“Trabzon’da ilk köy müzesi Elmaalan’da kuruluyor” yazıma pek çok okur katkı ya da eleştirisi ile katıldı. Eleştirilerin odak noktası; Köy Pazarımızdan hiç söz etmediniz. Okurlar haklıydı. Eski okul alanında Holefterli kadınların kurduğu köy pazarını bu kadar anlatırlar da bizim yazmamamız olmazdı. Pazar günleri, Holefter merkezinde olan okulun bahçesinde kurulan pazarda, komşu köylerde yaşayan ve geçimini çiftçilik yaparak sağlayanlar, doğal koşullarda yetiştirdikleri ve tükettiklerinden ihtiyaç fazlasını, satış için hazırladıkları ürünlerini sergiliyorlar. Köy Pazarı pandemi (covid 19) döneminde, salgın tedbirleri için kurulamıyor bir süredir.

Holefter – Ligene köy pazarı

Arsin Belediyesi Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı (DOKA) desteği; Doğa-Tarih’in (STK) katkısı ile Holefter’in eski okulu ve bahçesinde kurulan köy pazarı alanını ve sokaklarını, Yüksek Mimar Sedat Türkmen ve KTÜ’den peyzaj mimar Doç. Dr.Ertan Düzgüneş koordinasyonundaki bir ekibe tasarlattı. Hocalar, eski okul ve çevresindeki alanda, etkin kullanımı sağlamak için, birden fazla işleve yer vererek planladılar.

Planladılar da ne oldu?

Planlamada, okulun önünde birbirinden bağımsız satış stantlarının yerine, üstü kapalı ahşap malzemeden oturma ve satış stantlarından oluşan örtülü birimler ilk göze çarpan oluyor. Böylelikle yağmurlu veya güneşli havalarda gerek dinlenme, sohbet etme, yöresel tatları deneyimleme (yeme-içme) imkânı da ihmal edilmemiş. 365 gün açık olacak Köy müzesi ve Kültür Merkezini ziyaret edecek çevre halkı ve dışarıdan gelecek ziyaretçiler, merkezle bütünleşmiş ve Pazar günleri açılan köy pazarında yöreye ve Arsin’e has ürünler ve tatların satışı gerçekleştirilebilecek. Eski okul, yeni Müze, Kültür merkezi, Kütüphanenin bahçesinde oluşturulan çok amaçlı etkinlik alanı, Pazar dışında özellikle yaz dönemlerinde açık alan toplantı, konferans vb. etkinliklerin de topluca gerçekleştirilebilecek bir alan olacak. Pazar ve çok amaçlı etkinlik alanın bir köşesine, Trabzon için önemli bir şahsiyet, değer ve Arsin belediye başkanı sayın Sait Gürsoy beyinde akrabası olan , eğitimci Cudibey’in günümüzde yıkılmış olan evinde bulunan taş fırın da bu alanda yeniden kurulacak. Fırın, aktif hale getirilerek, ziyaretçilere taze fırın ekmeği vd yerel tatları sunmak üzere işlevlendirilecek.
Holefter köy pazarı ve kültür merkezi, cıvar köylerin kadınları ve kadınlara her zaman destek veren beyleri sayesinde Trabzon’da yıldızı parlayan önemli bir kültür ve sosyo ekonomik cazibe merkezi olmaya aday.

Kelebek etkisi

Funda Çuvalcı’nın anne köyü Holefter. Çocukluk anılarında çok değerli yer tutuyor. Çuvalcı’da zihninde basit bir soru, “Pazar” fikrini doğurmuş; Batı illerinde gördüğümüz köy pazarları bizde neden yok? Çuvalcı’nın kendine sorduğu bu soru, ilk pazarın doğmasına neden olmuş. Pazarın ilk günü, ilk saatler, ilk aracın gelişi ve ilk satış anılarında en değerlisi olarak yer alıyor.

Pazarı bir de Funda Çuvalcı’dan dinleyelim

“Pazarımızda her hafta yarmalı mısır sarması, pileki taşında pişmiş mısır ekmeği, gocaman gerdanı, baklava, su börekleri, pazılı böreklerimiz, keteler pişiren, gözleme açan bayanlarımız pazarın yıldızlarıdır. Yıldız kadınlar ziyaretçilerimizin pazarda açlıklarını gideriyorlar. Kesme makarnalar, erişteler, tarhanalar da tezgâhlarda yerini alıyor. Sebzelerimiz doğal gübre (hayvan gübresi) ile yetiştiriliyor. Nenelerimizden kalan tohumlar korunarak üretiliyor. Yetiştirdiğimiz fideleri de satıyoruz. Mis kokulu domates çeşitlerimiz, yerli mısır da iddialıyız. Kışlık çorbalık mısır unu, turşular, reçeller, sirkeler... Köyümüzdeki meyveleri çok iyi değerlendiriyoruz. Reçeller, marmelatlar, meyve kuruları… Her evde mutlaka sirke kurulur. Meyveler de elma, armut, incir, mandalina, portakal, limon, karayemiş; marketlerden alınan mandalina ve portakallarımız da çok farklı aroması var. Bunu deneyen farkı anlıyor. Bu yıl 400kg mandalina, 150kg portakal, 240kg da kiviyi il dışı müşterilerimize gönderdik. Meyve ağaçlarımızı aşıldık, yeni fidanlarla çoğaltmaya başladık. Yeni yıl hediyeli olarak reçel, sirke, fındık, peynir ve tereyağından oluşan paketler yaptık ve isteyenlere paketlerin satışını gerçekleştirdik.”
Son söz; Pandemi kısıtlamaları sona ermesi ile Pazar projesi Arsin Belediyesi ile hayata geçecek. Arsin’de fark yaratacak köy pazarı ile değer yaratacak. Tebrik ederim Funda Çuvalcı, tebrik ederim Muhammet Sait Gürsoy.