20 yas dişleri, adından da anlaşılabileceği gibi 18-20 yas civarında çıkmaya başlar. Eğer sürmesinde engel bulunmuyorsa, tam fonksiyonuna sürmeye başladıktan yaklaşık 1 yıl sonra ulaşır.
20 YAŞ DİŞLERİNİN AĞIZ İÇİ FONKSİYONLARINDA NE GİBİ ÖNEMİ VARDIR?
Eski zamanlarda, insanoğlunun daha sert, yâri pismiş gıdalarla beslendiği çağlarda, çiğneme kasları daha çok güç ürettiği için bu kaslara bağlı olan çene kemiği de daha genişti. Bu bireylerde çene kemiğinde 20 yaş dişleri de aynı diğer azı dişleri gibi çiğneme ve öğütme fonksiyonunu görüyorlardı. Ancak zaman içinde insanların pişmiş ve yumuşak gıdalarla beslenmeye başlaması sonucu, çiğneme kaslarının fonksiyonun azalmasına bağlı olarak çene kemiğinin evrimsel küçülmesi sonucu günümüzde genellikle 20 yaş dişleri kendilerine çenede yer bulamamakta ve fonksiyona katılamamaktadır.
20 YAŞ DİŞLERİ AĞRIYA SEBEP OLDUĞUNDA NE YAPMAK GEREKİR?
Ağızda süren tüm dişler, ilk kez çıkarken ağrı yapar. Bu son derece doğal bir durumdur. Bu yüzden 20 yaş dişleri çıkarken oluşacak ağrı kişiyi korkutmamalıdır. Bu ağrı diş hekiminiz tarafından size yazılacak ağrı kesici ve antiseptik gargaralar ile rahatlatılabilir. Enfeksiyon varlığında hekiminiz size antibiyotik ilaçlar da reçete edebilir. Ancak tekrarlayan ağrı, enfeksiyon ve şikâyet durumunda diş hekiminiz size dişin çekimini önerebilir.
20 YAŞ DİŞLERİNİN HANGİ DURUMLARDA ÇEKİLMESİ GEREKİR?
Bütün 20 yaş dişlerinin çekilmesine gerek yoktur. Dünya Sağlık Örgütü’nün son yayınları dikkate alınırsa; 6 ayda en az 2 kere antibiyotik kullanılmasını gerektirecek enfeksiyona neden olmadıysa, komşu dişlerde çürüğe neden olmuyorsa, kendi çevresinde kist, kemik hasarı oluşturmuyorsa, hastanın ağız hijyeni iyi düzeyde ve diş çürümemişse, 20 yas dişlerinin çekilmesine gerek yoktur. Yine yapılan son araştırmalar, 20 yaş dişlerinin dişlerde çapraşıklığa yol açtığına dair bir kanıt olmadığını göstermektedir. Eğer hasta diş teli tedavisi gördüyse ve tedavi sonunda ortodonti uzmanı 20 yaş dişlerinin, uyguladığı tedaviyi bozacağını düşünüyorsa çekimleri düşünülebilir.
20 YAŞ DİŞLERİNİN ÇEKİLMESİ ZOR BİR İŞLEM MİDİR? NORMAL DİŞ ÇEKİMİNDEN FARKI VAR MIDIR? GÖMÜK 20 YAŞ DİŞLERİNE NASIL MÜDAHALE EDİLMELİDİR?
Öncelikle yeterli anestezi sağlandıktan sonra ve uzmanı tarafından gerçekleştirildiğinde 20 yaş diş çekimleri zor müdahaleler değildir. Pozisyonuna göre çekim işleminin süresi değişebilir. Gömük durumdaki bir diş 30-60 dakikalık minör cerrahi girişim ile çekilirken, ağız ortamına sürmüş bir 20 yaş diş çekim işlemi 10 dakika sürebilmektedir.
