Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Orman Fakültesi Orman Endüstri Mühendisliği Bölümü'nün, ülke çapında 87 mobilya işletmesinde yaptığı çalışmayla sektörün en büyük sorununun, kalifiye eleman yetersizliği olduğu belirlendi.

Orman Endüstri Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Abdülkadir Malkoçoğlu, Türkiye'de mobilya endüstrisinin son yıllarda daha çok bilgi, sermaye ve yoğun yapıyla geliştiğini söyledi.

Bu dönüşümdeki en önemli unsurun, özellikle Gümrük Birliği sonrası mobilya endüstrisinin küreselleşme süreci yaşaması olduğunu vurgulayan Malkoçoğlu, "Türkiye'de mobilya sektöründe TÜİK'in 2012 verilerine göre, girişimci sayısı 31 bin 89, çalışan sayısı ise 151 bin 904 olarak belirtilmektedir. Ayrıca perakende sektöründe de çalışan sayısının 100 bin olduğu tahmin edilmektedir" dedi.

Sektörün 2013 yılı verilerine göre 214 ülkeye 1,9 milyar dolar ihracat, 114 ülkeden ise 817 milyon dolar ithalat gerçekleştirildiğini belirten Malkoçoğlu, mobilyacılığın, 2001'den bu yana sürekli artan ihracat değeriyle dış ticaret açığı olmayan sayılı sanayi sektörlerinden olduğuna işaret etti.

Malkoçoğlu, bu veriler ışığında üniversite olarak çalışma yaptıklarını ifade ederek, çalışmada, Türkiye mobilya endüstrisinin büyük, orta ve küçük ölçekli işletmelerinin yapısı ve sorunları araştırılarak çözümler önerildiğini anlattı.

Çalışmanın Türkiye genelinde 42 büyük ölçekli ve 45 KOBİ işletmesiyle anket üzerinden yapıldığını anlatan Malkoçoğlu, "Çalışmada, işletmelerin sorunları, üretim, tasarım-pazarlama-tanıtım, gümrük birliği ve rekabet olarak dört kısımda incelendi. Üretimde karşılaşılan sorunlarda, büyük ölçekli işletmelerde öncelikle kalifiye eleman eksikliği çıkmış, onu bir miktar düşük değerde enerji maliyetinin yüksekliği ve işçilerin dikkat eksikliği izlemiştir. KOBİ'lerde ise öncelikli olarak kalifiye eleman ve enerji maliyetinin yüksekliği çıkmıştır. İşletmelerde eleman ihtiyacı duyulan bölümlerde öncelikle tasarım çıkmış, onu çok az düşük değerlerle pazarlama, Ar-Ge, kalite kontrol ve üretim izliyor. KOBİ'lerde ise bölümlerin hepsinde eleman ihtiyacı öne çıkıyor" diye konuştu.

Çözüm için devlet-sanayi-meslek odaları iş birliği

Malkoçoğlu, işletmelerin rekabetteki avantajlı unsurlarının ise ürün kalitesi ve yeterli ürün çeşidi olarak belirlendiğini kaydetti.

İşletmelerin zamanla kurumsal, fiziksel yapılanma, teknolojik imkanları ve büyüklüklerinin artırılmasıyla önemli gelişmeler ortaya koyduğunu vurgulayan Malkoçoğlu, "Çalışmaya göre, mobilya endüstrisinin en önemli sorununun kalifiye eleman yetersizliği olarak belirlenmiştir. Bunu, enerji, yasa ve yönetmeliklerdeki eksiklikler, ham madde ve finansman yetersizliği ile tasarım sorunları izlemiştir. Bunların giderilebilmesi veya azaltılabilmesinin, üniversiteler, meslek yüksekokulları, orta eğitim kurumları gibi devlet-sanayi-meslek odaları iş birliği ve bunun sürekliliğiyle sağlanabileceği ortaya konulabilir" ifadelerini kullandı.