçiminde dikkatli edilmesi gerektiği bildirildi.
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Recep Akdur, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ayak sorunlarının önemli bir kısmının sağlıksız ayakkabılardan kaynaklandığını kaydetti.
İyi tasarlanmayan ve sağlıklı malzemeden yapılmayan ayakkabıların ayak terlemesi ve kokusu yanında ayak, topuk, baldır ve bel ağrısıyla çabuk yorulma gibi işlevsel bozukluklar yol açtığını anlatan Akdur, bu tür ayakkabıların aynı zamanda basış bozukluğu, bilek burkulması, tırnak batması, mantar, nasır, deri çatlakları, damar hastalığı ve ayakta şekil bozukluğu gibi birçok sağlık sorununa neden olduğunu bildirdi.
Ayakkabı seçerken ekonomiklik, dayanıklılık ve şıklık kadar ayak sağlığına uygunluğun da göz önünde bulundurulması uyarısında bulunan Akdur, şunları söyledi: "Bu konuda gösterişten çok sağlığa önem verilmesi gerekir. Çünkü günlük yaşamda kilolarca basınca maruz kalan ayaklarımızı sakatlanma ve incinmeye karşı ayakkabılar korur.
Oysa ayakları korumak bir yana bazı ayakkabıların kendisi sakatlıklara neden oluyor. Bu bakımdan, çoğunlukla kapalı ve sert malzemeden yapılan kışlık ayakkabı yazlık ayakkabıya göre daha önemlidir. Bu nedenle kışlık ayakkabı alırken daha dikkatli olmak gerekir." Bilinçli ayakkabı seçiminin ayak sorunlarını önlediği gibi, bazı sağlık sorunlarını da önlediğine dikkati çeken Akdur, "Şık ve gösterişli ayakkabılar ne yazık ki pek sağlıklı olmuyor.
Şıklık adına ortaya konulan yüksek topuklu, dar ve sivri burunlu ayakkabılar ayak sağlığı açısından pek çok sakıncayı da beraberinde getiriyor" diye konuştu. Bu tür ürünlerin genellikle kadınlara sunulduğunu, araştırmaların, ayak sağlığına ilişkin sorunların çoğunlukla kadınlarda görülmesinin yüksek topuklu ve dar burunlu ayakkabı kullanımına bağlı olduğunu ortaya koyduğunu anlatan Akdur, şunlara dikkati çekti:
"Çünkü yüksek topuklu ve ince burunlu ayakkabılar ayakta hem işlev hem de şekil bozukluğuna neden oluyor. Örneğin, sivri burunlu ayakkabı parmakları uca doğru toplayarak üst üste bindirir. Bu da zamanla parmakların doğal duruşunu etkileyerek tıpta 'hallux valgus' diye adlandırılan ayak başparmağı bozukluğu ya da ayak başparmağında çıkıntıya, kalıcı şekil bozukluklarına neden olur.
Sivri burunlu ayakkabı giyilmesi, hastalığın hem oluşmasında hem de ilerlemesinde büyük katkı sağlar. Halluks valgus kadınların yüzde 40'ından fazlasında görülürken, kadınları erkeklere göre 10 kat daha fazla etkilemektedir.
Bu durum kalıtsal yatkınlığın yanında özellikle yüksek topuklu, yani 3.5-4 santimetreden daha yüksek ve sivri burunlu, ayakları sıkan,
parmakları üst üste bindiren ayakkabı giymeye bağlıdır." Dar kalıplı, üstü basık, sivri burunlu, yüksek topuklu ayakkabıların ayak sağlığı açısından uygun olmadığının altını çizen Akdur, sağlıklı bir ayakkabının ayak bileğinden başlayarak parmaklara kadar tüm kemiklerin, eklemlerin, bağların ve yumuşak dokuların oluşturduğu karmaşık yapının uyum içinde çalışmasına olanak tanıyacak rahatlıkta olması gereğine işaret etti.
BUNLARA DİKKAT
Ayaklarda oluşacak dengesizliklerin dizlere, tüm omurga sistemine etki ettiğini anlatan Akdur, ayakkabı seçerken dikkat edilmesi gereken hususları şöyle sıraladı:
"Öncelikle ayağın şekline uygun ayakkabı seçmeye özen göstermek gerekir. Herkesin ayağının anatomisi farklıdır. Ayakkabının ayağa uygun olması çok önemlidir. Ayağın anatomik yapısına uymayan, bol ya da sıkı ayakkabı giymek sakıncalıdır. Ayağa tam uyan numara alınmalı, kesinlikle sonradan genişler düşüncesiyle dar ayakkabı alınmamalıdır.
Ayakkabı kan dolaşımını engellemeyecek rahatlıkta olmalı ve parmakla ayakkabının ucu arasında yarım santim boşluk kalmalıdır. Kişiye göre ayarlanabilir olması nedeniyle bağcıklı ayakkabılar tercih edilmelidir.
Ortopedik ayakkabılar taşıyıcı noktaları desteklediği için vücudun rahat taşınmasını sağlayarak, omuriliğin duruşunu destekler, yürüyüşü rahatlatır ve kişinin yorulmasını geciktirir. Bu nedenle sadece ayak için değil, vücut için de faydalıdır.
Yüksek topuklu ve ince burunlu ayakkabı giyildiğinde ise dengede durmak için beden öne eğilir ve yürüyüş zorlaşır. Kişi çabuk yorulur.
Ayakkabının ayakla temas eden kısımlarının doğal malzemelerden imal edilmiş olması çok önemlidir. Özellikle ayakkabıların saya denilen üst bölümü doğal deriden imal edilmiş olmalı ve bu kısımlarda sentetik malzeme kullanılmamalıdır. Ayakkabının üzerinde ne tür deriden üretildiğini anlatan kullanma talimatı bulunmalıdır.
Topuklu ayakkabılar mümkün olduğunca geniş tabanlı olmalı, topuk yüksekliği de 3.5-4 santimetreden yüksek olmamalıdır.
Ayak ağrıları ihmal edilmemelidir. Kalıcı ağrı varsa mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır."