Prof.Dr. Osman Bektaş

Prof.Dr. Osman Bektaş

2022 yılı Trabzon-Rize-Ordu deprem karnesi: Heyelanlar-Kaya düşmeleri

Günümüzdeki gerek yatay hareketler, gerekse düşey yükselme hareketleri, Doğu Karadeniz Dağlarının aktif tektoniğine, başka deyişle depremselliğine, heyelan ve kaya düşmelerine sebebiyet verir.

Kandillinin 2022 yılında, Doğu Karadeniz Bölgesinde, batıdan doğuya doru kayıt ettiği 4 den küçük mikro depremler aşağıdaki haritada görülmektedir.

2 büyüklüğündeki bir mikro deprem bir futbol sahası kadar alanın kırıldığını, 3 büyüklüğündeki bir deprem ise bunun 10 katı, 4 büyüklüğünde ise 100 katı daha büyük bir kırık alanını işaret eder.
Bölgenin güneyinde ve kuzeyinde sırasıyla, Kuzey Anadolu Fayı ve Karadeniz Faylarına ait farklı büyüklükte depremler izlenmektedir.

2022-yili-trabzon-rize-ordu-deprem-karnesi-heyelanlar-kaya-dusmeleri.jpg

Şekil: 2022 yılına ait depremsellik haritası.

DEPREM-HEYELAN-KAYA DÜŞMESİ İLİŞKİSİ

Uluslararası çalışmalara göre 4 den büyük depremler doğrudan heyelanlara neden olurken daha küçük mikro depremler dolaylı yoldan heyelan oluşumuna katkı sağlarlar.

Aşırı yağış, dik toğarafya gibi coğrafik koşullar yanı sıra yamaç dengesini bozan dağların dikey yükselmeleri, faylı-kırıklı yapılar gibi jeolojik unsurlarda heyelan oluşumuna katkı sağlayan diğer faktörlerdir.

2022-yili-trabzon-rize-ordu-deprem-karnesi-heyelanlar-kaya-dusmeleri-002.jpg

Şekil: Mikro depremlerin heyelan oluşumu üzerindeki etkisini anlayabilmek için aşağıdaki 1964-2022 yıllarına ait mikro deprem haritasına bakınız. Bu depremler kuzeyde Karadeniz Fayı, güneyde Kuzey Anadolu-Kuzeydoğu Anadolu Fayları tarafından üretilmiştir.

FAYLARI ÜZERİNDE YÜKSELEN TRABZON DAĞLARI: DEPREMLER-HEYELANLAR-KAYA DÜŞMELERİ

Trabzon ili en az dört yüz bin yıldan beri yılda 0,6 mm yükselen 6 eski sahil düzlükleri (denizel taraça) üzerinde kurulmuştur.

Eski sahil düzlükleri sahil oluşum yaşı ve yükselme hızlarını veren denizel çakıl ve fosiller içerirler.
Dikey yükselme yanında Doğu Karadeniz Dağları birkaç mm yatay olarak kuzeye, Karadeniz üzerine doğru itilir.

Ancak, sürekli yükselen dağlar gravite (yerçekimi) etkisiyle kuzeye doğru çökerek normal faylara ve heyelanlara, kaya düşmelerine neden olur.

Özetle, gerek günümüzdeki yatay hareketler, gerekse düşey yükselme hareketleri, Doğu Karadeniz Dağlarının aktif tektoniğine, başka deyişle depremselliğine, heyelan ve kaya düşmelerine sebebiyet verir.

3.jpg

Şekil: Dikey yükselerek kuzeye Karadeniz üzerine itilen ve yerçekimi nedeniyle çökerek heyelanları oluşturan hareketler Doğu Karadeniz’in aktif tektoniğini, depremselliğini oluşturur.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
Haberlerde yapılan yorumlarda Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan yorumlar onaylanmamaktadır.
3 Yorum
  • Arakli / 26 Ekim 2023 Perşembe 07:23

    Degerli Bilim Insani!
    Araklida tas tas üstünde kalmayacak!
    (Boklu Dere)Havzasinin deltasına yapılan tüm Binalar cokecek.
    Deniz Sahillerini dolguyla (BETON CÖPLE)DOLDURULUM YERLESIME ACILMASI CINAYETE DAVETIYE CIKARMAKTIR.Kimin umurunda Ölen Ölür kalan saglar bizimdir.
    Sahil yolunun yapilis güzergahı rezaletin fotoğrafı gibi.
    Saygilarimla.

    Yanıtla (0) (0)
  • EDA ERDEM / 23 Ekim 2023 Pazartesi 17:02

    Sera Gölünü de aynı sisteme bağlı olarak düşünebilir miyiz ,ayrıca bugün açılan TRABZON otogarının konumu hakkında fikirleriniz nedir? dere yatağında yapılması risk taşır mı?

    Yanıtla (0) (0)
  • Atacan. / 23 Ekim 2023 Pazartesi 12:40

    Sayın hocam, daha önce deprem konusunda yazdığınız yazılarda deprem konusunda bazı yorum yazanlar bilimsel tabanızı sorgulamışlardı. İlgili kişilere kapak olmuş. Elinize sağlık. Yandaş ak kafaların yetkinlikleri sorgulanır olduğundan eleştiri ve bilimsel verilere hiç tahammül edemezler. Sizlerden Ordu Giresun havaalanının kaya dolgusunun vasıfsız malzeme ile yapıldığı için deniz suyu ile etkileşerek çöküntü oluşturup oluşturmadığı ile ilgili tesbitlerinizi bekliyoruz.

    Yanıtla (0) (0)
Prof.Dr. Osman Bektaş Arşivi

Trabzon Valiliği'ne açık mektup

08 Ağustos 2023 Salı 17:57

Zorunlu açıklama

02 Mart 2023 Perşembe 15:38

Doğu Karadeniz bölgesi depreme hazır mı?

17 Ağustos 2022 Çarşamba 14:14

Sahil dolgularının akıbeti?

18 Mayıs 2022 Çarşamba 11:52