Sahte diplomayla 19 yıl öğretmenlik yapan, bir ara “yılın öğretmeni” seçilmeyi bile başaran başka bir hanımefendiyi anımsıyorum, doğrudan beraat etmişti. Suçun yasal unsurları oluşmadığı gerekçesiyle. Bazen hakikaten bu unsurlar oluşmuyor. İfadesinde “Çok pişmanım.” demişti. “Bu olay benim bunca yıllık sırrımdı. Yakalanmaktan çok korktum.” demişti. Sonrasında avukatı, "Diploması olmadığı için öğretmenliğe geri dönemeyecek.” bile dedi. Ama işte, inandırıcı delil bulunamadığından dolayı…

Sahte diplomayla atanıp 8 yıl sonra yakalanan elektrik mühendisi var, çalışırken hep takdir almış. Vatana 21 yıl hizmet etmiş, hizmetliyle kavga edince enselenmiş okul müdürü var, geçmişi başarılarla dolu. Yüzüncü Yıl Üniversitesinde 11 yıl sağlık teknisyeni olarak düzgün mesai yapmış bir kardeşimiz var. Sahte diplomayla TÜBİTAK’ta işe giren bir vatandaş, küçük bir icat bile yapamadan yakalanmış ama herkes harikalar yaratacak diye bir kaide yok. Bir sahte avukat haberi okudum, insanları bir tek o dolandırmış. Çünkü menfaat temin etmiş bu arkadaş. İşte, mesele diploma değildir, insanın hangi niyetle ne yaptığına bakmak lazımdır. 

Sahte diploma veren üniversite haberleri okudum. Kanım dondu desem palavra olur. Bir delikanlı, kendisine yüksek lisans diploması hazırlayan üniversiteye, “Valla billa, ben sizin öğrenciniz olmadım. Gözünüzün yağını yiyim, adıma düzenlediğiniz diplomayı iptal edin.” mealinde ihtarname çekmiş. Hiçbir talebi olmayan insana diploma vermeye çalışmak da nedir arkadaş?..

Peki, gerçek diplomayla sahtekârlık yapılır mı? Onu yapan da var. "İnşaat mühendisi diplomamı; şantiye şefliği, yapı denetim firmaları veya ihaleler için kiralamak istiyorum." diye ilan vermiş biri. "Yıldız Teknik İnşaat Mühendisliği 1967 mezunuyum, diplomamı satıyorum..." ilanı daha da hoş. Ne diyelim, alan hayrını görsün!..

Benim anneminse okuma yazması yok. Çocukken okul uzakmış, dedem de göndermemiş. Bir ara devlet büyüklerimiz tutturdu ki memlekette okuryazarlığı olmayan insan kalmayacak. Annem 50 yaşında okula gitti. Defterlere çizgiler çizdi, A yaptı, U yaptı. Bir miktar tebeşir tozu yuttu. Fena bir öğrenci değildi ama hâlâ okuma yazması yok. “Harfleri tanima taniyrım da katma katamayrim.” diyor. Yani hâlâ bir diploması yok. Ne gerçek ne sahte... Varsın olmasın. Sahte insanlarla dolu bir dünyada hakiki bir insan olmaktan daha değerli ne var ki?..