Ürdün'ün başkenti Amman'a yakın bir bölgede sinkrotron ışıması kaynağı tesisinin kurulması için İsrail, İran, Türkiye ve Ürdün'ün 5 milyon dolar kaynak verdiği belirtildi.

BM Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü'nün (UNESCO) dün internet sayfasındaki duyurusuna göre, Ortadoğu'da hızlandırıcılara dayalı araştırma yapma ve teknoloji geliştirilmesine yönelik SESAME projesinin hayata geçirilmesi için bu dört ülke ortak finans sağladı. UNESCO'nun açıklamasında bu tür ortak projelerle aynı zamanda Ortadoğu'daki ülkeler arasında bilim ve kültür köprüsünün kurulmasının amaçlandığı belirtildi.

MISIR'IN YERİNİ İRAN ALDI
UNESCO'nun sinkratron ışıması kaynağı tesisinin kurulması girişimi 2003 yılına kadar dayanıyor. Başlangıçta proje Türkiye, İsrail, Ürdün ve Mısır'ın öncülüğünde gerçekleştirilecekti. Ancak Arap Baharı sonra Mısır'daki iç karışıklık nedeniyle bu ülke projeden çekilmek zorunda kaldı. Bunun üzerine Mısır'ın yerine projeye İran dahil edildi.

SESAME projesinin planlandığı toplantıya katılan İsrailli fizikçi Prof. Eliezer Rabinovici, "Bu proje sermayenin sınır tanımadığına en iyi örnek" dedi.

İsrail Yüksek Eğitim Konseyi'nin bütçe sorumlusu Moşhe Vigdor da, "Söz konusu ülkeler olmadan projenin hayata geçmesi imkansızdı" sözleriyle duygularını ifade etti.

ABD ve AB'DEN DESTEK
100 milyon dolara mal olacak SESAME tesisinin inşası için altyapı malzemelerini Almanya sağladı. İsrail, İran, Türkiye ve Ürdün'ün yanı sıra, projenin hayata geçirilmesi için ABD ve AB de 15 milyon dolar bağışladı.

Hızlandırıcılara dayalı araştırma yapma ve teknoloji geliştirilmesine yönelik sinktrotron ışınım tesislerinden dünya genelinde 60 tane bulunuyor. Ancak Ortadoğu'da ilk kez böyle bir tesis kuruluyor.