20 YAŞ DİŞ ÇEKİMİNDEN SONRA NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR?
20 Yaş çekiminden sonra en önemli şey hekiminizin tavsiyelerine uymaktır. Gömük diş çekiminden sonra bölgede şişlik oluşması, yanakta az da olsa morarma görülmesi normaldir. Size reçete edilen ilaçları düzenle kullanmak şarttır. İlk 48 saat sert, sıcak gıda tüketmekten kaçınmak gerekir. Hekiminiz bölgede oluşabilecek ödemi azaltmak için size soğuk kompres önerebilir. Sıcak suyla duş yapmaktan, sigara içmekten, bölgeyi sıcak tutmaktan kaçınmanız önemlidir. Gömülü diş çekimlerinden sonra ilk 1-2 gün ağzınızda az da olsa kan tadı olması, sabah kalktığınızda tükürüğünüzde pembelik olması normaldir. Bunun dışında devamlı tükürmekten kaçınmak kanama oluşmasını engellemek için çok önemlidir. Dikiş atıldıysa genellikle 7-10 gün içinde dikişler alınır. Genellikle tüm şişlik ve diğer belirtiler dikişler alınırken geçmiş olur. 20 yaş dişinizi çektirdikten gün , çekim yerinde doktorunuzun koydupu tamponu yarım saat sıkı bir şekilde ısırılmanız, 2 saat boyunca mümkünse bir şey yenilip içilmemesi, özellikle o gün içerisinde çok sıcak ve soğuk gıdalar tüketilmemesi, spor ya da eforlu hareketler o gün için yapılmasından kaçınılması tavsiye edilmektedir.
DİŞ ÇEKİMİ SONRASI ÇEKİM YERİ NE ZAMAN İYİLEŞIR? AĞRI VE ŞİŞLİK NE ZAMAN GEÇER?
Diş çekim yaralarının iyileşmesi 1-2 haftalık bir süreçtir. Diş çekimi sonrası, özellikle geniş çekim yaralarında sızıntı şeklinde kanama olması o gün için normaldir ve sızıntı şeklinde gelen kanamayı ( yara yerinde oluşacak olan pihtiyi bozmamasi açısından) tükürmemEniz yutmanız tavsiye edilir. Ancak 24 saati geçen yoğun kanamalarda mutlaka hekiminize başvurmanız gerekmektedir. Hekiminiz bölgeye temiz bir gaz tampon tatbik eder ve sıkı bir şekilde ısırmanızı tavsiye etmenin yanısıra gerekli diğer müdahaleleri de yapar.
Çekim sonrası ağrı ve şişlik nadir görülen semptomlar olmasına rağmen bazı zor çekimlerden sonra olabilmektedir. İşlem sonrası ödemden dolayı oluşan bu semptomlar 7-10 gün içinde geçecektir.
DİŞ ÇEKİMİ SONRASİ AĞRİ KESİCİ YA DA ASPİRİN İÇİLEBİLİR Mİ? DİŞ ÇEKİM SONRASI SİGARA YA DA ALKOL KULLANILABİLİR Mİ?
Çekim sonrası ağrı olması durumunda ağrı kesici ilaçlar alınabilir, ancak asprinin kan sulandırıcı etkisinden dolayı kesinlikle kullanılması sakıncalıdır. Diş çekimi sonrası 3 gün boyunca alkol sigara kullanımı yarı iyileşmesini geciktireceği için yasaktır.
20 YAŞ DİŞLERİNİ HER HEKİM ÇEKEBİLİR Mİ? KİME BAŞVURULMALIDIR?
Diş hekimliği mevzuatında 20 yaş dişlerini mutlaka çene cerrahi çekmelidir diye bir kural yoktur. Ancak çene cerrahisi uzmanları, aldıkları eğitim ve yaptıkları operasyonlar nedeniyle daha deneyim sahibi olduklarından, 20 yaş çekimlerinde daha az efor sarf etmekte, hastalar da operasyondan daha mutlu çıkmaktadır. Ancak yeterli birikime, ekipmana ve deneyime sahip tüm diş hekilmeri 20 yaş dişi çekimlerini gerçekleştirebilir.
