Trabzon havaalanı pisti deniz dalga erozyonu ve pist yamacı kitle kaymaları tehditti altındadır.
Tehdittin önemi pistin batısından doğusuna doğru artmaktadır.
Pist yamacında askıda kalan uçak kazasında olası pilot hatası veya motor arızası kadar Karadeniz’in hırçın dalgalarının daralttığı pist alanında rolü vardır.
Pistin güvenliğini sağlayacak konuyla ilgili önleyici mühendislik çalışmaları havaalanın kapatılmasını gerektirmez.
PİST ALANIN JEOLOJİK ÖZELLİĞİ
Pistin bulunduğu zemin denizel taraça ( yükselmiş eski deniz yatağı düzlüğü) üzerinde yer alır.
Denizel taraçaların düz kısmı eski eski deniz yatağını, yamaç kısmı ise eski sahil yüksekliğini belirler.
Bölgede 0-250m kotları arasında izlenen basamak şeklindeki 6-7 denizel taraçaların Trabzon’un karaya doğru eğimli Karadeniz Fayı üzerinde yavaşça yükselmesiyle oluşturulduğu düşünülmektedir.
Yükselmeyi fayla sağlayan aktif tektonik hareketler bölgenin depremselliğine neden olmaktadır.
Yükselmiş en genç denizel taraça KTÜ Sahil Tesislerinin bulunduğu düzlük alandır.
Daha üst kotta yer alan ve daha yaşlı olan Trabzon Havaalanın bulunduğu taraça ise yaklaşık 124 bin yıl önceki yükselmiş eski deniz yatağına karşılık gelir.
Pist taraçasının denize bakan yamacı sürekli olarak deniz dalga erozyonuyla ve yamaç kitle kaymaları ile karaya doğru aşındırılmakta pistin güvenliği tehdit edilmektedir.
PİST ALANIN BATI KISMI
Pistin en güvenli bölgesi olup, pist yamacı kitle kaymalarını önlemek amacıyla Trabzonspor Tesisleriyle KTÜ Sahil Tesisleri arasında bir istinat duvarı inşa edilmiştir. Ancak KTÜ Sahil Tesisleri girişi ile Ahmet Suat Özyazıcı Stadı arasında istinat duvarı olmadığından yarım ay şeklinde kitle hareketleri ve açılma çatlakları izlenir.
PİST ALANIN ORTA KISMI
Pistin batı tarafından gelen İstinat duvarı Trabzonspor Tesislerinin doğusuna devam etmediğinden pist yamacının bu kısmında açılma çatlakları ve kitle kayma olayları yaygın bir şekilde izlenmektedir. Bu bölgedeki yamaç deformasyon yapıları pistin güvenliğini önemli ölçüde tehdit etmektedir.
PİST ALANIN DOĞU KISMI
Pist alanının en tehlikeli ve en dar bölgesidir. Karadeniz’in hırçın dalgaları özellikle kış aylarında pist yamacının altını sürekli oymakta üste kitle kayma olaylarına neden olmaktadır.
Sonuçta kıyı erozyonu karaya doğru olduğundan pist alanın genişliği sürekli olarak daralmaktadır.
Son yaşanan uçağın pistten çıkıp pist yamacında asılı kalması olayının en önemli nedenlerinden biri olan olası pilot hatası veya kötü hava koşullarından kaynaklanan olumsuzlukları giderebilecek genişlikte pist alanın bulunmamasıdır.
ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER
- Pist alanı yamacının orta kısımları istinat duvarı güvence altına alınmalıdır.
- Pist alanın doğu kısmında sahil dalga erozyonunu önleyici çalışmaların yanı sıra bu bölgede pist alanını genişletecek, pist yamacını güvenceye alacak mühendislik çalışmaların öncelikli olarak yapılması gereklidir.
FOTO 1: Trabzon karaya doğru eğimli Karadeniz Fayı üzerinde Karadeniz’e doğru itilerek yükselmekte 1900-2015 tarihleri arsında 3 den büyük depremleri üretmektedir. Bu yükselme hareketi basamak şeklinde 6-7 denizel taraçanın oluşmasına neden olmuştur. Trabzon Havaalanı denizden 10-15m yükseklikte en genç ikinci denizel taraça üzerinde yer alır.
FOTO 2: Trabzon havaalanı ve pistin genel görünümü. Pistin orta kısımları taraça yamacı kitle akmaları, doğu kısmı ise taraça yamacı deniz dalga erozyonu ve yamaç kitle akma olaylarının etkisi altındadır.
FOTO 3: Pist alanın batı kısmında denizel taraça yamacında izlenen kitle kaymaları ve istinat duvarının arkasında gelişmiş açılma çatlakları.
FOTO 4: İstinat duvarı Trabzonspor tesislerinde sonlanmıştır. Bunun sonucu istinat duvarının doğusunda yarım ay şeklinde pist yamacı kitle kaymaları yaygın şekilde izlenmektedir.
FOTO 5: Pist yamacını oluşturan taraça çökelleri tam pekişmemiş olduğundan yarım ay şeklindeki akmalar ve açılma çatlakları pistin orta kısımlarında izlenmektedir. Bu tür deformasyon yapıları pistin güvenliğini tehdit etmektedir.
FOTO 6: Pist alanın en doğusu deniz dalga erozyonu ve yamaç kitle hareketleriyle uçuş güvenliğini tehlikeye sokacak şekilde daralmıştır. Bu bölgede sahil dalga erozyonunu önleyici çalışmaların yanı sıra pist alanını genişletecek, pist yamacını güvenceye alacak mühendislik çalışmaların öncelikli olarak yapılması gereklidir.
FOTO 7: Son yaşanan uçağın pistten çıkıp pist yamacında asılı kalması olayının en önemli nedenlerinden biri olan olası pilot hatası veya kötü hava koşullarından kaynaklanan olumsuzlukları giderebilecek genişlikte pist alanın bulunmamasıdır.
