Recep Ergenç
Fındık ve alternatif ürünler
Trabzon"da balık, fındığın kabuğu, kivi, mavi yemiş, ve diğerleri
Trabzon tarımının gelişim ihtiyacı artıyor.
Artıyorda ne oluyor?
Tarımsal üretimde yüksek katma değer yaratmanın önemi artıyor.
Artıyorda ne oluyor?
ARGE ve İnovasyonun önemi artıyor.
Bilginin önemi artıyor
Trabzon"da tarımsal üretimden yüksek katma değer yaratılması Trabzon Sanayici ve
İşadamları Derneğinin (TSİAD) epeydir gündeminde.
Tarımda yüksek katma değeri konuşmak için, önce uygun ekonomik büyüklükte tarımsal
ürünler gerekir.
Mevcut tarımsal üretim içinde belli ekonomik büyüklüğe ulaşmış karada iki üründen söz edebiliriz;
BİR: Fındık
İKİ: Çay. (Orman ürünlerini saklı tutuyorum)
Bir de aday ürün/ ürünlerden söz edilebiliriz:
ÜÇ: Mavi yemiş (likaba), kivi gibi...
Su ürünleri açısından ise; genel başlık olarak balık, ama özelde hamsiden söz edebiliriz.
İlk akla gelen bildik ürünlerin yüksek katma değerli ürünlere dönüştürülmesi.
Fındığın içi ile ilgili dünyada yapılanlar, edilenler ortada.
Çikolatadan başlayarak fındığın şu ya da bu oranda yer aldığı onlarca farklı ürünü sayabiliriz.
Trabzon"da fındık sektörü duayenleri, fındığın içinin dünya markalarının elinde olduğu, başta
çikolata olmak üzere binlerce çeşit ürüne dönüştürüldüğünü, bu ürün gamına yeni bir ürün
eklemenin, hele hele bu yaratacağınız ürünü marka haline getirmenenin küresel aktörlerle
kapışmak anlamına geleceğini, yapılabilecek önemli birşey olmadığını, sıklıkla söz ederler.
Ya fındığın kabuğu?
Elimizde KTÜ"de yapılmış fındık ile ilgili bir akademik çalışma var.
Fındığın kabuğunda ne var?
Çalışmada, fındığın kabuğunda kimya sanayisi için önemli bir ana hammadde var. Bu ana
hammadde kimya sanayisinde kullanılan pek çok ürünü de içinde taşıyor.
Bu akademik çalışmada; fındık kabuğu kimyasal tepkimeye sokularak bu önemli yüksek
katma değerli ürün elde edilir, diyor.
Yine bu çalışmada, kimyasal reaksiyona girmiş fındık kabuğundan ana hammadde elde
edildikten sonra, fındık kabuğu ekonomik değerinden fazla bir şey kaybetmeden
geri kazanılarak yakıt olarak kullanılır, deniliyor.
Bir başkası; mavi yemiş ya da likaba. Mavi yemiş Trabzon"da yeni. Ekim alanı ekonomik bir
büyüklükte değil.
Belli bir ekonomik büyüklüğe ulaştığında boya ve ilaç sanayisine hammade sağlayan bu ve
diğer ürünlerden de yüksek katma değer yaratılması mümkün.
Ya kivi
Biz fındığın kabuğundan ve mavi yemiş, kividen söz ettik; konu asla bununla sınırlı ve dar
kapsamlı değil.
Trabzon"da tarımsal üretimden yüksek katma değerli ürünler için, ARGE ve inovasyon
çalışmaları yapmak lazım.
Çalışmanın adını koyarsak, KTÜ"nün tarımsal ürünlerimiz üzerinde ARGE ve inovasyon
çalışmaları yaparak ürünlerimizin yüksek katma değerli hale dönüştürülmesine
katkı vermesi gerekir.
Trabzon"da tarımsal ürünlerden yüksek katma değerli ürünler elde edildiğinde yeni
yatırımlar yapılacaktır.
Yeni yatırımların çocuklarımız için iş- aş olacağı akıldan çıkarılmamalıdır.. .
Yoksa biz işi- aşı leyleğin mi getirdiğini sanıyoruz?